Sens i możliwość zastosowania elementów buddyjskiej edukacji etycznej w nauczaniu etyki rachunkowości w chrześcijańskim kręgu kulturowym

• Autorzy: Małgorzata Czerny

Warianty tytułu

The Meaning and Possibility of Applying Elements of Buddhist Ethical Accounting Education in the Christian Cultural Circle

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Streszczenie Cel: Celem artykułu jest przedstawienie założeń buddyjskiej edukacji etycznej w kontekście ich użyteczności dla nauczania etyki w rachunkowości w Polsce.
Metodyka/podejście badawcze: Zastosowano analizę krytyczną piśmiennictwa i porównawczą.
Wyniki: Ustalono, że etyka buddyjska oferuje znaczące rozwinięcie modelu determinant zachowania etycznego Melego, który to model jest oparty w dużej mierze na etyce katolickiej i ma duży potencjał zastosowania w polskim kręgu kulturowym. Poszerzony w ten sposób model ilustruje wpływ i znaczenie wypracowania właściwego poglądu na rozwijanie praktycznej wiedzy i cnót, praktyki medytacyjnej na kultywowanie właściwego poglądu, a także uwarunkowanie między skuteczną (słuszną) medytacją a umiejętnością właściwej koncentracji. Ponadto model ten podkreśla ciągłość i powtarzalność procesów prowadzących do osiągnięcia tego, co nazywa moralnym zachowaniem.
Ograniczenia/implikacje badawcze: Przedstawiony model nauczania etyki rachunkowości może posłużyć opracowaniu nowych technik edukacyjnych w tym zakresie.
Oryginalność/wartość: Artykuł wypełnia lukę poznawczą odnośnie do buddyjskiego modelu nauczania etyki rachunkowości, będącego potencjalnym uzupełnieniem teorii i technik edukacyjnych w tej dziedzinie, i wskazuje kierunki badań mogących potwierdzić ewentualną przydatność jego zastosowania w połączeniu z modelem Melego. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose: The aim of the article is to present the principles of Buddhist ethical education in the context of their usefulness for the study of ethics in accounting in Poland.
Methodology/approach: a critical and comparative literature analysis was used.
Findings: Buddhist ethics offers a significant development of Mele's model, which is largely based on Catholic ethics and has great potential for application in the Polish cultural circle. The model expanded in this way illustrates the impact and importance of developing the right view on developing practical knowledge and virtues, meditating practice on cultivating the right view, and the conditioning between effective (right) meditation and the ability to concentrate properly. Finally, this model emphasizes the continuity and repetition of the processes leading to "moral behavior".
Research limitations/implications: The model presented in the article can be used to develop new educational techniques in teaching accounting ethics.
Originality/value: The article fills the cognitive gap regarding the Buddhist model of teaching the ethics of accounting, which is a potential supplement to educational theories and techniques in this field, and indicates the directions of research that may confirm the possible usefulness of its application in combination with Mele's model. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rachunkowość; Buddyzm; Etyka; Edukacja

EN

Accounting; Buddhism; Ethics; Education

• Czasopismo: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Rocznik: 2022
• Tom: 46
• Numer: nr 2
• Strony: 27-48

