Satysfakcja z życia u osób chorych na cukrzycę

• Autorzy: Dorota Tomczyszyn , Anna Ławnik

Warianty tytułu

Life Satisfaction of People with Diabetes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest pokazanie jak w materiałach źródłowych przedstawiona została satysfakcja z życia u osób chorujących na cukrzycę. W prezentowanej pracy określono pojęcie satysfakcji z życia oraz czynniki na nią wpływające. Cukrzycą (diabetes mellitus - słodkie przeciekanie z łacińskiego: diabetes - płynący, mellitus - słodki jak miód) nazywamy zespół chorób metabolicznych objawiających się hiperglikemią, która może być wywołana defektem w wydzielaniu lub działaniu insuliny. Cukrzyca staje się coraz większym wyzwaniem dla współczesnego świata. W ostatnim dwudziestoleciu liczba osób chorujących na cukrzycę potroiła się i niestety stale rośnie. Według Z. Juczyńskiego satysfakcja z życia rozumiana jest jako wynik porównania własnej sytuacji z osobistymi normami. Przeprowadzono wiele badań dotyczących satysfakcji z życia osób chorujących na cukrzycę, a ich wyniki okazały się bardzo interesujące. Satysfakcja z życia kształtowała się na poziomie przeciętnym. Badania potwierdziły, że chorzy na cukrzycę aktywni fizycznie odczuwali większą satysfakcję z życia. (abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the article is to show how the satisfaction with life in people suffering from diabetes is presented in the source materials and studies. The presented work defines the concept of life satisfaction and the factors influencing it. Diabetes is a syndrome of metabolic diseases manifested by hyperglycemia, which may be caused by a defect in the secretion or action of insulin. Diabetes is becoming an increasing challenge for the modern world. The number of people suffering from diabetes has tripled in the last two decades and, unfortunately, continues to grow. According to Z. Juczyński, life satisfaction is understood as the result of comparing one's own situation with personal norms. There have been many studies on the life satisfaction of people with diabetes and the results have proved to be very interesting. Satisfaction with the life of people with diabetes was average. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Choroby przewlekłe; Badanie satysfakcji; Jakość życia

EN

Chronic diseases; Satisfaction research; Quality of life

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2022
• Tom: 16
• Numer: nr 1
• Strony: 92-103

