Wokół tożsamości przestrzennej mieszkańców województwa śląskiego

• Autorzy: Krzysztof Bierwiaczonek

Warianty tytułu

About the Spatial Identity of Inhabitants of the Silesian Province

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W kontekście tematyki prezentowanego tekstu istotne wydają się pytania: Czy w ogóle można mówić o tożsamości regionalnej w przypadku województwa śląskiego, a przynajmniej jego śląskiej części? I czy można mówić o takich wartościach przestrzennych, które wzmacniają czy też wspomagają tożsamość regionalną lub proces jej tworzenia? Jakie są symboliczne przestrzenie w województwie śląskim? Tak postawione pytania wymagają co najmniej trzech odniesień: po pierwsze, do socjologicznej koncepcji regionu; po drugie, do województwa śląskiego, jako interesującego (żeby nie nadużywać słowa "szczególnego") przypadku jednego z polskich regionów; po trzecie, do empirycznych badań nad symbolicznymi przestrzeniami województwa (przywołane tu zostaną zarówno badania zastane, jak i badania autorskie). Te trzy problemy wyznaczają strukturę artykułu. (fragment tekstu)

EN

The article concerns the space identity as a dimension of the regional identity. The theoretical aspect refers to sociological ideas of regional identity. The empirical data come from research projects which were conducted in the Silesian Province in 2007-2009. The basic conclusion refers to the fact that the existence of the space identity on the regional level is hard to observe in the heterogenic Silesian Province. However some aspects of space identity exists on the local level. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Tożsamość lokalna; Świadomość regionalna mieszkańców

EN

Local identity; Regional awareness of residents

• Czasopismo: Górnośląskie Studia Socjologiczne. Seria Nowa
• Rocznik: 2013
• Tom: 4
• Strony: 15-28

Twórcy

autor

Krzysztof Bierwiaczonek

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bartoszek A., Kijonka-Niezabitowska J., Nawrocki T., 2009: Tożsamość i patriotyzm a zakorzenienie społeczno-kulturowe młodzieży szkolnej w województwie śląskim. Biuletyn informacyjny na konferencję "Ja Ślązak, ja Polak, ja Europejczyk". Katowice 18 maja 2009, mps.
• Bauman Z., 2000: Globalizacja. Warszawa: PIW.
• Bierwiaczonek K., 2008: Percepcja i waloryzacja przestrzeni miasta. Studium porównawcze z socjologii przestrzeni na przykładzie Będzina, Cieszyna, Mikołowa i Żywca. Mysłowice: Wydawnictwo GWSP im. kard. Augusta Hlonda.
• Bierwiaczonek K., Nawrocki T., 2004: W cieniu Wojaczka: przestrzeń miejska Mikołowa w oczach jego mieszkańców. W: Majer A., Starosta P., red.: Wokół socjologii przestrzeni. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Castells M., 2008: Siła tożsamości. Warszawa: PWN.
• Geisler R., 2008: Cnoty obywatelskie jako struktury kognitywne w rozwoju regionalnym. Przypadek województwa śląskiego. Tychy: WSZiNS.
• Geisle r R., Pawlica B., Szczepański M.S., 2004: Wprowadzenie. W: Szczepańsk i M.S., Geisler R., Pawlica B., red.: Razem i osobno. Społeczności regionalne wobec skutków reformy administracyjnej z 1999 roku. Przypadek Bielska-Białej, Częstochowy, Katowic, Opola. Tychy-Częstochowa: WSZiNS.
• Giddens A., 2006: Nowoczesność i tożsamość. Warszawa: PWN.
• Gorzelak G., Jałowiecki B., 1998: Dylematy europejskie. W: Buczkowski P., Bondyra K., Śliwa P., red.: Jaka Europa? Regionalizacja a integracja. Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej.
• Gorzelak G., Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2007: Rozwój lokalny i regionalny w perspektywie socjologicznej. Tychy: WSZiNS.
• Kaszuba E., 2002: Dzieje Śląska po 1945. W: Czapliński M., red.: Historia Śląska. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Kłoskowska A., 1996: Kultury narodowe u korzeni. Warszawa: PWN.
• Lipok-Bierwiaczonek M., 2008: Świat najbliższy. Tychy: : WSZiNS.
• Łukowski W., 2002: Społeczne tworzenie ojczyzn. Warszawa: "Scholar".
• Madurowicz M., 2002: Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
• Majer A., 1995: Lektura miasta. W: Starosta P., red.: Zbiorowości terytorialne i więzi społeczne. Studia i szkice socjologiczne dedykowane Profesorowi Wacławowi Piotrowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Nijakowski L.M., 2006: Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym. Warszawa: "Scholar".
• Ossowski S., 1967a: Analiza socjologiczna pojęcia ojczyzny. W: Ossowski S.: Dzieła. T. 3. Warszawa: PWN.
• Ossowski S., 1967b: Zagadnienia więzi regionalnej i więzi narodowej na Śląsku Opolskim. W: Ossowski S.: Dzieła. T. 3. Warszawa: PWN.
• Pawlica B., Zarębska-Mazan A., 2004: Mieszkańcy województwa śląskiego o swoich związkach z nowym województwem. W: Szczepański M.S., Geisler R., Pawlica B., red.: Razem i osobno. Społeczności regionalne wobec skutków reformy administracyjnej z 1999 roku. Przypadek Bielska-Białej, Częstochowy, Katowic, Opola. Tychy-Częstochowa: WSZiNS.
• Sadowski A., 2005: Od Polski lokalnej do regionalnej. W: Wesołowski W., Włodarek J., red.: Kręgi integracji i rodzaje tożsamości. Polska - Europa - Świat. Warszawa: "Scholar".
• Smolorz M., 2012: Śląsk wymyślony. Katowice: Wydawnictwo regionalne - Śląsk.
• Szczepański M.S., Ślęzak-Tazbir W., 2007: Od Szramka do społeczeństw sieciowych. Tożsamości regionów w procesie przeobrażeń. W: Jurczyńska-McCluskey E., Bałdys P., Piątek K., red.: Regiony pogranicza w dobie integracji europejskiej. Wymiana - współpraca - wielokulturowość. Bielsko-Biała: Wydawnictwo AT-H.
• Szczepański M.S., Zagała Z., red., 2009: Chaos oswojony? Województwo śląskie i jego społeczne metamorfozy. Katowice: Wydawnictwo Gnome.
• Szmeja M., 1997: Dlaczego Ślązacy z Opolszczyzny nie chcą być Polakami?. W: Kurcz Z., red.: Mniejszości narodowe w Polsce. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Szramek E., 1934: Śląsk jako problem socjologiczny. W: "Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Górnym Śląsku". T. 4. Katowice.
• Tuan Yi Fu, 1987: Przestrzeń i miejsce. Warszawa: PIW.
• Urry J., 2009: Socjologia mobilności. Warszawa: PWN.
• Wódz J., 1995: Prospektywne widzenie regionu na tle polskich prób regionalizacji kraju. Refleksja socjologiczna. W: Wódz K., red.: Wokół śląskiej tożsamości. Katowice: Towarzystwo "Zachęty" Kultury.
• Wódz J., 2001: Prospektywna definicja regionu w odniesieniu do nowych polskich województw - szkic socjologiczny. W: Szczepański M.S., red.: Jaki region? Jaka Polska? Jaka Europa? Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Znaniecki F., 1999: Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej. W: Malikowski M., Solecki S., oprac.: Społeczeństwo i przestrzeń zurbanizowana. Teksty źródłowe. Rzeszów: WSP.