Egzystencjalno-religijny model przywództwa biznesowego : perspektywa holistyczna

• Autorzy: Agnieszka Marek , Sylwia Kostrzewa

Warianty tytułu

An Existential-religious Model of Business Leadership : a Holistic Perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Teoria nowego instytucjonalizmu "stawia w centrum swych badawczych zainteresowań instytucje i związane z nimi kluczowe aspekty ludzkiego działania" (Chmielewski, 2011, s. 247). Podkreśla ona znaczenie wzajemnie z sobą powiązanych instytucji, rozumianych jako zestawy powtarzalnych norm i reguł, które stanowią kontekst dla aktywnie działających jednostek. Tworzą one określony "porządek społeczny, czyli system reguł, wartości, norm stanowiących jego instytucjonalną podstawę, na której opierają się różne w swym charakterze instytucje i ich układy przesądzające o sposobach koordynacji działań i organizacji życia społecznego człowieka" (Chmielewski, 2011, s. 298). W kontekście prowadzenia biznesu mamy więc do czynienia z takimi instytucjami, jak prawa wolnego rynku, zasady etyki biznesu czy reguły zarządzania organizacjami gospodarczymi. Nowy instytucjonalizm nie ogranicza się jednak do zewnętrznych uwarunkowań, ale, wprowadzając koncepcję homo agens-institutionalist (Chmielewski, 2011), z jednej strony uznaje uwarunkowanie działań człowieka istniejącymi już regułami, z drugiej zaś przypisuje mu rolę agenta zmian, dzięki czemu zyskuje on możliwość wpływu na istniejące już instytucje i zmiany ich układu. W niniejszym artykule chcemy bronić tezy, że to liderzy, mając świadomość istniejących regulacji, w największym stopniu wpływają na sposób funkcjonowania przedsiębiorstwa poprzez podejmowanie konkretnych decyzji wynikających z ich systemu wartości. W tym celu chcemy zaprezentować egzystencjalno-religijny model przywództwa biznesowego oparty na sferach egzystencji Sørena Kierkegaarda. (fragment tekstu)

EN

The main aim of the paper is to show an existential religious model of business leadership. We want to defend the thesis that leaders, who consider existing norms and regulations, have the greatest influence on how organisational aims are achieved. Thus, based on the concept of Kierkegaard's modes of existence, we show that the individual values and motives of leaders' behaviour influence the shape of the leadership itself as well as the management of an organisation. On the basis of a literature review, we propose the following connections: an aesthetic mode with instrumental motives which result in the shareholder perspective; an ethical mode of existence with normative motives which lead to the stakeholder perspective; and the spiritual mode of existence with transcendental motives which enable leaders to introduce a holistic perspective of management. However, we cannot link certain motives with a particular type of leadership, as leaders with different modes of existence might practice the same type of leadership (i.e., lead-ership based on values, authentic leadership) and combine various types of leader-ship in their actions. The paper might provide a theoretical basis for empirical research on leadership and managerial behaviour. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przywództwo; Etyka biznesu; Egzystencjalizm; Religia

EN

Leadership; Business ethics; Existentialism; Religion

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2020
• Tom: 23
• Numer: nr 2
• Strony: 39-54

