Structural Changes in Agriculture Versus Adaptation Processes in the World of Animals - Searching for Analogies

• Autorzy: Wiesław Musiał , Kamila Musiał

Warianty tytułu

Przemiany strukturalne w rolnictwie versus procesy dostosowawcze w świecie zwierząt - poszukiwanie analogii

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

W opracowaniu podjęto problem zastosowania metody analogii do poszukiwania adekwatności przeobrażeń strukturalnych w gospodarstwach rolnych i przemian w przyrodzie ożywionej. Przedstawiono istotę tej metody, określanej zwykle jako podobieństwo lub odpowiedniość przedmiotów, zjawisk, procesów i stanów. Wskazuje to na jej uniwersalizm i interdyscyplinarność w zakresie poznania, w tym procesów przyrodniczych i gospodarczych. Instrument analogii może być pomocny przy poszukiwaniu prawdy i prawidłowości o otaczającym nas świecie, a także być źródłem inspiracji do badań oraz dostarczać ożywczych myśli i twórczych efektów. Możliwość takiego zastosowania analogii jest tłumaczona także twierdzeniem, że w pewnym sensie ekonomia może mieć swoją genezę również w biologii, jako nauce której przedmiotem badań jest świat ożywiony, którego części składowe, a zatem różne gatunki stosują rozmaite strategie życiowe, sprzyjające przetrwaniu w stale zmieniającym się świecie zewnętrznym. Podobnie jest w rzeczywistości gospodarczej, w której rolnictwo i poszczególne gospodarstwa rolne są ważnymi elementami. Dlatego też założono, że możliwe jest wyróżnienie pewnych paralel w sferach pozornie tak odległych od siebie, jak ekonomika rolnictwa i świat zwierząt. Przykłady odniesiono do następujących desygnat: koegzystencja - strategia ewolucyjnie stabilna, współpraca - altruizm odwzajemniony oraz wrogie przejęcie - mimikra agresywna.(abstrakt oryginalny)

EN

The study deals with problem of using analogies in order to search for the adequacy of structural transformations in farms, and changes in animate nature. There has been presented the essence of the analogy method, usually defined as the similarity or correspondence of objects, phenomena, processes and states. That points out its universalism and interdisciplinary in the field of cognition, including natural and economic processes. The instrument of analogy can be helpful in searching for the truth and regularity in the world around us, as well as may be some source of inspiration for research, by providing invigorating thoughts, and creative effects. The possibility of such application of analogy is also explained by the statement that, in a sense, economics may also have had its origins in biology, as the science dealing with animate world, which components represented by different species, use various life strategies that favour survival in the constantly changing outside world. It is similar in economic reality, which agriculture and individual farms are crucial elements. Thus, it was assumed that it is possible to distinguish certain parallels in spheres seemingly as distant as the economics of agriculture, and the world of animals. The examples refer to such designates as: coexistence - evolutionarily stable strategy, cooperation - reciprocal altruism, and hostile takeover - aggressive mimicry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Gospodarstwa rolne; Strukturalne przemiany w rolnictwie; Ekonomia

EN

Agriculture; Arable farm; Structural changes in agriculture; Economics

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2022
• Tom: 24
• Numer: z. 3
• Strony: 139-148