Twórcy

autor

Małgorzata Czerny

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Armstrong M.B., Ketz J.E, Owsen D. (2003), Ethics Education in Accounting: Moving toward Ethical Motivation and Ethical Behavior, "Journal of Accounting Education", 21, s. 1-16.
• Banaszkiewicz A., Małkowska E. (2015), Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości w świetle badań ankietowych, "Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 396, s. 9-18.
• Bay D., Greenberg R. (2001), The relationship of the DIT and Behavior: A Replication, "Issues in Accounting Education", 16 (3), s. 367-380.
• Bean D., Bernardi R. (2005), Accounting Ethics Courses: A Professional Necessity, "The CPA Journal", 75 (12), s. 64-65.
• Buczkowska A. (2011), Etyka zawodu księgowego w świetle krajowych i międzynarodowych regulacji, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia", 668 (41), s. 45-55.
• Chang O.H., Davis S.W., Kauffman, K.D. (2012), Accounting Ethics Education: A Comparison with Buddhist Ethics Education Framework, "Journal of Religion and Business Ethics", 3 (1), s. 1-23.
• Chong W.P. (1996), Confucius Ethics is an Open and Universal System, Boen Bio, Surabaya.
• Chwastiak M., Young J.J. (2003), Silences in Annual Reports, "Critical Perspectives on Accounting", 14, s. 533-552.
• Cohen J., Holder-Webb L. (2006), Rethinking the Influences of Agency Theory in the Accounting Academy, "Issues in Accounting Education", 21 (1), s. 17-30.
• Ferraro F., Pfeffer J., Sutton R. (2005), Economics Language and Assumptions: How Theories Can Become Self-fulfilling, "Academy of Management Review", 30 (1), s. 8-24.
• Frank R., Gilovich T., Regan D. (1993), Does Studying Economics Inhibit Cooperation?, "Journal of Economic Perspectives", 7 (2), s. 159-171.
• Gaa J., Thorne L. (2004), An Introduction to the Special Issue on Ethics and Professionalism in Accounting Education, "Issues in Accounting Education", 19 (1), s. 1-6.
• Gough R. (1998), Character is Destiny: The Value of Personal Ethics in Everyday Life, Primer Publishing Co., Roseville, CA.
• Hartman E. (2008), Socratic Questions and Aristotelian Answers: A Virtue-Based Approach to Business Ethics, "Journal of Business Ethics", 78 (3), s. 313-328.
• Iqbal M.Z., Melcher T.U., Elmallach A.A. (1997). International accounting: Global Perspective, South-Western College Publishing, Cincinnati, OH.
• Jaworska E. (2013), Ryzyko etyczne w zawodzie księgowego, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia", 765 (61), s. 75-85.
• Jayatilleke K.N. (2000), Dhamma, Man and Law, Buddhist Cultural Center, DehiwalaMount Lavinia.
• Kalupahana D.J. (1995), Ethics in Early Buddhism, University of Hawaii Press, Honolulu.
• Karmańska A. (2005), Etyka w dydaktyce rachunkowości, "Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości", 26 (82), s. 138-165.
• Ketz J.E., Miller P. (1997), Some Ethical Issues About Financial Reporting and Public Accounting and Some Proposals, "Research on Accounting Ethics", 3, s. 49-77.
• Kohlberg L. (1971), From Is to Ought: How to Commit the Naturalistic Fallacy and Get Away with It in the Study of Moral Development, [w:] Mischel T. (ed.), Cognitive Development and Epistemology, Academic Press, New York, s. 151-235.
• Kohlberg L. (1976), Moral Stages and Moralization: The Cognitive-Development Approach, [w:] Lickona T. (ed.), Moral Development and Behavior: Theory and Research and Social Issues, Holt, Rienhart, and Winston, New York, s. 31-53.
• Lau C. (2010), A Step Forward: Ethics Education Matters, "Journal of Business Ethics", 92 (4), s. 565-584.
• Liyanarachchi G.A. (2008), Ethics in accounting: Exploring the relevance of a Buddhist perspective, "Accountancy Business and the Public Interest", 7 (2), s. 118-148.
• Mele D. (2005). Ethical Education in Accounting: Integrating Rules, Values and Virtues, "Journal of Business Ethics", 57 (1), s. 97-109.
• Mele D. (2012a), Management Ethics: Placing Ethics at the Core of Good Management, Palgrave Macmillan, London.
