Komponenty miłości według Sternberga w zaburzeniach osobowości

• Autorzy: Barbara Gawda

Warianty tytułu

Love Components by Sternberg in Personality Disorders

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie związków pomiędzy strukturą miłości w ujęciu Sternberga a cechami zaburzeń osobowości. W literaturze przedmiotu istnieją dane na temat dysfunkcjonalnego przeżywania miłości przez osoby z zaburzoną osobowością. Wykazuje się, iż osoby takie nie są zdolne do tworzenia bliskich więzi uczuciowych (np. w osobowości antyspołecznej, schizoidalnej), bądź ich więzi nacechowane są ambiwalencją, konfliktami (np. w osobowości borderline czy narcystycznej). Ze względu na to, iż miłość jest fundamentalnym ludzkim uczuciem wydaje się ważne sprawdzenie, czy i jakiego rodzaju związki istnieją pomiędzy poszczególnymi komponentami miłości (tj. intymnością, namiętnością i zaangażowaniem) a cechami zaburzeń osobowości. Badaniami objęto 194 - osobową grupę kobiet i mężczyzn w zbliżonym wieku i o zbliżonym poziomie wykształcenia. Zastosowano następujące techniki: do diagnozy cech zaburzeń osobowości kwestionariusz PDQ-4 Hylera, do oceny komponentów miłości Skalę Trójczynnikowej Miłości Sternberga. Wyniki wskazują na istnienie negatywnych związków pomiędzy intymnością i zaangażowaniem a wieloma cechami zaburzeń osobowości. Dla wielu zaburzeń osobowości charakterystyczne jest obniżenie intymności i zaangażowania, przy nie zawsze obniżonej namiętności, co współwystępuje z deficytami emocjonalnymi w zaburzeniach skutkującymi konfliktami, problemami w zakresie wzajemności i bliskości. (abstrakt oryginalny)

EN

This study attempts to show relationship between the structure of love by Sternberg and personality disorders. Literature presents data on dysfunctional love in people with personality disorders. They are unable to experience love and to form closeness as in people with antisocial and schizoid personality disorders. Their relationships are marked by ambivalence and conflicts as in borderline and narcissistic personality disorders. Considering love as a crucial human feeling the study was planned to describe the associations between intimacy, passion, commitment and personality disorders in a community sample. A sample of 194 participants was investigated (men and women in the similar age and education level). The following techniques were used: the Personality Disorder Questionnaire - PDQ-4 by Hyler to assess personality disorders' traits, and the Triangular Love Scale by Sternberg to assess the components of love. Results show there are significant negative correlations between intimacy, commitment and personality disorders traits. Many personality disorders are associated with decreasing of intimacy and commitment whereas passion was always not associated with personality disorders' traits. The emotional impairments typical for personality disorders elicit conflicts and problems in relationships based on love and closeness. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Psychologia osobowości; Osobowość człowieka; Zdrowie psychiczne; Relacje międzyludzkie

EN

Personality psychology; Human personality; Mental health; Interpersonal relations

