Kontrola wewnętrzna jako instrument zarządzania w sektorze finansów publicznych - ważne choć wciąż niedocenione narzędzie doskonalenia procesów zarządczych

• Autorzy: Beata Tubek

Warianty tytułu

Internal Control as a Governance Instrument in the Public Finance Sector - an Important But Still Underestimated Tool for Process Improvement

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Każdą zorganizowaną działalność cechuje istnienie określonych procedur, zasad działania, określonych przez kierownictwo danej jednostki organizacyjnej, które mają zapewnić spójność funkcjonowania, a nade wszystko osiągnięcie założonych celów. Jednak nawet najlepiej opracowane reguły i systemy nie będą w pełni efektywne, jeśli równocześnie nie będą funkcjonowały procedury kontroli wewnętrznej. Nowoczesna kontrola wewnętrzna powinna nie tylko chronić majątek, ale również przyczyniać się do jego pomnażania i osiągania optymalnych wyników. Wymaga to doskonalenia systemu kontroli wewnętrznej w kierunku aktywnego instrumentu zarządzania. Prawidłowość ta obejmuje również jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych. Dlatego też wprowadza się w nich systemy kontroli wewnętrznych, ze szczególnym uwzględnieniem kontroli zarządczej. Celem artykułu jest ukazanie istoty kontroli wewnętrznej w nawiązaniu do kontroli zarządczej jako narzędzia wspomagającego procesy zarządcze w jednostkach sektora finansów publicznych. (abstrakt oryginalny)

EN

Each organized activity is characterized by the existence of specific procedures, principles of operation, defined by the management of a given organizational unit, which are to ensure the coherent functioning and, above all, the achievement of the assumed goals. However, even the best developed rules and systems will not be fully effective if no internal control procedures are in place at the same time. Modern internal control should not only protect property, but also contribute to its multiplication and achieving optimal results. This requires the improvement of the internal control system towards an active management instrument. This regularity also applies to organizational units of the public finance sector. Therefore, they introduce internal control systems, with particular emphasis on management control. The aim of the article is to present the essence of internal control in relation to management control as a tool supporting management processes in units of the public finance sector. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kontrola wewnętrzna; Sektor finansów publicznych; Kontrola zarządcza

EN

Internal control; Public finance sector; Management control

• Czasopismo: Nauki Ekonomiczne
• Rocznik: 2022
• Tom: 35
• Strony: 169-188

Twórcy

autor

Beata Tubek

• Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego

Bibliografia

• Boć, J. (red.) (2000). Prawo administracyjne, Wydawca: Kolonia Limited, Wrocław.
• Chojna-Duch, E. (2010). Próba systematyzacji pojęć i zadań z dziedziny kontroli i audytu wewnętrznego na podstawie ustawy o finansach publicznych, Kontrola Państwowa, nr 1 (330).
• Committe of Sponsoring Organizations of the Treadway Commision - COSO, dostęp: https:// pl.wikipedia.org/wiki/Committee_of_Sponsoring_Organizations_of_the_Treadway_Commission
• COSO, Internal Control- Integrated Framework, AICPA (1992), dostęp: https://www.coso.org/ Documents/COSO-ERM-Executive-Summary-Polish.pdf
• Czerwiński, K. (2004). Audyt wewnętrzny, Wydawca: InfoAudit, Warszawa.
• Dawidowicz, W. (1980) Polskie prawo administracyjne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Dębowska- Sołtyk, M. (2010). Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego-cel i zadania systemu, Finanse Komunalne, nr 7.
• Encyklopedia zarządzania, dostęp: https://mfiles.pl/pl/index.php/Zasada_SMART
• Fajgielski, P. (2010). Kontrola i audyt przetwarzania danych osobowych, Wydawnictwo Presscom Sp. z o. o., Wrocław.
• International Organization of Supreme Audit Institution- INTOSAI, Międzynarodowa Organizacja Organów Kontroli, dostęp: https://pl.wikipedia.org/wiki/Miedzynarodowa_Organizacja_Najwyzszych_Organow_Kontroli
• Jagielski, J. (2007). Kontrola administracji publicznej, LexisNexis, Warszawa.
• Jędrzejewski, S., Nowicki, H. (1995). Kontrola administracji publicznej: kontrola a nadzór, struktura systemu, instytucje, Wydawca: Comer, Toruń.
• Kałużny, S. (2008). Kontrola wewnętrzna. Teoria i praktyka, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kiziukiewicz, T. (2002). Organizacja rachunkowości w przedsiębiorstwie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Komunika nr 13 Ministra Finansów z dnia 30 czerwca 2006 w sprawie standardów kontroli finansowej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. Min. Fin.Nr7, poz. 58)
• Komunikat Nr 1 Ministra Finansów z dnia 30 stycznia 2003r. w sprawie ogłoszenia "Standardów kontroli finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych", dostęp: https:// www.infor.pl/akt-prawny/U02.2003.003.0000013,komunikat-nr-1-ministra-finansow-w -sprawie-ogloszenia-standardow-kontroli-finansowej-w-jednostkach-sektora-finansow-publicznych.html
• Komunikat Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF z 2009 r. Nr 15, poz. 84).
• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U.1997.78.483)
• Krysiak, A. S. (2006). Pojęcie controllingu na tle pojęć zbliżonych (kontrola, audyt), Kontrola Państwowa, nr 1.
• Kuc, B. R. (2001). Kontrola menadżerska. Przełamywanie barier. Wydawnictwo Menadżerskie PTM, Warszawa.
• Kuc, B. R. (2002). Audyt wewnętrzny. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Menadżerskie PTM, Warszawa.
• Kuc, B. R. (2002). Teoria i praktyka kontroli w zarządzaniu, [w:] praca zbiór. Kontrola i kontroling w zarządzaniu: tendencje, koncepcje, instrumenty, część I, Wyd. Wyższej Szkoły Zarządzania i Marketingu, Warszawa.
• Kuc, B. R. (2006). Funkcje i dysfunkcje kontroli, Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa w Warszawie, Warszawa.
• Leoński, Z. (2004). Zarys prawa administracyjnego, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa
• Łętowski, J. (1990a). Prawo administracyjne. Zagadnienia podstawowe, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Moczydłowska, W. (2000). Kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwie, Gazeta Prawna 61/2000 z dnia 21.07.2000.
• Najwyższa Izba Kontroli, Audyt wewnętrzny w systemie kontroli zarządczej, dostęp: http:// www.nik.gov.pl/kontrole/wyniki-kontroli-nik , nr 1.
• Płaskonka, J. (2006). Pojęcie kontroli w ujęciu zarządczym, Kontrola Państwowa, nr 2.
• Stelmachowski, A. (1969) Wstęp do teorii prawa cywilnego, Warszawa.
• Szymczak, M. (1979). (red.), Słownik języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
• Ura, E. Ura. E, (2006). Prawo administracyjne, LexisNexis, Warszawa.
• Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli a administracji rządowej. (Dz. U. 2020.0.224. Stan prawny na dzień 25.02.2021)
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U.2021.0.305).
• Winiarska, K. (2005). Teoretyczne i praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, Difin, Warszawa
• Winiarska, K. (2008). Audyt wewnętrzny, Difin, Warszawa.
• Zarzecki, D. (2000). Rola controllingu w zarządzaniu przedsiębiorstwem, materiały konferencyjne Funkcjonowanie controllingu w polskich przedsiębiorstwach, Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.

Identyfikatory

DOI

10.19251/ne/2022.35(10)