Whistleblowing w samorządzie terytorialnym z perspektywy wybranych standardów kontroli zarządczej

• Autorzy: Magdalena Małecka-Łyszczek

Warianty tytułu

Whistleblowing in Territorial Self-Government from the Point of View of Selected Management Control Standards

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jednym z nowych wyzwań, z jakim będą musiały zmierzyć się jednostki samorządu terytorialnego, są zagadnienia związane z wprowadzaniem whistleblowingu, co jest konsekwencją regulacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23.10.2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Jednostki samorządu terytorialnego mogą zyskać nowe narzędzie, które potencjalnie sprzyja realizacji standardów kontroli zarządczej i wzmacnia ochronę interesu publicznego. Są one przecież narażone na rozmaite patologie, które mogą zaburzać zdolność do osiągania zakładanych przez nie celów i zadań, zagrażając jednocześnie fundamentom aksjologicznym istotnym w procesie realizacji dobra wspólnego. To właśnie kontrola zarządcza może sprzyjać doskonaleniu funkcjonowania jednostki samorządu terytorialnego, do których się odnosi, i w efekcie niwelować pojawiające się nieprawidłowości. Zaznaczyć należy, że istnieje jednak możliwość całkowitego wyeliminowania dysfunkcji, a zatem ich wychwytywanie i zgłaszanie odgrywa znaczącą rolę, dlatego warto w sposób adekwatny korzystać z whistleblowingu. (abstrakt oryginalny)

EN

Among the new challenges that territorial self-government units will have to face are issues related to the introduction of whistleblowing, which is a consequence of the regulation of Directive (EU) 2019/1937 of the European Parliament and of the Council of 23 October 2019 on the protection of persons who report breaches of Union law. Territorial self-government entities may gain a new tool that potentially promotes the achievement of management control standards and reinforces the protection of the public interest. They are, after all, exposed to various pathologies that can interfere with their ability to achieve their objectives and tasks, while threatening the axiological foundations that are important in the process of achieving the common good. It is precisely the management control that can foster the improvement of the operation of the territorial self-government unit to which it refers and as a result eliminate the arising irregularities. It should be pointed out, however, that dysfunctions can be completely eliminated and, therefore, their discovery and reporting plays a significant role, so it is worth making adequate use of whistleblowing. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kontrola zarządcza; Nadużycie prawa; Naruszenie przepisów prawa

EN

Management control; Abuse of law; Violation of the law

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1-2
• Strony: 54-61

Twórcy

autor

Magdalena Małecka-Łyszczek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Banisar D., Whistleblowing: International standards and developmants [w:] Corruption and Transparency: Debating the Frontiers between State, Market and Society, red. I.E. Sandoval, Washington 2011.
• Cichy Ł., Whistleblowing w bankach, Warszawa 2017.
• Dolnicki B., Sprawność działania administracji samorządowej, "Samorząd Terytorialny" 2020/3.
• Dolnicki B. (red.), Małecka-Łyszczek M., Mączyński M., Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego, Warszawa 2019.
• INTOSAI, United Nations Department of Economic and Social Affairs, Citizen Engagement Practices by Supreme Audit Institutions, Wiedeń 2013.
• Kobylińska A., Folta M. (współpraca), Sygnaliści - ludzie, którzy nie potrafią milczeć. Doświadczenia osób ujawniających nieprawidłowości w instytucjach i firmach w Polsce, Warszawa 2015.
• Lewicka-Strzałecka A., Whistleblowing w Polsce. Działanie w dobrej wierze czy donosicielstwo [w:] Centralne Biuro Antykorupcyjne, Mapa korupcji. Stan przestępczości korupcyjnej w Polsce w 2011 r., Warszawa 2012.
• OECD, Committing to Effective Whistleblower Protection, Paris 2016.
• OECD, G20 Anti-Corruption Action Plan. Protection of Whistleblowers. Study on Whistleblower Protection Frameworks, Compendium of Best Practices and Guiding Principles for Legislation, https://www.oecd.org/g20/topics/anti-corruption/48972967.pdf
• Rogowski W., Prawo pomaga przerwać milczenie. Prawne uwarunkowania whistleblowingu w spółkach, "Przegląd Corporate Governance" 2007/3.
• Terracol M., A Best Practice Guide for Whistleblowing Legislation, Berlin 2018.
• Tokarczyk D., Whistleblowing i wewnętrzne postępowanie wyjaśniające, Warszawa 2020.
• Wojciechowska-Nowak A., Jak zdemaskować szwindel? Czyli krótki przewodnik po whistleblowingu, Warszawa 2008.
• Wojciechowska-Nowak A., Ochrona sygnalistów w Polsce. Stan obecny i rekomendacje zmian, Warszawa 2012.
• Zdziarstek J, Jagura B., Wewnętrzne postępowania wyjaśniające [w:] Systemy zarządzania zgodnością. Compliance w praktyce, red. B. Jagura, B. Makowicz, LEX 2020.