Memy internetowe - status prawny na podstawie ograniczeń praw autorskich dla celów parodii, pastiszu i karykatury

• Autorzy: Katarzyna Błeszyńska

Warianty tytułu

Internet Memes - Legal Status Upon The Restrictions of Copyright for Parody, Pastiche and Caricature Reasons

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Memy internetowe o charakterze satyrycznym najczęściej występują jako zdjęcia opatrzone komentarzem słownym, który pozwala dostrzec nowy sens i kontekst przedstawionej warstwy wizualnej. W ogromnej większości stanowią utwory w rozumieniu przepisów prawa autorskiego. W memie czytelne jest "zapożyczenie" w formie przejęcia zdjęcia czy obrazu, a zapożyczenie to ma charakter istotny dla całości twórczej tak powstałego utworu. W procesie tworzenia memów satyrycznych następuje zatem ingerencja w utwór pierwotny, jakim jest zdjęcie czy obraz, poprzez dodanie do niego komentarza, grafiki, czy innych elementów wizualnych. Artykuł odpowiada na pytanie, jak w świetle obowiązującego prawa autorskiego należy traktować takie działania, czy na gruncie istniejących przepisów ograniczających prawa autorskie istnieje na nie przyzwolenie oraz czy w wyniku tych działań powstaje utwór zależny czy dzieło inspirowane.(abstrakt oryginalny)

EN

Satirical internet memes appear most often as the pictures with a verbal commentary that allows us to perceive the new meaning and context of the visual layer. In a great majority, they constitute a work within the meaning of copyright laws. The borrowing of the picture is a"markable"element in a final result in creating the mem. In the process of creating satirical memes occurs the interference in the original work such as picture or an image, by adding comments, graphics or other visual elements. The article answers the question, how upon thepolish copyright such action should be taken, whether existing copyright restrictions allow this be taken and whether a derivative work or inspired work is created as a result of these activities.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo autorskie; Internet

EN

Copyright law; Internet

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 4
• Strony: 21-27

Twórcy

autor

Katarzyna Błeszyńska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Barta, J., Markiewicz, R. (2013). W: J. Barta (red.), System prawa prywatnego. Prawo autorskie (t. 13). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Barta, J., Czajkowska-Dąbrowska, M., Ćwiąkalski, Z., Markiewicz, R., Traple, E. (2011). Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Warszawa.
• Błeszyński, J. (1973). Tłumaczenie i jego twórca w polskim prawie autorskim. Warszawa.
• Błeszyński, J. (1985). Prawo autorskie. Warszawa.
• Czarny-Drożdżejko, E. (2016). Dozwolony użytek utworów w mediach. Warszawa.
• Gombrich, I.E.H. (1981). Sztuka i złudzenie. O psychologii przedstawiania obrazowego (tł. J. Zarański). Warszawa.
• Garlicki, L. (2003). Artykuł 73. W: L. Garlicki (red.). Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz (t. III). Warszawa.
• Jenkins, H. (2007). Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów (tł. M. Bernatowicz, M. Fliciak). Warszawa.
• Kowalczyk, I. (2014). Przetworzenia sztuki w Internecie czyli pochwała sztuki pirackiej. Czy wszystko już było? A. Nowak, D. Dolata, M. Markowski (red.), Między repetycja˛ a nowością˛ w sztukach wizualnych. Lublin.
• Kristeva, J. (1983). Słowo, dialog i powieść´ (tł. W. Grajewski). W: E. Czaplejewicz (red.), Bachtin: dialog - język - literatura. Warszawa.
• Kopff, A. (1961). Granice swobodnego użytkowania dzieł chronionych prawem autorskim, ZNUJ. Prace Prawnicze, (8), 47.
• Machała, W. (2004). Dozwolony użytek utworów w prawie europejskim i w ustawie o prawie autorskim. Państwo i Prawo, (12).
• Machała, W. (2001). Dozwolony użytek chronionych utworów w polskim prawie autorskim w świetle cywilistycznej koncepcji prawa podmiotowego. ZNUJ, (78)
• Marcinkowska, J., Matlak, A. (1999). Treść´ prawa autorskiego. W: J. Barta, R. Markiewicz (red.), Prawo autorskie a postęp techniczny. Kraków.
• Mille, A. (1997). Copyright In Cyberspace Era. EIPR, (10).
• Nycz, R. (2000). Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Kraków.
• Nycz, R. (1993). Parodia i pastisz. Z dziejów pojęć´ artystycznych w świadomości literackiej XX wieku. W: Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze. Warszawa.
• Niżankowska, A.M. (2007). Prawo do integralności utworu (115 in.). Kraków.
• Nguen Duc Long, Ch. (2000). Integrite et numerisation des oeuvres de l'esprit. RIDA, (183).
• Pfister, M. (1991). Koncepcje intertekstualności (tł. M. ukasiewicz). Pamiętnik Literacki, LXXXII(4).
• Preussner-Zamorska, J., Marcinkowska, J. (2013). W: J. Barta (red.), System prawa prywatnego. Prawo autorskie (t. 13). Warszawa.
• Rittermann, S. (1938). Komentarz do ustawy o prawie autorskim. Kraków.
• Sarnecki, P. (2007). Artykuł 5. W: L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz (t. V). Warszawa.
• Serda, J. (1974). Adaptacja dzieła literackiego a naruszenie autorskich dóbr osobistych jego twórcy. ZNUJ. PWiOWI, (1).
• Traple, E. (1978). Zakres dozwolonych zmian przy ekranizacji dzieła literackiego. Państwo i Prawo, (8-9).
• Traple, E. (1979). Dzieło zależne jako przedmiot prawa autorskiego. Warszawa.
• Wieczorek-Tomaszewska, M. (2009). Intertekstualny kontekst współczesności. J. Morbitzer (red.), Komputer w edukacji: 19. ogólnopolskie sympozjum Naukowe. Kraków: 25-26 września 2009.
• Wojnicka, E. (1983). Cytat dozwolony w ujęciu polskiej ustawy o prawie autorskim. Nowe Prawo, (7-8).