Ocena stanu odżywienia, sprawności fizycznej oraz częstotliwości spożycia produktów spożywczych przez dziewczęta w wieku 16 i 18 lat

• Autorzy: Zuzanna Goluch , Jan Korsak

Warianty tytułu

Evaluation of the State of Nutrition, Physical Efficiency and Frequency of Consumption of Food Products by Girls Aged 16 and 18

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem pracy była ocena stanu odżywienia, sprawności fizycznej oraz częstotliwości spożycia wybranych grup produktów spożywczych wśród dziewcząt w wieku 16 i 18 lat, uczennic Zespołu Szkół i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze. Przeprowadzono badania antropometryczne masy i wysokości ciała, obwodu talii, a z uzyskanych wartości wyliczono wskaźniki BMI, WC, WHtR, które odniesiono do rozkładów centylowych odpowiednio dla płci i wieku. Przeprowadzono również test sprawności fizycznej Zuchory oraz badanie ankietowe dotyczące częstości spożywania wybranych grup produktów spożywczych oraz stosowania diet odchudzających. Badania wykazały, że: 1) większy odsetek dziewcząt 18-letnich (niż 16-letnich) charakteryzował się prawidłowym stanem odżywienia, większą aktywności fizyczną, bardzo dobrą sprawnością fizyczną, częstszym spożywaniem produktów prozdrowotnych, ale również stosowaniem diet odchudzających; 2) nieprawidłowości w ilości spożywanych posiłków występowały w obu grupach wiekowych badanych dziewcząt. Należy monitorować sposób odżywienia dziewcząt w okresie adolescencji, a także prowadzić edukację w zakresie racjonalnego żywienia oraz podejmowania aktywności fizycznej.(abstrakt oryginalny)

EN

The research aimed at the evaluation of the state of nutrition, physical efficiency and frequency of consumption of food products by chosen groups of girls aged 16 and 18, students at Complex of Schools and Institutions for Professional Education in Zielona Góra. The anthropometric research was conducted regarding the body mass and height, circumference of waistline and from the obtained values the BMI, WC, WHtR indexes were calculated in relation to percentile distribution according to age and sex. The test of Zuchora's physical efficiency and an inquiry regarding the frequency of consumption of edible products by chosen groups and application of slimming diets were also conducted. The research showed that: 1) a greater percentage of 18-year-old girls (from 16-years-old) was characterized by a proper nutritional status, greater physical activity, very good physical fitness, more frequent consumption of pro-health products, but also the use of slimming diets; 2) irregularities in the amount of meals consumed occurred in both age groups of the examined girls. The nutrition of girls during adolescence should be monitored, as well as education in the field of rational nutrition and undertaking physical activity.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kobieta; Żywność; Żywienie dietetyczne; Ludzie młodzi

EN

Woman; Food; Dietary feeding; Young people

• Czasopismo: Nauki Inżynierskie i Technologie / Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 36
• Strony: 84-102