Twórcy

autor

Agnieszka Marek

• John Paul II Catholic University of Lublin

autor

Sylwia Kostrzewa

• John Paul II Catholic University of Lublin

Bibliografia

• Adamik, A., & Nowicki, M. (2012). Etyka i społeczna odpowiedzialność biznesu. W: A. Zakrzewska-Bielawska (red.), Podstawy zarządzania (s. 492-534). Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
• Aluchna, M., & Mikołajczyk, O. (2016). Akcjonariusze vs. Interesariusze. Przypadek raportowania zintegrowanego. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 436, 11-20.
• Antonakis, J., & House, R. J. (2014). Instrumental leadership: Measurement and extension of transformational-transactional leadership theory. The Leadership Quarterly, 25(4), 746-771. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2014.04.005
• Blažeková, Z. (2012). Searching for Own Self: on the Boundary between the Ethical and Religious Stage. Argument: Biannual Philosophical Journal, 2(2), 347-361.
• Caldwell, C., Bischoff, S. J., & Karri, R. (2002). The four umpires: A paradigm for ethical leadership. Journal of Business Ethics, 36, 153-163.
• Carroll, A. B. (2016). Caroll's pyramid of CSR: taking another look. International Journal of Corporate Social Responsibility, 1(3), 1-8.
• Chappell, T. (2009). Ethics and Experience: Life beyond moral theory. Montreal: McGill-Queen's University Press.
• Chmielewski, P. (2011). Homo agens. Instytucjonalizm w naukach społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Poltext.
• Dziadkiewicz, A. (2012). Znaczenie etyki biznesu w kształtowaniu współczesnych norm i wartości. Przedsiębiorczość - Edukacja, 8, 155-168.
• Egel, E., & Fry, L. W. (2017). Spiritual Leadership as a Model for Islamic Leadership. Public Integrity, 19(1), 77-95. https://doi.org/10.1080/10999922.20 16.1200411
• Fry, L. W. (2003). Towards a theory of spiritual leadership. The Leadership Quarterly, 14(6), 693-727. https://doi.org/10.1016/j.leaqua.2003.09.001
• Fry, L., & Egel, E. (2017). Spiritual Leadership: Embedding Sustainability in the Triple Bottom Line. Graziadio Business Review, 20(3), 2-16.
• Gromczyński, W. (1979). Aktualność Kierkegaarda. Człowiek i Światopogląd, 2/3, 24-43.
• Gümüsay, A. A. (2015). Entrepreneurship from an Islamic Perspective. Journal of Business Ethics, 130, 199-208. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2223-7
• Han, P.-C. (2013). Confucian Leadership and the Rising Chinese Economy. Chinese Economy, 46(2), 107-127. https://doi.org/10.2753/CES1097-14754 60205
• Harshman, C. L., & Harshman, E. F. (2008). The Gordian Knot of Ethics: Understanding Leadership Effectiveness and Ethical Behavior. Journal of Business Ethics, 78, 175-192. https://doi.org/10.1007/s10551-006-9318-8
• Hatch, M. J., Kostera, M., & Koźmiński, A. (2006). The Three Faces of Leadership: Manager, Artist, Priest. Organizational Dynamics, 35(1), 49-68.
• Izak, M. (2012). Duchowość w organizacji. W: B. Glinka, M. Kostera (red.), Nowe kierunki w organizacji i zarządzaniu (s. 323-339). Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
• Jamali, D., Mohanna, N., & Panossian, H. (2017). Responsible Leadership in Times of Change. W: G. Eweje, R. Bathurst (red.), CSR, Sustainability, and Leadership (s. 31-53). New York: Routledge.
• Jan Paweł II. (1991). Encyklika Centesimus annus. AAS, 83, 793-867.
• Kierkegaard, S. (1983). Kierkegaard's Writings, VI, Volume 6: Fear and Trembling/Repetition. New Jersey: Princeton University Press.
• Klimek, J. (2014a). Etyka biznesu. Teoretyczne założenia, praktyka zastosowań. Warszawa: Difin.
• Klimek, J. (2014b). Etyka biznesu w warunkach silnej konkurencji. Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 180(1), 94-105.
• Kociatkiewicz, J., & Kostera, M. (2013). Zarządzanie humanistyczne. Zarys programu. Problemy Zarządzania, 11(4(44)), 9-19. https://doi.org/10.7172/16 44-9584.44.1
• Kostera, M., & Szeluga-Romańska, M. (2014). Komunikowanie a humanistyczne aspekty roli profesjonalnej menedżera: Studium etnograficzne. W: Ł. Sułkowski, A. Woźniak (red.), Przedsiębiorczość i Zarządzanie, t. XV, z. 11, cz. III. Łódź: Wydawnictwo Społecznej Akademii Nauk.