Twórcy

autor

Dorota Tomczyszyn

• Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II

autor

Anna Ławnik

• Akademia Bialska Nauk Stosowanych im. Jana Pawła II

Bibliografia

• Atkinson, M.A., Eisenbarth, G.S., (2001). Type 1 diabetes: new perspectives on disease pathogenesis and treatment. Lancet, nr 358, 221-229.
• Bendíková, E., Nemček, D., Kurková, P., i in. (2018). Satisfaction with life scale analyses among healthy people, people with noncommunicable diseases and people with disabilities. Family Medicine and Primary Care Review, nr 20(3), 210-213, doi: 10.5114/fmpcr.2018.76917
• Bendíková, E., Nemček, D., Kurková, P., i in. (2018). Satisfaction with life scale analyses among healthy people, people with noncommunicable diseases and people with disabilities. Family Medicine and Primary Care Review, nr 20(3), 210-213, doi: https://doi.org/10.5114/fmpcr.2018.76917
• Dąbrowska, A., Jurkowska, B., Nowicki, G., i in. (2012). Ocena wybranych elementów psychicznej jakości życia pacjentów leczonych z powodu cukrzycy typu 2. Current Problems of Psychiatry, nr 13(2), 128-133.
• Fiłon, J. (2019). Cukrzyca - wyzwanie zdrowia publicznego w XXI wieku. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
• Fiodorenko-Dumas, Ż., Paprocka-Borowicz, M., Rabczyński, M., i in. (2013). Interakcja czynników ryzyka oraz ocena jakości życia u osób chorych na cukrzycę w zależności od podjętego leczenia. Chirurgia Polska, nr 15(1), 33-45.
• Fowler, M.J., (2010). Rozpoznawanie, klasyfikacja i leczenie cukrzycy przez zmianę stylu życia. Diabetologia po Dyplomie, nr 7(3), 43-49.
• Gacek, M., Wojtowicz, A. (2019). Life satisfaction and other determinants of eating behaviours among women aged 40-65 years with type 2 diabetes from the Krakow population. Menopause Review, nr 18(2), 74-84, doi: 10.5114/pm.2019.86832
• Glińska, J., Binkiewicz, M., Lewandowska, M., i in. (2016). Poziom satysfakcji z życia dzieci leczonych za pomocą pomp insulinowych. Problemy Pielęgniarstwa, nr 24(2), 112-117, doi: 10.5603/PP.2016.0018
• Gniadek, A., Lewko, J. (2020). Procedury pielęgniarskie w obliczu pandemii Covid 19, Sars-Cov-2. Warszawa: Wydawnictwo PZWL.
• Grygiel, S., Błachnio-Zabielska, A. (2019). Cukrzyca typu 2 epidemiologia i farmakologia. Problemy Higieny i Epidemiologii, nr 100(2), 75-81.
• Iaffaldano, M.T., Muchinsky, P.M. (1985). Job satisfaction and job performance: A meta-analysis. Psychological Bulletin, nr 97(2), 251-273, doi: 10.1037/0033-2909.97.2.251
• IDF DIABETES ATLAS Ninth edition 2019.
• Jachimowicz, V., Kostka, T. (2009). Satysfakcja z życia starszych kobiet. Ginekologia Praktyczna, nr 17(3), 27-32.
• Jakubowska, E., Jakubowski, K., Cipora, E. (2010). Satysfakcja z życia chorych z cukrzycą. Problemy Higieny i Epidemiologii, nr 91(2), 308-313.
• Jalil, A., Usman, A., Akram, S., i in. (2020). Life satisfaction, disease management attitudes and nutritional status of diabetes mellitus patients in Azad Kashmir, Pakistan: a hospital based cross-sectional study Diabetes Mellitus, nr 23(1), 46-55, doi: 10.14341/DM10154
• Januszewicz, W., Kokot, F. (2006). Choroby układu wydzielania wewnętrznego. Interna. Warszawa: PZWL.
• Jaracz, K. (2001). Sposoby ujmowania i pomiaru jakości życia. Próba kategoryzacji. Pielęgniarstwo Polskie, nr 2(12), 219-226.
• Juczyński, Z. (2009). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych PTP
• Judge, T.A., Thoresen, C.J., Bono, J.E., Patton, G.K. (2001). The job satisfaction - job performance relationship: A qualitative and quantitative review. Psychological Bulletin, nr 127, 376-407, doi: 10.1037/0033-2909.127.3.376
• Kokoszka, A., Santorski, J. (2004). Psychodiabetologia dla lekarzy, postępowanie psychoterapeutyczne w cukrzycy. Narodowy Program Wsparcia Osób z Cukrzycą. Warszawa: Novo Nordisk.
• Kupcewicz, E., Abramowicz, A. (2015). Wpływ wybranych czynników socjodemograficznych na stopień akceptacji choroby i poziom satysfakcji z życia u pacjentów leczonych z powodu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc. Hygeia Public Health, nr 50(1), 142-148.
• Kurpas, D., Czech, T., Mroczek, B. (2012). Akceptacja choroby pacjentów z cukrzycą oraz jej wpływ na jakość życia i subiektywną ocenę zdrowia. Family Medicine and Primary Care Review, nr 14(3), 383-388.
• Kurpiel, D. (2015). Satysfakcja z życia a poczucie skuteczności i styl wychowania w percepcji matek młodzieży z niepełnosprawnością. Psychologia-Rozwojowa, nr 20(1), 75-89, doi:10.4467/20843879 PR.15.004.3476