Twórcy

autor

Zuzanna Goluch

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Jan Korsak

• Zespół Szkół i Placówek Kształcenia Zawodowego w Zielonej Górze

Bibliografia

• Asghari, G., Yuzbashian, E., Mirmiran, P., Mahmoodi, B. i Azizi, F. (2015). Fast food intake increases the incidence of Metabolic Syndrome in children and adolescents: Tehran lipid and glucose study. PLoS One, October 8, 10(10), e0139641.
• Babicz-Zielińska, E. (1998). Wybrane aspekty badań żywieniowych. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 25(2), 195-202.
• Babicz-Zielińska, E. i Zabrocki, R. (2007). Postawy konsumentów wobec prozdrowotnej wartości żywności. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6(55), 81-89.
• Barclay, A. W., Petocz, P., McMillan-Price, J., Flood, V. M., Prvan, T., Mitchell, P. i Brand-Miller, J. C. (2008). Glycemic index, glycemic load, and chronic disease risk - A metaanalysis of observational studies. American Journal of Clinical Nutrition, (87), 627-637.
• Birch, A. (2005). Psychologia rozwojowa w zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Błaszczyk-Bębenek, E., Jagielski, P. i Schlegel-Zawadzka, M. (2021). Caffeine consumption in group of adolescents from South East Poland - A cross sectional study. Nutrients, (13). https://doi. org/10.3390/nu13062084
• Bogin, B. (2011). Puberty and adolescence: An evolutionary perspective. Encyclopedia of Adolescence, (1), 275-286.
• Brand-Miller, J. C. i Buyken, A. E. (2020). The relationship between glycemic index and health. Nutrients, (12). doi: 10.3390/nu12020536
• Bucholc, M. (2003). Masa ciała w ocenie obiektywnej i subiektywnej. Wiadomości Lekarskie, (9), 215-218.
• Firek-Pędras, M., Małecka-Tendera, E., Klimek, K. i Zachurzok-Buczyńska, A. (2006). Wpływ rozmieszczenia tkanki tłuszczowej na zaburzenia metaboliczne u dzieci i młodzieży z otyłością prostą. Endokrynologia, Diabetologia i Choroby Przemiany Materii Wieku Rozwojowego, (12), 19-24.
• Fischer, K., Colombani, P., Langhans, W. i Wenk, C. (2002). Carbohydrate to protein ratio in food and cognitive performance in the morning. Physiology & Behavior, (75), 411-423.
• Forkert, E. C. O., Rendo-Urteaga, T., Nascimento-Ferreira, M. V., Ferreira de Moraes, A. C., Moreno L. A. i Barbosa de Carvalhoet, H., (2016). Abdominal obesity and cardiometabolic risk in children and adolescents, are we aware of their relevance? Nutrire, (41), 1-9. https://doi.org/10.1186/ s41110-016-0017-7
• Gacek, M. i Fiedor, M. (2005). Charakterystyka sposobu odżywiania się młodzieży w wieku 14-18 lat. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, (56), 49-55.
• Gajewska, M., Gębska-Kuczerowska, A. i Car, J. (2005). Uwarunkowania samooceny wiedzy na temat zasad prawidłowego żywienia oraz sposobu żywienia młodzieży. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin, lX, supl. 16, 109.
• Goluch-Koniuszy, Z. i Fugiel, J. (2009). Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia dziewcząt będących w okresie adolescencji, w tym stosujących diety odchudzające. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 60(3), 251-259.
• Goluch-Koniuszy, Z. i Heberlej A. (2015). Methods used by adolescents for reducing body mass. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 66(4), 327-335.
• Khalid, S., Aslam, M., Syed, F., Imran, M., Saad, B., Noreen, S. (2020). An insight to vitamin A: A neglected vitamin. EAS Journal of Nutrition and Food Sciences, (2), 107-128.
• Kierzkowska, B. (2004). Otyłość u dzieci i młodzieży jako czynnik ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego. Endokrynologia, Diabetetologia i Choroby Przemiany Materii Wieku Rozwojowego, (12), 223-228.
• Kobus, G., Bachórzewska-Gajewska, H., Tomaszuk-Kazberuk, A., Michelis, M., Małyszko, J. i Małyszko, J. (2012). Co jest większym problemem u nastolatków - nadwaga czy niedożywienie? Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, (8), 24-31.
• Koehler, K. i Drenowatz, C. (2019). Integrated role of nutrition and physical activity for lifelong health. Nutrients, 11(7), 1437. https://doi.org/10.3390/nu11071437
• Kołłajtis-Dołowy, A. (2004). Zwyczaje żywieniowe wybranej grupy dzieci z Białegostoku. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. Roczniki Naukowe, (3), 44-48.
• Kołłajtis-Dołowy, A., Popis, Z. i Jeruszka-Bielak, M. (2018). Stosowanie przez młodzież i młodych dorosłych diet alternatywnych pochodzących m.in. z internetu. (VIII Konferencja Fizjologiczne uwarunkowania postępowania dietetycznego, 8-9.11.2018).
