Kilka refleksji w sprawie opłaty likwidacyjnej w umowie ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym

• Autorzy: Grzegorz Romanowski , Michał Romanowski

Warianty tytułu

A few reflections on the termination fee in the unit-linked life insurance contract

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Spór wokół umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym został wywołany praktyką ubezpieczycieli polegającą na zamieszczaniu w ogólnych warunkach ubezpieczenia klauzuli, stosownie do której w razie rozwiązania umowy w pierwszych dwóch latach jej obowiązywania, ubezpieczyciel ma prawo do pobrania opłaty likwidacyjnej w wysokości odpowiadającej 100 proc. kapitału wpłaconego przez ubezpieczającego lub ubezpieczonego. Podstawowy zarzut wobec opłaty likwidacyjnej sprowadza się do stwierdzenia, że jej konstrukcja powoduje, iż umowy ubezpieczenia z UFK prowadzą do utraty nawet 100 proc. lub znacznej części wpłacanych środków w przypadku rozwiązania umowy przed upływem okresu wskazanego w dniu jej zawarcia. Praktyka obrotu dowodzi, że nawet jeżeli stawka opłaty likwidacyjnej w pierwszym roku obowiązywania umowy ubezpieczenia z UFK kształtuje się poniżej 100 proc., to ubezpieczyciele stosują wysokie opłaty początkowe, które redukują część składki przeznaczanej na inwestycje. W istocie jest to dobrze rozpoznany w teorii ubezpieczeń problem wysokich kosztów początkowych umowy ubezpieczenia na życie w ogólności. Wysokość takiej opłaty oraz rozwiązania prawne powinny uwzględniać: rzeczywiste koszty ubezpieczyciela ponoszone w związku z zawarciem i wykonywaniem umowy, długoterminowy charakter umowy ubezpieczenia z UFK wpływający na wysokość kosztów początkowych i czas ich amortyzacji, ryzyko przerzucania kosztów początkowych zawarcia długoterminowej umowy z UFK z tzw. krótkoterminowych "uczestników" umów ubezpieczenia z UFK na długoterminowych uczestników takich umów, godziwy zarobek ubezpieczyciela, zasadę, że osoba osiągająca zysk z inwestycji ponosi związane z nią ryzyko i koszty oraz że rozwiązanie w początkowym okresie długoterminowej (wieloletniej) umowy lokacyjnej jest z natury nieracjonalne ekonomicznie.(abstrakt oryginalny)

EN

The dispute concerning the unit-linked life insurance contract has been caused by insurers' practice consisting in including, in the general conditions of insurance, a clause which stipulated that in the case of termination of the contract during the first two years of its term the insurer has the right to collect the termination fee corresponding to 100 percent of the principal amount paid in by the policyholder or insured person. The main objection against the termination fee comes down to the statement that due to its structure unit-linked life insurance contracts lead to the loss of as much as 100 percent, or a significant part, of the money they have invested in the event in which the contract is terminated prior to the date indicated on the day on which it was entered into. The practice shows that even if the termination fee rate in the first year of the unit-linked life insurance contract is below 100 percent,insurers use high initial fees which reduce the part of the premium earmarked for investment. ...ssentially, it is a well-diagnosed in the theory of insurance problem of high initial costs of the life insurance contract in general. The amount of such a fee and legal solutions should take into account actual costs incurred by the insurer in connection with entering into the contract and performing it, long-term nature of the unit-linked insurance contract, which affects the amount of initial costs and period of their depreciation, the risk of transferring initial costs of entering into a long-term unit-linked contract from short-term "participants" of unit-linked contracts to long-term "participants" of such contracts, insurer's decent profit, the rule that a person who benefits from investment takes the risk and costs involved in it, and the fact that terminating a long-term (multi-year) investment contract in the initial period is irrational from the economic point of view.

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia na życie; Fundusze kapitałowe; Umowa ubezpieczeniowa; Koszty

EN

Life insurance; Capital funds; Insurance contract; Costs

• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 1
• Strony: 33-44

Twórcy

autor

Grzegorz Romanowski

autor

Michał Romanowski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Chłopecki A., Ubezpieczenie na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym a opłaty Likwidacyjne (na tle regulacji o funduszach inwestycyjnych), numer specjalny "Wiadomości Ubezpieczeniowych" 1/2013, pt. "Niedozwolone postanowienia umowne w umowach ubezpieczenia",s. 91-100.
• Szczepańska M., Opłaty pobierane przez ubezpieczycieli w umowie ubezpieczenia z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, [w:] B. Gnela (red.), Ubezpieczenia gospodarcze, Warszawa 2011, s. 110 i nast.
• Szczepańska M., Umowa ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.
• Wiśniewski M., Zasadność opłat likwidacyjnych w umowach ubezpieczenia z UFK - wymiar ekonomiczny i aktuarialny, numer specjalny "Wiadomości Ubezpieczeniowych" 1/2013, pt. "Niedozwolone postanowienia umowne w umowach ubezpieczenia", s. 101-111.