• Ławnik, A., Pańczuk, A., Kubińska, Z. (2021). Physical activity in cognitive and practical competences of individuals with diabetes type 1. Clinical Diabetology, nr 10(2), 155-160, doi: 10.5603/DK.a2021.0008
• Malipa, M.N., Menon, J.A. (2013). The Relationship between Compliance and Quality of Life among Adolescents with Diabetes Mellitus Type1. Medical Journal of Zambia, nr 40(3), 93-103.
• Mądrzyck,i T. (2002). Osobowość jako system tworzący i realizujący plany. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Mroczkowska, D., Białkowska, J. (2014). Style radzenia sobie ze stresem jako zmienne determinujące jakość życia młodych dorosłych. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, nr 20(3), 265-269, doi: 10.5604/20834543.1124655
• Mudyń, K., Pietras, K. (2007). Preferowane wartości a zdrowie i satysfakcja z życia. Psychoterapia , nr 140(1), 5-25.
• Pastwa-Wojciechowska, B., Piechowicz, M., Bidzan, M. (2015). Satysfakcja z życia a empatia i poczucie umiejscowienia kontroli bezdomnych kobiet. Doniesienia wstępne. Polskie Forum Psychologiczne, nr 20(1), 16-30, doi: 10.14656/PFP20150102
• Pavot, W., Diener, E., Colvin, C.R. (1991). Further validation of the Satisfaction with Life Scale: evidence for the cross method convergence of well-being measures. Journal of Personality Assesment, nr 57, 149- 161, doi: 10.1207/s15327752jpa5701_17
• Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (2021). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2021. Diabetologia Praktyczna, nr 7(1), 19-24, doi:10.5603/DK.2021.0001
• Rosiek, A., Kornatowski, T., Frąckowiak-Maciejewska, N. (2016). Health behaviors of patients diagnosed with type 2 diabetes mellitus and their influence on the patients' satisfaction with life. Therapeutics and Clinical Risk Management, nr 12, 1783-1792, doi: 10.2147/TCRM.S118014
• Sharma, D., Kaur, J., Rani, M. (2018). Efficacy of Pilates based mat exercise on quality of life, quality of sleep and satisfaction with life in type 2 diabetes mellitus. Romanian Journal Diabetes Nutrrition and Metabolic Diseases, nr 25(2), 149-156, doi: 10.2478/rjdnmd-2018-0017
• Sirgy, M.J. (1998). Materialism and quality of life. Social Indicators Research, nr 43(3), 227-260, doi: 10.1023/A:1006820429653
• Skupień, J., Małeczki, M.T. (2007). Rozbudowywanie podziału cukrzycy-nowe podtypy I możliwości lecznicze Diabetologia Praktyczna, nr 8(1), 1-12.
• Stanowisko American Diabetes Association (2017). Classification and Diagnosis of Diabetes. Diabetes Care, nr 40(1), 11-24, doi:10.2337/dc17-S005
• Stanowisko American Diabetes Association (2004). Rozpoznanie i klasyfikacja cukrzycy. Diabetologia Praktyczna, nr 5(A), 9-17.
• Tatoń, J., Bernas, M., Czech, A. (2020). Podręcznik intensywnej samoopieki i samokontroli dla osób z cukrzycą: samoopieka i samokontrola jest podstawą partnerskiej współpracy Pacjenta z Lekarzem w ulepszaniu jakości wyników leczenia i życia osób z cukrzycą. Warszawa: Towarzystwo Edukacji Terapeutycznej w cukrzycy, Polskie Towarzystwo Diabetologiczne.
• Tatoń, J. (2000). Organizacyjne zasady i zadania w kształtowaniu dobrej opieki diabetologicznej zorientowanej na problemy pacjenta. Nowa Medycyna, nr 6, 2-7.
• Thorpe, K., Loo, R., (2003). Balancing professional and personal satisfaction of nurse managers: current and future perspectives in a changing health care system. Journal Nuring Management, nr 11, s. 321-330, doi: 10.1046/j.1365-2834.2003.00397.x
• Trojanowska, A., Trojanowska, P., Stadnicka, S. (2018). Ocena jakości życia dzieci chorych na cukrzycę typu 1. Endokrynologia Pediatryczna, nr 17(4), 219-226, doi: 10.18544/EP-01.17.04.1705
• Uchmanowicz, I., Manulik, S., Lomper, K. (2019). Life satisfaction, job satisfaction, life orientation and occupational burnout among nurses and midwives in medical institutions in Poland: a cross-sectional study BMJ Open., nr 9(1), 1-9, doi: 10.1136/bmjopen-2018-024296
• Walęcka-Matyja, K., Kurpiel, D. (2015). Satysfakcja z życia a poczucie skuteczności i styl wychowania w percepcji matek młodzieży z niepełnosprawnością. Psychologia Rozwojowa, nr 20(1), 75-89, doi: 10.4467/20843879PR.15.004.3476
• Włodarczyk, K., Zagier-Koziara, K., Balkiewicz, H. (2014). Ocena jakości życia przez pacjentów diabetologicznych w wybranych radomszczańskich placówkach. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, nr 12(3), 127-144.
• Zasady postępowania w cukrzycy - zalecenia dla lekarzy POZ (aktualizacja 2019). Medycyna Praktyczna, nr 1, 13-15.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.29316/rs/147531