Rosja w polityce Polski i Niemiec na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. Zakres zbieżności i różnicy stanowisk

• Autorzy: Mieczysław Stolarczyk

Warianty tytułu

Russia in the Polish and German policy at the beginning of the second decade of the 21 st century. The range of convergences and discrepancies

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of the present article is to outline the characteristics of Polish and German policy towards East, especially towards Russia. The author indicates the areas of common and different interests as well as objectives in the Polish and German policy towards East, particularly at the beginning of the second decade of the 21st century. In spite of observing fewer differences between Poland and Germany in their present policy towards Russia, the article aims to emphasize the discrepancies that still exist and are visible in the bilateral as well as multilateral relations. At the beginning of the second decade of the 21st century, the Polish and German positions towards Russia and post-soviet countries are noticeably more coherent than before. One of the main reasons is the modification of Polish Eastern policy by introducing pragmatic thinking (so-called positive realism), implemented at the end of 2007 by the Polish government run by the Civic Platform (PO) and Polish People's Party (PSL). At the same time, the Angela's Merkel government introduced more critical attitude towards Russia. Nonetheless, in spite of growing convergence of interests in Polish and German policy towards Russia, there have been significant discrepancies. The main differences have been related to the role of Russia in the Commonwealth of Independent States and in the European security system. Therefore, Poland and Germany have had different opinion on the role of Russia: should it be a partner or a threat? To what extend the process of Europeanization of Russia should be introduced? There is also a discrepancy between Poland and Germany related to the following question: which relations among the post-soviet countries should be prioritized, should it be relations with Ukraine or with Russia?(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka; Stosunki polityczne; Bezpieczeństwo narodowe; Stosunki międzynarodowe

EN

Politics; Political relations; National security; International relations

• Czasopismo: Studia Politicae Universitatis Silesiensis
• Rocznik: 2014
• Tom: 12
• Strony: 81-106

