Osobowościowe predykatory zachowań wyborczych. Rozważania w kontekście modelu "Wielkiej Piątki"

• Autorzy: Agnieszka Turska-Kawa

Warianty tytułu

Personality Predicators of Voting Behavior, Considerations in the Context of the "Big Five" Model

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The five factor model of personality, so called "Big Five" of Paul T. Costa, and Robert R. McCrae is a valuable tool for researchers of individual differences, as it assumes the existence of supracultural and suprademographic and structurally most general personality dimensions, allowing for full and comprehensive characterization. The subject of the article are two factors of the "Big Five" model - openness to experien- ce and agreeableness. Given their characteristics and the analysis described in the literature on the research subject, the author assumed that the political preferences of individuals with varying levels of the analyzed factors will vary also. There will also be a difference in their political behavior in terms of political activity - passivity. Diagnosis of openness to experience and agreeableness was conducted based on the NEO-FFI Personality Inventory of Paul T. Costa and Robert R. McCrae in the Polish adaptation of Bogdan Zawadzki, Jan Strelau, Piotr Szcze- panik, and Magdalena Sliwinska. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Decyzje wyborcze; Osobowość człowieka; Psychologia; Polityka; Preferencje

EN

Voting decisions; Human personality; Psychology; Politics; Preferences

• Czasopismo: Political Preferences
• Rocznik: 2011
• Numer: nr 2
• Strony: 165-186

Twórcy

autor

Agnieszka Turska-Kawa

• Uniwersytet Śląski

Bibliografia

• Adorno T. W. (2010), Osobowość autorytarna, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Adorno T. W., Frenkiel-Brunswik E., Levinson D. J., Sanford R. N. (1950), The authoritan personality, Nowy Jork: Harper and Brothers.
• Barbaranelli C., Caprara G. V.,Vecchione M., Fraley Ch.R. (2007), Voters' personality traits in presidential elections, "Personality and Individual Differences", nr 42.
• Caprara G. V., Barbaranelli C., Zimbardo P. (2002), When parsimony subdues distinctiveness: Simplified public perceptions of politicians' personality, "Political Psychology", nr 23.
• Costa P. T., McCrae R. R. (1985), Comparison of EPI and psychotism scales with measures of the Five Factor Model of personality, "Personality and Individual Differences", 6.
• Costa P. T., McCrae R. R. (1988), From katalog to clasification: Murray`s Leeds and the Five-Factor Model, "Journal of Persnality and Social Psychology", 55.
• Costa P. T., McCrae R. R. (1997), Conceptions and correlates of openness to experience, [w:] R. Hogan, J. Johnson, S. Briggs (red.), Handbook of Personality Psychology, Londyn: academic Press.
• Costa P. T., McCrae R. R. (2005), Osobowość dorosłego człowieka. Perspektywa teorii pięcioczynnikowej, Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Costa, P.T., McCrae, R.R. (1992), NEO PI-R. Professional manual, Odessa, FL: Psychological Assessment Resources, Inc.
• Eysenck H. J., (1954), The psychology of politics, Londyn: Routledge&Kegan Paul LTD.
• Eysenck H. J., (1956), The psychology of politics and the personality similarities between fascists and communists, "Psychological Bulletin", 53.
• Eysenck H. J., (1996), Dlaczego ludzie zachowują się tak, jak się zachowują?, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Fromm E. (2008), Ucieczka od wolności, Warszawa: Czytelnik.
• Hirsh J. B., DeYoung C. G., Xiaowen Xu, Peterson J. B. (2010), Compassionate Liberals and Polite Conservatives: Associations of Agreeableness With Political Ideology and Moral Values, "Personality and Social Psychology Bulletin", 36 (5).
• Jakubowska U. (1999), Preferencje polityczne. Psychologiczne teorie i badania, Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologi PAN.
• Jost J. T., Glaser J., Kruglanski A. W., Sulloway F. J. (2003), Political conservativism as motivated social cognition, "Psychological Bulletin", 129.
• Kossowska, M., Van Hiel, A. (1999), Personality and current political beliefs: A comparative study on Polish and Belgian samples, "Polish Psychological Bulletin", 30.
• Larsen R. J., Buss D. (2005), Personality Psychology: Domains of knowledge about human nature, Nowy Jork: McGraw-Hill.
• McCrae R. R. (1996), Social consequences of experiential openness, "Psychological Bulletin" ,120.
• McCrae R. R., Costa P. T., Busch C.M. (1986), Evaluating comprehensiveness in personality systems: The California Q-Set and Five-Factor Model, "Journal of Personality", 56.
• Pervin L. A. (2002), Psychologia osobowości, Gdańsk: GWP.
• Pilch I. (2011), Osobowość "idealnego" prezydenta oraz profile osobowościowe kandydatów w wyborach prezydenckich 2010 w ocenie wybranej grupy wyborców, [w:] J. Okrzesik, W. Wojtasik (red.), Wybory prezydenckie 2010, Katowice: REMAR.
• Reich W. (1933), Die Massenpsychologie des Faschismus, Kopenhagen/Prag/ Zurich: Kiepenheuer & Witsch GmbH.
• Rokeach M. (1960), The open and closed mind, Nowy Jork: Basic Books, Inc.
• Rokeach M. (1973), The nature of human value, Londyn: The Free Press.
• Rybarczyk A. (2005), Możliwości wykorzystania pięcioczynnikowego modelu osobowości na potrzeby doboru personalnego, [w:] Z. Andrzejak, L. Kacprzak, K. Pająk (red.), Polski system edukacji po reformie 1999 roku. Stan-Perspektywy-Zagrożenia, Warszawa-Poznań: Dom Wydawniczy Elipsa.
• Sielski J. (2008), Tworzenie się osobowości politycznej przywódcy na przykładzie Jarosława Kaczyńskiego, [w:] J. Sielski, M. Czerwiński, Partie polityczne - przywództwo partyjne, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Strelau J., Doliński D. (2008), Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Tomkins S. (1963), Left and right: A basic dimension of ideology and personality, [w:] R. W. White (red.), The study of lives, Nowy Jork: Artherton Press.
• Turska-Kawa A. (2010), Psychologiczne uwarunkowania zachowań wyborczych, [w:] A. Turska-Kawa, W. Wojtasik (red.), Preferencje polityczne 2009. Postawy-Identyfikacje-Zachowania, Katowice: UNIKAT 2.
• Turska-Kawa A. (2011), Profile psychologiczne kandydatów na prezydenta RP, [w:] J. Okrzesik, W. Wojtasik (red.), Wybory prezydenckie 2010, Katowice: REMAR.
• Van Hiel A., Kossowska M., Mervielde I. (2000). The relationship between Openness to Experience and political ideology, "Personality and Individual Differences"
• Wilson G. D., Petterson J. R., (1968), A new measure of conservatism, "British Journal of Social and Clinical Psychology", 7.
• Winter D. G. (2008), Osobowość a zachowania polityczne, [w:] D. O. Sears, L. Buddy, R. Jervis (red.), Psychologia polityczna, Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Zawadzki B., Strelau J., Szczepaniak J. [1995], Diagnoza psychometryczna pięciu wielkich czynników osobowości - adaptacja kwestionariusza NEO-FFI Costy i McCrae do warunków polskich, "Studia Psychologiczne", nr 33.