Artyści współcześni nadal niewidoczni. Konsekwencje braku efektywnej polityki publicznej wobec twórców sztuki w latach 2020-2021

• Autorzy: Jędrzej Wijas

Warianty tytułu

Contemporary artists still invisible. Consequences of the lack of an effective public policy towards art creators in the years 2020-2021

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Doświadczenie związane z pandemią COVID-19 uwidoczniło m.in. braki w politykach publicznych w Polsce. Według autora artykułu do polityk publicznych można zaliczyć również działania władzy wobec artystów. W tekście zdiagnozowany został status artystów jako grupy docelowej polityki publicznej w systemie demokratycznym. Opisano proces tworzenia regulacji prawnych statusu artysty zawodowego w Polsce. Przedmiotem szczegółowej analizy stały się decyzje rządu Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące artystów podejmowane w latach 2020 -2021. Problemy techniczne, formalne i medialne władz z dystrybucją środków pomocowych dla artystów w Polsce są wiązane z brakiem prawnej definicji artysty w polskim systemie ubezpieczeń społecznych, a szerzej - w politykach publicznych. Wobec nieukończenia prac legislacyjnych dotyczących statusu artysty przed wystąpieniem 5. fali pandemii COVID-19 przewidywane jest ponowne wystąpienie problemów w zarządzaniu pomocą publiczną dla artystów w Polsce.(abstrakt oryginalny)

EN

The premise of the article is that the experience of the COVID-19 pandemic, among others, will highlight the shortcomings in public policies in Poland. It is also assumed that public policies include actions of the authorities towards artists. The status of artists as a target group of public policy in a democratic system is diagnosed as well as the process of creating regulations for the status of a professional artist in Poland is described. The subject of a detailed analysis are the decisions of the Polish government regarding artists in the years 2020-2021. Technical, formal, and media problems of the authorities with the distribution of aid funds for artists in Poland are related to the lack of a law definition of an artist in the Polish social security system, and more broadly, in public policies. Due to the fact that the legislative work on the artist's status has not been completed before the 5th wave of the COVID-19 pandemic, problems in managing public aid for artists in Poland are expected to reoccur.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka kulturalna; Sztuka; Pandemia; COVID-19

EN

Cultural policy; Art; Pandemic; COVID-19

• Czasopismo: Studia z Polityki Publicznej / Szkoła Główna Handlowa
• Rocznik: 2022
• Tom: 9
• Numer: nr 4
• Strony: 47-69

