Psychologiczne uwarunkowania zachowań wyborczych

• Autorzy: Agnieszka Turska-Kawa
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Za Krzysztofem Korzeniowskim [1997, 2002] możemy wyróżnić 2 rodzaje zachowań wyborczych. Z jednej strony jest to kwestia aktywności sensu stricte - udziału w wyborach lub absencji. Z drugiej dokonania konkretnego wyboru podmiotu, na który oddamy swój głos, czyli tzw preferencja. Zachowania te wzajemnie się przenikają, rodząc możliwe scenariusze: Preferencja wyborcza może zaistnieć na długo przed decyzję o udziale w wyborach, może zrodzić się na skutek kampanii wyborczej, jednostki mogą zanegować udział w wyborach z różnych przyczyn, tym samym nie chcieć się zaangażować w komunikacji wyborczą i otworzyć na wypracowanie określonych preferencji. Mechanizmy, które decydują o kierunku zachowania są uwarunkowane wieloczynnikowo. Pytania o udział obywateli w życiu politycznym stawiają Zarówno politolodzy, jak i psycholodzy, socjolodzy, historycy.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Decyzje wyborcze; Zachowania społeczne; Preferencje; Polityka; Psychologia

EN

Voting decisions; Social behaviour; Preferences; Politics; Psychology

• Czasopismo: Political Preferences
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 1
• Strony: 101-121