• Mele D. (2012b), The Christian notion of Αγάπη (aga´pe¯): Towards a more complete view of business ethics, [w:] Prastacos G.P., Wang F., Soderquist K.E. (eds.), Leadership through the Classics. Learning Management and Leadership from Ancient East and West Philosophy, Springer, Heidelberg, s. 79-91.
• Mele D. (2016a). Re-thinking capitalism: What can we learn from scholasticism?, "Journal of Business Ethics", 133 (2), s. 293-304.
• Mele D. (2016b). Virtues, values, and principles in Catholic social teaching, [w:] Sison A.J., Ferrero I. (eds.), Handbook of virtue ethics in business and management, Springer, Heidelberg.
• Mele D., Fontrodona J. (2017), Christian Ethics and Spirituality in Leading Business Organizations: Editorial Introduction, "Journal of Business Ethics", 145, s. 671-679.
• Mele D., Gonzalez Canton C. (2014), Human foundations of management. Understanding the homo humanus, Palgrave-MacMillan, Basingstoke.
• Mele D., Rosanas J.M., Fontrodona J. (2017), Ethics in Finance and Accounting: Editorial Introduction, "Journal of Business Ethics", 140, s. 609-613.
• Mintz S. (1995), Virtue Ethics and Accounting Education, "Issues in Accounting Education", 10 (2), s. 247-267.
• Mintz S. (2006), Using Reflective Learning in Ethics Education of Accounting Students, "Journal of Accounting Education", 24 (2), s. 97-117.
• Nilson L. (2010), Teaching at Its Best: A Research-Based Resource for College Instructors, Jossey-Bass, San Francisco.
• Nowak M. (2017),Etyka księgowego i biegłego rewidenta w świetle zjawiska finansokracji. Pomiędzy etyką ogólną a szczegółową, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", 322, s. 138-150.
• Ponemon L. (1993), Can Ethics Be Taught in Accounting?, "Journal of Accounting Education", 11 (2), s. 185-209.
• Rest J. (1979), Development in Judging Moral Issues, University of Minneapolis Press, Minneapolis.
• Rest J. (1986), Moral Development: Advances in Theory and Research, Praeger, New York.
• Rest J. (1990), DIT Manual, University of Minneapolis Press, Minneapolis.
• Solberg J., Strong K., McGuire C. (1995), Living (Not Learning) Ethics, "Journal of Business Ethics", 14 (1), s. 71-81.
• Thorne L. (1998), The Role of Virtue in Auditors' Ethical Decision Making: An Integration of Cognitive-Developmental and Virtue-Ethics Perspectives, [w:] Ponemon L. (ed.), Research on Accounting Ethics, vol. 4, JAI Press, Greenwich, CT.
• Trisno R., Lianto F. (2021), Lao Tze and Confucius' philosophies influenced the designs of Kisho Kurokawa and Tadao Ando, "City, Territory and Architecture", 8 (8), s. 1-11.
• Wachowicz A. (2016), Rachunkowość w ujęciu metanaukowym, Oficyna Wydawnicza, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa.
• Waddock S. (2005), Hollow Men and Women at the Helm... Hollow Accounting Ethics, "Issues in Accounting Education", 20 (2), s. 145-150.
• Wszelaki A. (2016), Znaczenie etyki zawodu księgowego w kształtowaniu obrazu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, "Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach", 287, s. 123-132.
• Valentine S., Godkin L., Varca P. (2010), Role of Conflict, Mindfulness, and Organizational Ethics in an Education-Based Healthcare Institution, "Journal of Business Ethics", 94 (3), s. 455-469.
• Young J.J. (2005), Changing your questions: Reflections on the corporate scandals, "Accounting and the Public Interest", 5 (1), s. 1-13.
• Bennis W., O'Toole J. (2005), How Business Schools Lost Their Way, https://hbr.org/2005/05/how-business-schools-lost-their-way (dostęp 6.02.2022).
• Williams J., Elson R. (2010), The Challenge and Opportunities of Incorporating Accounting Ethics into Accounting Curriculum, https://www.researchgate.net/publication/268175370_The_challenges_and_opportunities_of_incorporating_accounting_ethics_into_the_accounting_curriculum (dostęp 6.02.2022).

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.8808