Twórcy

autor

Mieczysław Stolarczyk

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• M. Stolarczyk: Zbieżność i różnice stanowisk w stosunkach polsko niemieckich w latach 1989-2009. Katowice 2010
• K.-O. Lang: Polen, Deutschland und die EU-Ostpolitik: Spannungsfelder und Kooperationspotentiale. In: Deutschland und Polen. Die europäische und internationale Politik. Hrsg. T. Jäger, D. W. Dylla. Wiesbaden 2008
• Polska-Niemcy: Partnerstwo dla Europy? Interesy, opinie elit, perspektywy. Red. P. Buras. Warszawa 2013
• S. Bieleń, A. Skrzypek: Wstęp. W: Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich. Red. S. Bieleń, A. Skrzypek. Warszawa 2012
• S. Bieleń: Polska między Niemcami a Rosją-determinizm czy pluralizm geopolityczny? W: Polityka zagraniczna Polski po wstąpieniu do NATO i do Unii Europejskiej. Problemy tożsamości i adaptacji. Red. S. Bieleń. Warszawa 2010
• F. Umbach: Deutschland, Polen und die gemeinsame Energiepolitik: Chancen der Kooperation in puncto Versorgungssicherheit. In: Deutschland und Polen Deutschland und Polen. Die europäische und internationale Politik. Hrsg. T. Jäger, D.W. Dylla. Wiesbaden 2008
• R. Foks: Polska polityka wschodnia a Niemcy i Rosja: trójstronna kooperacja lub polityczne wykluczenie. "Dyplomacja i Bezpieczeństwo" 2013, nr 1
• A. Drzewicki: Współczesny wymiar stosunków niemiecko-rosyjskich. "Biuletyn Niemiecki" 2012, nr 26
• H. Zimmermann: Die deutsch-russischen Beziehungen im europaeischen Kontext. "Internationale Politik und Gesellschaft" 2007, Nr 1
• E. Cziomer: Polityka zagraniczna Niemiec w dobie nowych wyzwań globalizacji, bezpieczeństwa międzynarodowego oraz integracji europejskiej po 2005 roku. Warszawa-Kraków 2010
• M. Stolarczyk: Czynniki sprzyjające realizacji kooperatywnego bezpieczeństwa w Europie pod koniec pierwszej dekady XXI wieku. W: Czynniki stabilizacji i destabilizacji w stosunkach międzynarodowych na początku XXI wieku. Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Lubomirowi Zyblikiewiczowi. Red. I. Stawowy-Kawka. Kraków 2009
• K. Malinowski: Przemiany niemieckiej polityki bezpieczeństwa 1990-2005. Poznań 2009
• E. Cziomer: Polityka zagraniczna Niemiec. Kontynuacja i zmiana po zjednoczeniu ze szczególnym uwzględnieniem polityki europejskiej i transatlantyckiej. Warszawa 2005
• Wachstum. Bildung. Zusammenhalt. Der Koalitionsvertrag zwischen CDU, CSU und FDP, 29 X 2009 [http://www.cdu.de/doc/pdf/091026-koalitionsvertrag-cducsu-fdp.pdf (dostęp: 30.03.2011)]
• R. Zięba: Czy Polska ma wystarczające gwarancje bezpieczeństwa narodowego? W: Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie. Red. K. A. Wojtaszczyk, A. Mirska. Warszawa 2009
• F. Wassenberg: Im Osten nichts Neues: Russland in der polnischen Bedrohungsanalyse. In: Deutschland und Polen. Die europäische und internationale Politik. Hrsg. T. Jäger, D. W. Dylla. Wiesbaden 2008
• Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich. Red. S. Bieleń, A. Skrzypek. Warszawa 2012
• M. Raś: Polskie refleksy rosyjskiej geoekonomiki. W: Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich. Red. S. Bieleń, A. Skrzypek. Warszawa 2012
• M. Stolarczyk: Prawicowy populizm w Polsce jako jedna z barier na drodze do poprawy stosunków polsko-rosyjskich. "Krakowskie Studia Międzynarodowe" 2011, nr 4 (VIII)
• Raport polskiej komisji Jerzego Millera 29 lipca 2011 r. [http//:cdnp.gazeta.pl/bi.gazeta.pl/pub/raport/RaportKoncowyTu-154M.pdf (dostęp: 18.11. 2011)]
• Polska-Rosja. Diagnoza społeczna 2013. Raport z badań opinii publicznej w Polsce i Rosji. Warszawa 2013
• R. M. Czarny: Gazociąg Północny a bezpieczeństwo energetyczne Polski ze szczególnym
• K.-O. Lang: Między geopolityką a integracją europejską. "Dialog" 2008 nr 84
• K. Pronińska: Strategie bezpieczeństwa energetycznego państwa na przykładzie wybranych krajów UE. W: państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych. Red. M. Sułek, J. Symonides. Warszawa 2009
• S. Garsztecki: Rosja w Europie-polska i niemiecka percepcja Rosji-analiza porównawcza. W: Międzynarodowe implikacje procesu integracji europejskiej dla Polski i Niemiec. Red. E. Cziomer, M. Czajkowski. Kraków 2004
• K.-O. Lang: Niemcy i Polska w Unii Europejskiej: "od wspólnoty interesów" do "konstruktywnych rozbieżności". W: Polska-Niemcy-Francja. Wzajemne postrzeganie po rozszerzeniu UE. Red. L. Kolarska-Bobińska, M. Fałkowski. Warszawa 2008
• J. J. Węc: Relacje polsko-niemieckie w Unii Europejskiej. Między współpracą a konfliktem interesów. "Przegląd Zachodni" 2009, nr 3
• G. Schröder: Unia Europejska w zglobalizowanym świecie-wyzwania i szanse dla Polski i Niemiec. Wykład ku czci Will'ego Brandta. Warszawa 2011
• P. Żurawski vel Grajewski: Polityka wschodnia Unii Europejskiej a interesy Polski. W: Polityka zagraniczna Polski. Unia Europejska. Stany Zjednoczone. Sąsiedzi. Red. J. Czaputowicz. Warszawa 2008
