Stypizowane stany faktyczne, w których refundacja kosztów najmu pojazdu zastępczego nie jest adekwatna

• Autorzy: Eugeniusz Kowalewski , Michał P. Ziemiak

Warianty tytułu

Typified cases where reimbursement of substitute car rental costs is not adequate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie określonych stanów faktycznych (ujętych w sposób stypizowany), w których zasada refundacji kosztów najmu pojazdu zastępczego w stosunku do poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym może być wątpliwa albo wręcz nieuzasadniona. W pierwszej kolejności omówione zostały przypadki, w których sprawca wypadku nie jest w ogóle objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC lub też nie zadośćuczynił obowiązkowi zawarcia umowy ubezpieczenia. W tym zakresie autorzy stwierdzili m.in., że nie ma w prawie odszkodowawczym aksjologicznych podstaw do różnicowania sytuacji poszkodowanego przez podmiot objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC od poszkodowanego przez podmiot, w stosunku do którego ustawodawca nie wymaga takiego ubezpieczenia. Następnie autorzy skoncentrowali się na problemach związanych ze współodpowiedzialnością oraz przyczynieniem się poszkodowanego do powstania szkody i ich konsekwencjach w omawianym zakresie. W dalszej konieczności przedstawione zostały m.in. zagadnienia zbiegu tytułów uprawniających do pojazdu zastępczego (np. z ubezpieczeniem AC lub ASSISTANCE) oraz współposiadania i stanów faktycznych zbliżonych do współposiadania pojazdu (przede wszystkim z uwzględnieniem szkód majątkowych wyrządzonych przez małżonka drugiemu małżonkowi). Wreszcie analizie poddany został problem utraty możliwości korzystania z pojazdu w okolicznościach innych niż wypadek komunikacyjny (na przykładach zajęcia komorniczego pojazdu oraz kradzieży) czy też pojazdu czasowo wycofanego z ruchu w rozumieniu art. 78a ustawy Prawo o ruchu drogowym. W konkluzji autorzy stwierdzili, że koncepcja "pure economic loss of use" - w zakresie utraty posiadania samochodu - nie znalazła uznania w polskim orzecznictwie ani doktrynie prawa odszkodowawczego.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this article is to present selected cases (presented in a typified form), where the practice of reimbursing the substitute car rental costs to the aggrieved party in a motor accident may be doubtful or even unjustified. First, the article discusses the cases, where the party at fault in the accident is not obliged to hold the mandatory liability insurance at all or has not fulfilled the obligation to enter into the insurance agreement. As to that aspect, the authors resolved that, inter alia, in the compensation law there are no axiological grounds for differentiating a party which suffered damage caused by a person covered by the mandatory liability insurance from a party which suffered damage caused by a person who is not legally required to hold the insurance. Then, the authors focused on problems related to co-liability and the aggrieved party's involvement in causing the damage and their consequences in the discussed regard. Further on, the article presents, among others, the aspects of overlapping entitlements to receive a substitute car (e.g. with the additional accident or assistance insurance), vehicle co ownership, and cases similar to co-ownership of a vehicle (particularly damage to property of one spouse caused by the other spouse). Finally, the authors analyse the problem of inability to use the car due to circumstances other than a motor accident (e.g. bailiff seizure or theft) or cars temporarily deregistered as per article 78a of the Road Traffic Law. The authors conclude the article by stating that the concept of pure economic loss of use - as to the loss of the car - has not been recognised in Polish case law and in the compensation law doctrine. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia; Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Wypadki komunikacyjne

EN

Insurances; Motor insurance; Traffic accidents

• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 1
• Strony: 19-34

Twórcy

autor

Eugeniusz Kowalewski

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

autor

Michał P. Ziemiak

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Zasada pełnego odszkodowania (mity i rzeczywistość) (w:) Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. Ogiegło L., Popiołek W., Szpunar M., Warszawa 2005.
• Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2008.
• Kowalewski E., Najem pojazdu zastępczego a odszkodowanie z tytułu wypadku komunikacyjnego, "Prawo Asekuracyjne" nr 3/2010.
• Kowalewski E., Ziemiak M.P., Obniżenie składki w ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za okres czasowego wycofania pojazdu z ruchu, "Wiadomości Ubezpieczeniowe" nr 2/2010.
• Orlicki M., Pokrzywniak J., Raczyński A., Obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, Bydgoszcz-Poznań, 2007.
• Pajor T., Odpowiedzialność dłużnika za niewykonanie zobowiązania, Warszawa 1982.
• Reps S., Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń za szkody wyrządzone przez posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym osobom bliskim, "Prawo Asekuracyjne" nr 3/2004.
• Sokołowski T., Odszkodowanie ubezpieczeniowe w razie szkody wyrządzonej w majątku wspólnym przez jednego z małżonków, "Prawo Asekuracyjne" nr 3/1997.
• Stecki L., Odpowiedzialność cywilna za skorzystanie ze szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym, Warszawa, 1983.
• Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998.
• Szpunar A., Ustalenie odszkodowania w prawie cywilnym, Warszawa 1975.
• Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Warszawa 1972.