Twórcy

autor

Agnieszka Turska-Kawa

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Antonowski A. (1995), Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować, Warszawa: IPN
• Bańka A. (2005), Poczucie samoskuteczności. Konstrukcja i struktura czynnikowa Skali Poczucia Samoskuteczności w Karierze Międzynarodowej, Poznań-Warszwa: Studio PRINT-B, Instytut Rozwoju Karier.
• Baumeister R. F., Smart, L., Boden, J. M. (1996), Relation of threatened egotism to violence and aggression: The dark side of self-esteem, "Psychological Review", 103.
• Biernat T. (2000), Józef Piłsudski - Lech Wałęsa. Paradoks charyzmatycznego przywództwa, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Blascovich J., Tomaka J. (1991). Measures of self-esteem, [w:] J. P. Robinson, P. R. Shaver, L. S. Wrightsman (red.), Measures of personality and social psychological attitudes. Volume 1: Measures of social psychological attitudes, Nowy Jork: Academic Press.
• Boski P. (1991), Jak wartości społeczno-polityczne dzieliły elektoraty pretendentów do Belwederu w wyborach prezydenckich 1990?, [w:] W. Z. Daab, K. Korzeniowski, P. Boski, K. Gembura-Chmielewski, K. Skarżyńska, M. Zakrzewski, Polski wyborca `90. Psychospołeczne studia nad wyborami prezydenckimi, t. 1, Warszawa: Instytut Psychologii PAN.
• Braithwaite V. (1997), Harmony and security value orientations in political evaluation, "Personality and Social Psychology Bulletin", nr 23(4).
• Bronowicka A. (2005), Alienacja polityczna i społeczna jako wyznacznik zachowań wyborczych młodzieży, [w:] A. Bronowicka (red.), Wyzwania i zagrożenia demokracji w Polsce w obliczu wyborów 2005, Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego .
• Campbell A., Converse P. E., Miller W. E., Stokes D. E. (1960), The American voter, Nowy Jork: John Wiley & Sons.
• Campbell A., Converse P. E., Miller W. E., Stokes D. E. (1967), Elections and the political order, Nowy Jork: John Wiley & Sons.
• Converse P. E. (1964), The nature of belief systems in mass public, [w:] D. E. Apter (red.), Ideology and discontent, Nowy Jork: The Free Press of Glencoe.
• Cwalina W., Falkowski A. (2006), Marketing polityczny. Perspektywa psychologiczna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Gliński P. (2009), Społeczeństwo obywatelskie w Polsce - dwadzieścia lat przemian, [w:] R. Glajcar, W. Wojtasik (red.), Transformacja systemowa w Polsce 1989-2009, Katowice: Wydawnictwo REMAR .
• Jakubik A. (1997), Zaburzenia osobowości, Warszawa: PZWL
• Juczyński Z. (2001), Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Katz R. (1997), Democracy and Elections, Oxford, Nowy Jork: Oxford University Press.
• Kobasa S. C. (1979), Personality and resistance to illness, American Journal of Community Psycholology", 7(4)
• Korzeniowski K. (2002), Psychospołeczne uwarunkowania zachowań wyborczych, [w:] K. Skarżyńska (red.), Podstawy psychologii politycznej, Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Korzeniowski K. (1991), Poczucie podmiotowości-alienacji politycznej. Uwarunkowania psychospołeczne, Poznań: Wydawnictwo Nakon.
• Korzeniowski K. (1997), O psychospołecznych uwarunkowaniach zachowań wyborczych Polaków w latach dziewięćdziesiątych, [w:] L. Kolarska-Bobińska, R. Markowski (red.), Prognozy i wybory. Polska demokracja `95, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Łaguna M., Lachowicz-Tabaczek K., Dzwonkowska I. (2007), Skala Samooceny SES Morrisa Rosenberga - polska adaptacja metody, "Psychologia Społeczna", tom 2, nr 2(4).
• Najdowski J. (1994), Wiarygodność deklaracji przedwyborczych i relacji powyborczych, "Kultura i Społeczeństwo", Polska Akademia Nauk, Komitet Socjologii, Instytut Studiów Politycznych, tom XXXVIII, nr 3.
• Niemi R. G., Weisberg H. F. (1993), Classics in voting behavior, Washington D.C.: Congressional Quarterly Press .
• Poprawa R. (1996), Zasoby osobiste w radzeniu sobie ze stresem, [w:] G. Dolińska-Zygmunt (red.), Elementy psychologii zdrowia, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego .
• Pye L. W. (1972), The stages of socialization, [w:] D. R. Reich, P. A. Dawson (red.), Political images and realities: Essays and readings on the concepts and substance of American politics, Belmont, CA: Duxbury Press,
• Reimanis G. (1982), Relationship of locus of control and anomie to political interest among American and Nigerian students, "Journal of Social Psychology", nr 116 .
• Rokeach M. (1973), The natures of human values, Nowy Jork: The Free Press.
• Scheier M. F., Carver C. S. (1985), Optimism, coping, and health: assessment and implications of generalized outcome expectancies, "Health Psychology", nr 4.
• Scheier M. F., Carver C. S., Bridges, M. W. (1994), Distinguishing optimism from neuroticism (and trait anxiety, self-mastery, and self-esteem): A reevaluation of the Life Orientation Test, "Journal of Personality and Social Psychology", nr 67.
• Schwarzer R. (1997), Poczucie własnej skuteczności w podejmowaniu i kontynuacji zachowań zdrowotnych. Dotychczasowe podejścia teoretyczne i nowy model, [w:] I. Heszen-Niejodek, H. Sęk (red.), Psychologia zdrowia, Warszawa: PWN.
• Seligman M. (1995), Optymizmu można się nauczyć, Poznań: Media Rodzina .
• Sęk H. (1991), Psychologiczna prewencja jako obszar badań i zastosowań, [w:] Zagadnienia psychologii prewencji, H. Sęk (red.), Poznań: UAM.
• Skarżyńska K. (2002), Aktywność i bierność polityczna, [w:] K. Skarżyńska (red.), Podstawy psychologii politycznej, Wydawnictwo Zysk - S-ka, Poznań .
• Skarżyńska K. (1996), Polityka i politycy w świadomości potocznej: wyobrażenia ról oraz pożądanych cech polityków, "Studia Politologiczne", 1.
• Sosnowski T., Wrześniewski K. (1983), Polska adaptacja inwentarza STAI do badania stanu i cechy lęku, "Przegląd Psychologiczny", nr 26(2) .
• Turska-Kawa A. (2009), Psychologiczne aspekty społecznej akceptacji zmiany systemowej, [w:] R. Glajcar, W. Wojtasik (red.), Transformacja systemowa w Polsce 1989-2009, Katowice: Wydawnictwo REMAR .
• Turska-Kawa A. (2010), Dyspozycyjny lęk jako zmienna różnicująca aktywność wyborczą w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku, [w:] A. Sokala, B. Michalak, A. Frydrych, R. Zych (red.), Wybory do Parlamentu Europejskiego. Kampanie w Polsce i Europie. Toruń: Wydawnictwo TNOiK.
• Wiszniowski R. (2008), Europejska przestrzeń polityczna. Zachowania elektoratu w wyborach do Parlamentu Europejskiego, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Zarzycki M. (2003), To nie wiatr to szloch, "Karta", nr 37.
• BS/172/99, Zmiany w psychologicznych profilach elektoratów partyjnych. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, listopad 1999, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/1999/K_172_99.PDF.
• BS/95/2002, Psychologiczne profile elektoratów partyjnych. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa, czerwiec 2002, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2002/K_095_02.PDF.
• Prażmowska B., Puto G., Kowal E., Gierat B. (2009), Niespełnione macierzyństwo, http://www.termedia.pl/magazine.php?magazine_id=5&article_id=13877&magazine_subpage=FULL_TEXT.