• Komosińska, K. (2002). Preferencje żywieniowe młodzieży szkół ponadgimnazjalnych. Pediatria Współczesna Gastroentorologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka, (5), 55-56.
• Kośmider, A. i Gronowska-Senger, A. (2005). Postawa wobec żywności typu "fast-food" i jej popularność wśród młodzieży szkolnej z rejonu Mazowsza. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, (56), 139-148.
• Kowalska, A. (2004). Zwyczaje żywieniowe dzieci i młodzieży szkolnej na przykładzie woj. dolnośląskiego. Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu. Roczniki Naukowe, (7), 88-91.
• Kułaga, Z. i Litwin, M. (2018). Normy rozwojowe dziewcząt i chłopców urodzonych przedwcześnie wg T.R. Fenton. Normy rozwojowe dziewcząt i chłopców w wieku 0-3 lat według WHO. Normy rozwojowej dziewcząt i chłopców w wieku 3-18 lat oraz normy rozwojowe ciśnienia tętniczego dziewcząt i chłopców według badań OLAF i OLA. Standardy Medyczne Pediatria. Warszawa: Media-Press Sp. z o.o.
• Kuźbicka, K. i Rachoń, D. (2013). Bad eating habits as the main cause of obesity among children. Pediatric Endocrinology, Diabetes and Metabolism, (19), 106-110.
• Lastowski, M. (2001). Poziom cech motorycznych uczennic Zespołu Szkół nr 4 w Nawróży. Lider, (7), 34-37.
• Massey, L. K. (2003). Dietary animal and plant protein and human bone health a whole foods approach. Journal of Nutrition, (133), 862-865.
• Maszczak, T. (2017). Kondycja fizyczna młodzieży szkolnej w świetle badań populacyjnych. Aktywność Fizyczna i Zdrowie, (12), 63-68.
• Migasiewicz, J. (2006). Wybrane przejawy sprawności motorycznej dziewcząt i chłopców w wieku 7-18 lat na tle ich rozwoju morfologicznego. Wrocław: Wydawnictwo AWF.
• Mojska, H., Gielecińska, I., Szponar, L., Chajewska, K. (2006). Zawartość akryloamidu w chipsach ziemniaczanych w Polsce. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 57(3), 243-249.
• Nawarycz, T. i Ostrowska-Nawarycz, L. (2007). Otyłość brzuszna u dzieci i młodzieży - doświadczenia łódzkie. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 3(1), 1-8.
• Pieszko, M., Penkowska, A., Śliwińska, A. i Małgorzewicz, S. (2104). Stosowanie diet odchudzających wśród nastolatek. Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni, (86), 167-177.
• Pieszko-Klejnowska, A. (2007). Ocena sposobu odżywiania się młodzieży zamieszkującej miasto i wieś. Diabetologia Praktyczna, (3), 147-150.
• Piotrowska, W. (2006). Sprawność motoryczna grupy uczennic gimnazjum w Miastku. Wychowanie Fizyczne, (4), 36-39.
• Płatonow, W. N. i Sozański, H. (1991). Optymalizacja struktury treningu sportowego. Warszawa: Wydawnictwo RCMSKFiS.
• Shaheen, N. A., Alqahtani, A. A., Assiri, H. Alkhodair, R. i Hussein, M. A. (2018). Public knowledge of dehydration and fluid intake practices: Variation by participants' characteristics. BMC Public Health, (18), 1346. https://doi.org/10.1186/s12889-018-6252-5
• Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka PAN w sprawie wartości odżywczej i bezpieczeństwa stosowania diet wegetariańskich. (2019). Olsztyn, 22 listopada. Pobrane 21 sierpnia 2021 z https://informacje.pan.pl/images/Stanowisko_KNoZc_WEGETARIANIZM_na_strone.pdf
• Suchodolska, J. (2016). Kryzys w rozwoju psychospołecznym młodzieży - potrzeba wsparcia rodzinnego i środowiskowego. W: A. Szczurek-Boruta i B. Chojnacka-Synaszko, A. Gancarz (red.), Szkoła i rodzina w środowisku lokalnym: teoria i praktyka (s. 101-113). Toruń: Wydawnictwo A. Marszałek.
• Sykuła-Zając, A. i Pawlak, A. (2012). Chromium in food products. Biotechnology and Food Science, 76(1), 27-34.
• Talaga, J. (1998). Atlas ćwiczeń. A-Z sprawności fizycznej. Warszawa: Wydawnictwo Ypsylon.
• Thomas, D., Chandra, J., Sharma, S., Jain, A. i Pemde, H. K. (2015). Determinants of nutritional anemia in adolescents. Indian Pediatrics, 52(10), 867-869.
• Urbańska, I. (2007). Częstotliwość spożycia przez młodzież produktów spożywczych oferowanych w sklepikach szkolnych. Żywność, Nauka, Technologia, Jakość, (3), 193-204.
• Weickert, M. O. i Pfeiffer, A. F. H. (2008). Metabolic effects of dietary fiber consumptionand prevention of diabetes. Journal of Nutrition, (138), 439-442.
• Wierzbicka, E. i Stosio, A. (2007). Spożycie produktów typu "fast-food" przez wybraną grupę młodzieży szkolnej z rejonu Warszawy. Żywienie Człowieka i Metabolizm, 34(1/2), 182-187.

Identyfikatory

DOI

10.15611/nit.2020.36.05