• Kostera, M., & Śliwa, M. (2012). Zarządzanie w XXI wieku. Jakość, twórczość, kultura. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer.
• Kozera, M. (2012). Sumienie biznesu. Etyczne decyzje gospodarcze. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
• Legięć, J. (2016). Czy współczesny człowiek może być etyczny w zarządzaniu biznesem? W: Ł. Burkiewicz, J. Kucharski (red.), Etyka w organizacji. Zarządzanie, kultura, polityka (s. 201-226). Kraków: Wydawnictwo Akade-mii Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
• Lydiana, Y. F., & Bangun, Y. R. (2013). Capitalizing Human Capital: The Role of Instrumental Leadership. Sains Humanika, 64(2), 21-27.
• Marbun, D. S. (2013). Attributions and requirements of Islamic leadership. Management Research Review, 36(4), 379-387. https://doi.org/10.1108/0140 9171311314987
• Marek, A. (2015). Leadership in Catholic Social Teaching. Annales. Ethics in Economic Life, 18(4), 27-38. http://dx.doi.org/10.18778/1899-2226.18.4.02
• Martin, G. (2012). A values framework for ethical business. Australian Journal of Professional and Applied Ethics, 14(1), 63-77.
• Mazurkiewicz, M. (2005). Jednostka a absolut w filozofii Sørena Kierkegaarda. Studia Redemptorystowskie, 3, 97-119.
• O'Sullivan, G. (2011). Przywództwo w dobie CSR i PR. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Administracja i Zarządzanie, 89, 47-64.
• Obinyan, V. E. (2014). Nature of human existence in Kierkegaard's ethical philosophy: A step towards self-valuation and transformation in our contem-porary world. International Journal of Philosophy, 2(1), 1-14.
• Papież Franciszek. (2015). Encyklika Laudato si. AAS, 107, 848-945.
• Romar, E. J. (2002). Virtue is good business: Confucianism as a practical business ethic. Journal of Business Ethics, 38, 119-131.
• Rossel, R. R. (1970). Instrumetal and Expressive Leadership in Complex Organisations. Administrative Science Quarterly, 15(3), 306-316.
• Rowold, J. (2014). Instrumental leadership: Extending the transformational-transactional leadership paradigm. Zeitschrift für Personalforschung, 28(3), 367-390. https://doi.org/10.1688/ZfP-2014-03-Rowold
• Samul, J. (2020). Spiritual Leadership: Meaning in the Sustainable Workplace. Sustainability, 12(1), 1-16. https://doi.org/10.3390/su12010267
• Sikora, E. (2019). Społeczna odpowiedzialność biznesu jako element budowania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa. Zarządzanie i Finanse, 17(1), 49-59.
• Słomski, W. (2018). Dylematy etyczne w świecie biznesu. Warszawa: Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum.
• Sokołowska, J. (2012). Duchowość w zarządzaniu - wybrane zagadnienia. An-nales. Ethics in Economic Life, 15, 347-353.
• Storsletten, V. M. L., & Jakobsen, O. D. (2015). Development of Leadership Theory in the Perspective of Kierkegaard's Philosophy. Journal of Business Ethics, 128(2), 337-349. https://doi.org/10.1007/s10551-014-2106-y
• Szromek, A. (2017). Zarządzanie ewangeliczne. Studium ewangelicznych postaw przedsiębiorczości i przywództwa chrześcijańskiego. Kraków: Wydawnic-two Księży Sercanów DEHON.
• Vocation of the Business Leader: A Reflection. (2012). Vatican: Pontifical Council of Justice and Peace.
• Weber, M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu. Lublin: Wydawnictwo TEST.
• Wnuk-Lipińska, D. (2018). Coaching jako narzędzie rozwoju przywództwa. Perspektywa menedżerów. Coaching Review, 1(10), 121-142.
• Wong, K. L., & Rae, S. B. (2011). Business for the Common Good: A Christian Vision for the Marketplace. Downers Grove: IVP Academic.
• Zadroga, A. (2018). Katolicka myśl ekonomiczno-społeczna wobec fundamentalnych założeń ekonomii głównego nurtu. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Zboroń H. (2020). Economic Success or Social Well-Being. W: K. Bachnik, M. Kaźmierczak, M. Rojek-Nowosielska, M. Stefańska, J. Szumniak-Samolej (red.), CSR in Contemporary Poland. Institutional Perspectives and Stakeholder Experiences (s. 3-13). Cham: Palgrave Macmillan.
• Zgoda, Z., Nowakowska, A., & Nowakowska, L. (2017). Etyczny wymiar przywództwa w organizacji. Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management, 85, 71-79.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/1899-2226.23.2.03