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 4 (19)
• Strony: 5-12

Twórcy

autor

Barbara Gawda

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• Ali, F., Chamorro-Premuzic, T. (2009). The dark side of love and life satisfaction: Associations with intimate relationships, psychopathy, and Machiavellianism. Personality and Individual Differences, 48, 228-233.
• Beck, A.T., Freeman, A., Davis, D.D. (2005). Terapia poznawcza zaburzeń osobowości. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Carson, R. C., Butcher, J. N. Mineka, S. (2011). Psychologia zaburzeń. Człowiek we współczesnym świecie, vol.1. Gdańsk: GWP.
• Ciechańska-Jędrasik, J. (2015). Struktura milości w zaburzeniach osobowości. Niepublikowana praca magisterska. Lublin: UMCS.
• Cierpiałkowska, L. (2007). Psychopatologia. Warszawa: Scholar.
• Cierpiałkowska, L., Soroko, E. (2014). Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej. Poznań: UAM.
• DSM - IV - TR (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington: APA.
• Fromm, E. (2000). O sztuce miłości. Poznań:Dom Wydawniczy Rebis
• Gawda, B. (2015). Model of love, hate and anxiety scripts in psychopathic individuals. Frontiers in Psychology, 6, 1722. doi. org/10.3389/fpsyg.2015.01722.
• Gawda, B. (2011). Skrypty miłości, nienawiści i lęku u osób antyspołecznych. Warszawa: Diffin.
• Gawda, B. (2008). Love scripts of person with antisocial personality. Psychological Reports, 103, 371- 380.
• Gawda, B., (2012). Dysfunctional love in psychopathic criminals - the neural basis. NeuroQuantology, 10 (4), 725-732.
• Gawda, B., Czubak, K. (2012). Style przywiązania a cechy zaburzeń osobowości. Studia Psychologica, 12 (2), 37-54.
• Hare, R.D., Neumann, C.S. (2007). The PCL-R Assessment of Psychopathy. Development, structural properties, and new directions. W: C. J. Patrick (red.), Handbook of Psychopathy (s. 58-106). New York, London: The Guilford Press.
• Hatfield, E., Rapson, R.L. (2005). Miłość i procesy przywiązania. W: M. Lewis, J. Haviland-Jones (red.), Psychologia emocji (s. 820-830). Gdańsk: GWP.
• Hendrick, C., Hendrick, S.S. (2007). Style miłości romantycznej. W: R.J. Sternberg i K. Weis (red.), Nowa psychologia miłości (s. 225-256). Taszów: Biblioteka Moderatora.
• Horney, K. (1993). Neurotyczna osobowość naszych czasów. Poznań: Rebis.
• ICD-10 (1996). International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problem. Geneva: WHO.
• Linehan, M. (2007). Zaburzenie osobowości z pogranicza. Terapia behawioralno-poznawcza. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Olejnik, D. (2012). Aleksytymia w zaburzeniach osobowości.Psychologia Jakości Życia, 11(2), 193-210.
• Patrick, J., Links, P., Van Reekum, R., Mitton, M.J. (1995). Using the PDQ-R BPD Scale as a brief screening measure in the differential diagnosis of Personality Disorder.Journal of Personality Disorders, 9 (3), 266-274.
• Patrick, M., Hobson, R. P., Castle, D., Howard, R., Maughan, B. (1994). Personality disorder and the mental representation of early social experience.Development and Psychopathology, 6, 375-388.
• Rohmann, E., Neumann, E., Jurgen-Herner, M., Bierhoff, H.W. (2012). Self-construal, attachment, and love in romantic relationships. European Psychologist, 17(4), 279-290.
• Schmitt, D.P. (2007). Ewolucyjne i międzykulturowe ujęcie miłości: Wpływ płci, osobowości i otoczenia lokalnego na inwestycje emocjonalne w związki uczuciowe. W: R.J. Sternberg, K. Weis (red.), Nowa psychologia miłości (s. 363-397). Taszów: Biblioteka Moderatora.
• Sophia, E.C., Tavares, H., Berti, M.,P., Pereira, A.P., Lorena, A., Mello, C., Gorenstein, C., Zilberman, M.L. (2009). Phatological love: impulsivity, personality and romantic relationship. CNS Spectrum, 14(5), 268-274.
• Sternberg, R.J. (1997). Construct validation of a triangular love scale. European Journal of Social Psychology, 27, 313-335.
• Sternberg, R. J. (2007). Dwuskładnikowa teoria miłości. W: R.J. Sternberg i K. Weis (red.), Nowa psychologia miłości (s. 275-296). Taszów: Biblioteka Moderatora.
• Teasdale, J.D. (2006). Związek między poznaniem a emocją: umysł -w -gotowości w zaburzeniach nastroju. W: D.M. Clark i C.G. Fairburn (red.), Terapia poznawczo-behawioralna. Badania naukowe i praktyka kliniczna (s. 61-86). Gdynia: Alliance Press.
• Torgersen, S., Kringlen, E., Cramer, V. (2001). The prevalence of personality disorders in a community sample, Archives of General Psychiatry, 58 (6), 590-596.
• Trzebińska, E. (2009). Afektywny model zaburzeń osobowości. W: E. Trzebińska (red.), Szaleństwo bez utraty rozumu.Z badań nad zaburzeniami osobowości (s. 77-101). Warszawa: Wydawnictwo Academica.
• Trzebińska, E., Jakubiak, M., Kołakowski, J.P., Struś, M. (2015). Miłość w zaburzeniach osobowości. Przegląd Psychologiczny, 58(3), 365-381.
• Wojciszke, B. (2009). Psychologia miłości. Gdańsk: GWP.