Twórcy

autor

Jędrzej Wijas

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Androniceanu, A. (2020). Major structural changes in the EU policies due to the problems and risks caused by COVID-19, Administratie si Management Public, 34: 137-149.
• Belfiore, E. (2022). Who cares? At what price? The hidden costs of socially engaged arts labour and the moral failure of cultural policy, European Journal of Cultural Studies, 25 (1): 61-78, DOI: 10.1177/1367549420982863.
• Bourdieu, P. (2007). Reguły sztuki. Geneza i struktura pola literackiego. Kraków: Universitas.
• Bourriaud, N. (2012). Estetyka relacyjna. Kraków: MOCAK.
• Danto, A. C. (2013). Po końcu sztuki. Sztuka współczesna i zatarcie się granic tradycji. Kraków: Universitas.
• Filiciak, M. (2014). Między romantyzmem a kapitalizmem. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 89-100), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Górna, K., Sienkiewicz, K., Iwański, M., Szreder, K., Ruksza, S., Figiel, J. (red.). (2015). Czarna księga polskich artystów. Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Iwański, M. (2014). Artyści nie potrzebują filantropii, https://wyborcza.pl/1,76842,16742060,Artysci_nie_potrzebuja_filantropii.html (dostęp: 30.05.2021).
• Jakubowicz, R. (2014). Artyści są jak inni pracownicy. Muszą razem wspierać tych, którym jest jeszcze trudniej, https://wyborcza.pl/1,76842,16769277, Artysci_sa_jak_inni_pracownicy__Musza_razem_wspierac.html (dostęp: 30.05.2021).
• Kozłowski M., Sowa, J., Szreder, K. (2014). Konkluzje badania. Prekarność, projekt, miłość do sztuki. W: Fabryka sztuki. Podział pracy oraz dystrybucja kapitałów społecznych w polu sztuk wizualnych we współczesnej Polsce. Raport z badań Wolnego Uniwersytetu Warszawy (s. 43-88), M. Kozłowski, J. Sowa, K. Szreder (red.). Warszawa: Fundacja Bęc Zmiana.
• Krajewski, M., Schmidt, F. (2017). Wizualne niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce: stan, rola i znaczenie. Warszawa-Poznań: Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Instytut Socjologii Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Centrum Badania Opinii Społecznej, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
• Levine, C. (2013). Od prowokacji do demokracji. Czyli o tym, dlaczego potrzebna nam sztuka. Warszawa: Muza.
• Ławnicki, T. (2019). I po co ta histeria?! Prawda ws. planów PiS wobec artystów jest inna, https://natemat.pl/284829,ustawa-o-statusie-artysty-zawodowego-wyjasniamy-jakie-plany-ma-pis (dostęp: 30.05.2021).
• Mahieu, S. (2017). The impact of public funding on contemporary visual arts, Political Quarterly, 88 (4): 622-630.
• Migała-Warchoł, A., Pichla, M. (2021). Forecasting the number of cases and deaths from Covid-19, International Entrepreneurship Review, 7 (1): 73-82.
• MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021a). Odpowiedź na interpelację nr 23548 posła Grzegorza Napieralskiego, http://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTC4NH7E/%24FILE/i23548-o1.pdf (dostęp: 25.10.2021).
• MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021b). Wiadomość na oficjalnym profilu MKDNiS, https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=3578641248862667&id=203675933025899 (dostęp: 25.10.2021).
• MKDNiS (Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu) (2021c). Fundusz Wsparcia Kultury - wsparcie całej branży dotkniętej pandemią, https://www.gov.pl/web/kulturaisport/fundusz-wsparcia-kultury---wsparcie-calej-branzy-dotknietej-pandemia (dostęp: 25.10.2021).
• MKiDN (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) (2017). Ogólnopolska Konferencja Kultury, http://www.mkidn.gov.pl/pages/posts/ogolnopolska-konferencja-kultury-7610.php (dostęp: 30.05.2021).
• Mrozek, W. (2019). PiS nie zabroni aktorom czy muzykom grać i zarabiać. Ale może mieć wpływ na ich ubezpieczenie, https://wyborcza.pl/7,75410,25203994,pis-nie-zabroni-aktorom-czy-muzykom-grac-i-zarabiac-ale-moze.html (dostęp: 30.05.2021).
• Muzychuk, V. (2021). Culture in the context of COVID-19: Impact assessment and support measures, Zhournal Novoi Ekonomicheskoi Associacii, 49 (1): 217-222.
• Osęka, A. (1975). Mitologie artysty. Warszawa: PIW.
• PE (Parlament Europejski) (2007). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 czerwca 2007 r. w sprawie społecznego statusu artystów (2006/2249 (INI)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-6-2007-0236_PL.html (dostęp: 25.10.2021).
• PE (Parlament Europejski) (2020). Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. (2020/2708 (RSP)), https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/RC-9-2020-0246_EN.pdf (dostęp: 10.06.2022).
• Płoska, Z., Ronduda, Ł. (2014). Ekwiwalent pieniężny. Artyści mówią o ekonomii podczas Warsaw Gallery Weekend, https://wyborcza.pl/1,76842,16711245,Ekwiwalent_pieniezny__Artysci_mowia_o_ekonomii_podczas.html (dostęp: 30.05.2021).
• Ratten, V. (2020). Coronavirus disease (COVID-19) and sport entrepreneurship, International Journal of Entrepreneurial Behaviour and Research, 26 (6): 1379-1388.
• Raube, S. (2015). Sztuka jako symboliczna interpretacja świata w filozofii Cassirera, Idea. Studia nad Strukturą i Rozwojem Pojęć Filozoficznych, XXVII: 105-115.
• RCL (Rządowe Centrum Legislacji) (2022). Projekt ustawy o uprawnieniach artysty zawodowego, https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12356152 (dostęp: 19.07.2022).
• Ruksza, S. (2015). "Dzień bez sztuki" - okoliczności organizacji i skutki. W: Czarna księga polskich artystów (165-175), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Schneider, A., Ingram, H. (1993). Social Construction of Target Populations: Implications for Politics and Policy, The American Political Science Review, 2 (87): 334-347.
• Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020a). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Conclusions and recommendations, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20cultural%20and%20creative%20professionals-%20Conclusions%20and%20recommendations.pdf (dostęp: 10.06.2022).
• Snijders, J., Clarke, M., Graaf, A. van der, De Stefano, V., Kimenai, F., Tajtáková, M. (2020b). The status and working conditions of artists and cultural and creative professionals: Final report, https://eenca.com/eenca/assets/File/EENCA%20publications/Study%20on%20the%20status%20and%20working%20conditions%20of%20artists%20and%20creative%20professionals%20-%20Final%20report.pdf (dostęp: 10.06.2022).
• Stokfiszewski, I. (2015). Artyści walczą o godne życie. W: Czarna księga polskich artystów (7-10), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Sułkowski, Ł. (2020). Covid-19 Pandemic; Recession, Virtual Revolution Leading to De-globalization?, Journal of Intercultural Management, 12 (1): 1-11
• Szarfenberg, R. (2016). Polityka publiczna - zagadnienia i nurty teoretyczne, Studia z Polityki Publicznej, 1 (9): 45-75.
• Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2020). Manager as an artist: Creative endeavour in crossing the borders of art and organizational discourse, Creativity Studies, 13 (2): 351-368.
• Szostak, M., Sułkowski, Ł. (2021). Identity Crisis of Artists during the Covid-19 Pandemic and Shift towards Entrepreneurship, Entrepreneurial Business and Economics Review, 9 (3): 87-102.
• Szreder, K. (2015). Praca, prace i sztuka. W: Czarna księga polskich artystów (45-61), K. Górna, K. Sienkiewicz, M. Iwański, K. Szreder, S. Ruksza, J. Figiel (red.). Warszawa: Krytyka Polityczna.
• Zmyślony, I. (2014). Polemika o artystach: mity rynku sztuki, https://wyborcza.pl/1,75410,16761101,Polemika_o_artystach__Mity_rynku_sztuki.html (dostęp: 30.05.2021).
• Żak, M., Garncarz, J. (2020). Economic policy towards the challenges of the COVID-19 pandemic in selected European Union countries, International Entrepreneurship Review, 6 (4): 21-34.
• Żakowski, J. (2020). Wirus 2020. Tylko niepewność jest pewna. Rozmowy. Warszawa: Sic!.
• Żmijewski, A. (2008). Drżące ciała: rozmowy z artystami. Warszawa: Krytyka Polityczna.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/KSzPP/2022.4.3