• Ex Verteidigungsminister Volker Rühe fordert Aufnahme Russland in die NATO. "Der Spiegtel", 6 März 2010
• Ch. Bertram: Die NATO braucht Russland [www.zeit.de/politik/ausland/2010-07/russland-nato (dostęp: 29.03.2011)]
• S. Bieleń: Szanse na pojednanie polsko-rosyjskie w świetle wyzwań geopolitycznych. W: Geopolityka w stosunkach polsko-rosyjskich. Red. S. Bieleń, A. Skrzypek. Warszawa 2012
• E. Cziomer: Międzynarodowe implikacje partnerstwa strategicznego Niemcy-Rosja w XXI wieku. W: Zrozumieć współczesność. Red. G. Babiński i M. Kapiszewska. Kraków 2009
• P. Żurawski vel Grajewski: Polityka Unii Europejskiej wobec Rosji a interesy Polski 1991-2004. Kraków-Warszawa 2008
• M. Leonard, N. Popescu: Rachunek sił w stosunkach Unia Europejska-Rosja. Londyn-Warszawa 2008
• B. Koszel: Stosunki Polska-Niemcy a bezpieczeństwo europejskie. W: Polska-Niemcy 1945-2007. Od konfrontacji do współpracy i partnerstwa w Europie. Studia i dokumenty. Red. W. M. Góralski. Warszawa 2007
• A. Rahr: Kein Europa ohne Russland. "Internationale Politik" 2009, Nr 1
• K. Łastawski: Polska racja stanu po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Warszawa 2009
• Wystąpienie ministra spraw zagranicznych Polski, Radosława Sikorskiego w Sejmie dnia 13 lutego 2009 r. [http://www.platforma.org./print/ (dostęp: 29.03.2011)]
• W. Błasiak: Pomiędzy centrum a peryferiami na progu XXI wieku. Geopolityka i ekonomika Polski i Europy Środkowo-Wschodniej w warunkach integracji europejskiej i światowej depresji gospodarczej. Katowice 2013
• M. Stolarczyk: Kontrowersje wokół koncepcji i praktyki polityki wschodniej Polski na przełomie pierwszej i drugiej dekady XXI wieku. W: Śląsk-Polska-Europa-Świat. Pamięci Profesora Jana Przewłockiego. Red. K. Miroszewski i M. Stolarczyk. Katowice 2013
• W. Domosławski: Czy kontynuacja dotychczasowej polityki zagranicznej zagraża bezpieczeństwu Polski? W: Bezpieczeństwo zewnętrzne państwa w polskiej myśli politycznej po roku 1989. Wybór źródeł. Red. A. Lewandowki, G. Radomski, P. Tomaszewski. Toruń 2012
• Pomóżmy Rosji się zeuropeizować. Wywiad z ministrem spraw zagranicznych Polski, Radosławem Sikorskim. "Rzeczpospolita", 16-17 października 2010
• Wspólny list szefów MSZ Polski i Niemiec, Radosława Sikorskiego i Guido Westerwelle o stosunkach UE-Rosja, 17 listopada 2011. [http://www.msz.gov.pl (dostęp: 29.03.2011)]
• J. Ćwiek-Karpowicz: Stosunki Polska-Rosja. Stan i perspektywy. W: Polska w wielobiegunowym świecie. Szanse i zagrożenia rozwoju stosunków Polski z głównymi mocarstwami wschodzącymi. Red. A. Gradziuk, P. Kugiel. Warszawa 2012
• R. Zięba: Współczesne stosunki polsko rosyjskie: uwarunkowania, problemy, implikacje. "Przegląd Politologiczny" 2011, nr 3
• R. Zięba: Czy w stosunkach polsko-rosyjskich możliwe jest przejście od "polityki historycznej" do "polityki perspektywicznej"? "Przegląd Zachodni" 2009, nr 3
• Koncepcja Strategiczna Obrony i Bezpieczeństwa Członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przyjęta przez szefów państw i rządów w Lizbonie. W: "Rocznik Strategiczny 2010/2011". Warszawa 2011
• R. Kuźniar: Zmierzch dominacji Zachodu. W: Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2011
• A. D. Rotfeld: Myśl o Rosji... i nie tylko. Eseje i wywiady. Warszawa 2012
• S. Dębski: Polska a modernizacyjny wybór Rosji w XXI w. "Polski Przegląd Dyplomatyczny" 2009, nr 6
• Z. Brzeziński: Strategiczna wizja. Ameryka a kryzys globalnej potęgi. Kraków 2013
• G. Friedman: Następna dekada. Gdzie byliśmy i dokąd zmierzamy. Kraków 2012
• M. Mróz: Między Polską piastowską a jagiellońską. Kontrowersje wokół kierunków realizacji polskiej polityki zagranicznej po akcesji do Unii Europejskiej. "Dyplomacja i Bezpieczeństwo" 2013, nr 1
• R. Foks: Polska polityka wschodnia a Niemcy i Rosja: trójstronna kooperacja lub polityczne wykluczenie. "Dyplomacja i Bezpieczeństwo" 2013, nr 1
• C. Ochman: Panorama wschodnioeuropejska. "Dialog" 2009, nr 89
• A. Fałkowski, A. Popko: Polacy i Niemcy. Wzajemny wizerunek po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Warszawa 2006
• Polska-Rosja. Diagnoza społeczna 2013. Raport z badań opinii publicznej w Polsce i Rosji. Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Warszawa 2013
• K. Pełczyńska-Nałęcz: Stosunki polityczne między Polską a Rosja po 1990 r. W: Białe plamy-czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-2008). Red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow. Warszawa 2010
• A. W. Malgin: Stosunki polityczne między Polską a Rosją po 1990 r. W: Białe plamy-czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918-2008). Red. A. D. Rotfeld, A. W. Torkunow. Warszawa 2010
• L. Fix, A. Gawrich: Niemiecka polityka zagraniczna a rewolucja na Ukrainie. "Biuletyn Niemiecki", nr 46 (30.04.2014)
• G. Gromadzki: Polska wobec kryzysu ukraińskiego. "Biuletyn Niemiecki", nr 46 (30.04.2014)