Twórcy

autor

Wiesław Musiał

• University of Agriculture in Krakow, Poland,

autor

Kamila Musiał

• National Research Institute of Animal Production, Balice, Poland

Bibliografia

• 1. Biela Adam. 1989. Analogia w nauce (Analogy in science). Warsaw: Wydawnictwo PAX.
• 2. Biegański Władysław. 1913. Czwarta postać wnioskowania z analogii (The fourth form of inference from analogy). Warsaw: Polskie Towarzystwo Filozoficzne.
• 3. Bendor Jonathan, Piotr Świstak. 1998. Ewolucyjna stabilność kooperacji (The evolutionary stability of cooperation). Studia Socjologiczne 3 (150): 127-171.
• 4. Cichocki Włodzimierz, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz. 2015. Polskie nazewnictwo ssaków świata (Polish nomenclature of mammals in the world). Warsaw: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk.
• 5. Dawkins Richard. 1989. The selfish gene. Oxford: Oxford University Press.
• 6. Keynes John Maynard. 1956. Ogólna teoria zatrudnienia procentu i pieniądza (The general theory of employment, interest and money). Warsaw: PWN.
• 7. Kozłowski Jan. 1996. Ewolucja zachowań altruistycznych (Evolution of altruistic behavior). Universitas 17 (2): 4-8.
• 8. Krzanowska Halina, Adam Łomnicki, Jan Rafiński, Henryk Szarski, Jacek Szymura. 1997. Zarys mechanizmów ewolucji. Strategia ewolucyjnie stabilna (Outline of the mechanisms of evolution. Evolutionary stable strategy). Warsaw: PWN.
• 9. Kwaśnicki Witold. 1996. Ekonomia ewolucyjna - alternatywne spojrzenie na proces rozwoju gospodarczego. Gospodarka Narodowa 10 (75): 1-55.
• 10. Kwaśnicki Witold. 2001. Zygmunta Herynga logika ekonomii (The logic of economics of Zygmunt Hering). Gospodarka Narodowa 10: 83-100. DOI: 10.33119/GN/113924.
• 11. Lobanova Alla. 2014. Mimikra społeczna w sferze nauki: treść i formy jej przejawiania się (Science mimicry in the science sphere: content and form of display). Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Seria: Organizacja i Zarządzanie 72: 115-124.
• 12. Musiał Wiesław, Kamila Musiał. 2021. Zastosowanie metody analogii w poszukiwaniu wspólnych obszarów poznania w biologii i ekonomii (Application of the analogy method in searching for common areas of cognition in biology and economics). Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego.
• 13. Sawicz Witold. 2011. Wokół problematyki definicji tzw. "wrogiego przejęcia" spółki akcyjnej (Around the problem of the definition of the so-called "hostile takeover" of a joint-stock company). PWSZ IPiA Studia Lubuskie 7: 119-149.
• 14. Sikora Rafał. 2006. Altruizm - szczodrość bez nadziei na odwzajemnienie? (Altruism - generosity without hope for reciprocation?). Humanistyka i Przyrodoznawstwo 12: 207-214.
• 15. Smith John Maynard. 1974. The theory of games and the evolution of animal conflicts. Journal of Theoretical Biology 47: 209-221.
• 16. Sztompka Piotr. 2010. Socjologia. Analiza społeczeństwa (Sociology. Society analysis). Kraków: Wydawnictwo Znak.
• 17. Tomczak Franciszek. 2006. Gospodarka rodzinna w rolnictwie: Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju (Family agricultural eco-nomy: Mechanism and development determinants). Warsaw: Wydawnictwo Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
• 18. Trivers Robert. 1985. Social evolution. Menlo Park, California: The Benjamin/Cummings Publishing Company, Inc.
• 19. Wilson Edward. 2000. Socjobiologia (Sociobiology). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• 20. Wolak Zbigniew. 2002. Analogia w filozofii i nauce (Analogy in philosophy and science). Zagadnienia Filozoficzne w Nauce 30: 89-111.
• 21. Wróbel Piotr. 2004. Wrogie przejęcia. Studium przypadków na polskim rynku przejęć (Hostile takeovers. Case studies on the Polish acquisition market). Gdańsk: Uniwersytet Gdański.
• 22. Zajdel Barbara, Kornelia Kucharska, Beata Madras-Majewska, Jakub Gąbka, Zbigniew Kamiński, Dariusz Kucharski. 2015. Pasożytnicza i towarzysząca fauna gniazd murarki ogrodowej (Parasitic and accompanying fauna of mason bee nests. Breeding Review). Przegląd Hodowlany 3: 27-29.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0016.0029