Wiek jako czynnik determinujący adaptację ekspatriantów w korporacjach międzynarodowych

• Autorzy: Gabriela Strzelec

Warianty tytułu

Age as a Factor Determining the Adaptation of Expatriants in International Corporations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W dobie rozwoju elektronicznych środków komunikacji, jakim są Skype, Webex, Teams, za pomocą których można organizować spotkania biznesowe, a także rosnącej popularności krótkoterminowych wyjazdów służbowych pozyskiwanie ekspatriantów stanie się zbędne. Badacze koncentrują się na problematyce adaptacji ekspatriantów, aby pomóc korporacjom w osiągnięciu lepszych wyników na rynku międzynarodowym. Ze względu na coraz większą liczbę przedsiębiorstw międzynarodowych, w których praca wykonywana jest w zespołach złożonych z przedstawicieli wielu narodowości, kultur czy generacji, istotnym zagadnieniem jest jeden z aspektów zarządzania różnorodnością - zarządzanie wiekiem. Dlatego też głównym celem artykułu o charakterze teoretycznym jest charakterystyka adaptacji ekspatriantów różnych grup pokoleniowych w korporacjach międzynarodowych.(abstrakt oryginalny)

EN

In the era of the development of electronic means of communication such as Skype, Webex, Teams, which can be used to organize business meetings, as well as the growing popularity of shortterm business trips, the use of expatriates will become unnecessary. Researchers are focusing on the issue of expatriate adaptation to help corporations achieve better results on the international market. Due to the increasing number of multinational companies where work is performed in teams composed of representatives of many nationalities, cultures or generations, one important issue is one from the aspects of diversity management - age management. Therefore, the main aim of the theoretical article is to characterize the adaptation of expatriates of various generations in international corporations.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zarządzanie wiekiem; Korporacje międzynarodowe; Pokolenia; Zarządzanie międzykulturowe

EN

Age management; International corporation; Generation; Intercultural management

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 11 (64)
• Strony: 110-132

Twórcy

autor

Gabriela Strzelec

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Ainsworth, S. i Hardy, C. (2008). The enterprising self: an unsuitable job for an older worker. Organization, 15(3), 389-405.
• Allen, D. i Vardaman, J. (2017). Recruitment and retention across cultures. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior, 4.
• Al Mazrouei, H. i Pech, R. J. (2015). The expatriate as company leader in the UAE: cultural adaptation. Journal of Business Strategy, 36(1), 33-40.
• Andrews, T. G., Rowley, C., Nimanandh, K. i Banomyong, R. (2018). Age negotiation at the Asian corporate subsidiary: challenges of managerial 'youth' in Thai-based subsidiaries of Western multinationals. Asia Pacific Business Review.
• Andrews, T. G. i Siengthai, S. (2009). The Changing Face of Management in Thailand. London: Routledge.
• Appendix F Trends and Disruptions: Full report UK Commission for Employment and Skills 2017.
• Backes-Gellner, U. i Veen, S. (2013). Positive effects of ageing and age diversity in innovative companies - large-scale empirical evidence on company productivity. Human Resource Management Journal, 33(3), 279-295.
• Bhaskar-Shrinivas, P., Harrison, D. A., Shaffer, M. A. i Luk, D. M. (2005). Input-based and time-based models of international adjustment: Meta-analytic evidence and theoretical extensions. Academy of Management Journal, 48(2).
• Black, J. S. (1988). Work role transition: A study of American expatriate managers in Japan. Journal of International Business Studies, 19(2), 277-294.
• Black, J. S., Mendenhall, M. i Oddou, G. (1991). Toward a comprehensive model of international adjustment: An integration of multiple theoretical perspectives. Academy of Management Review, 16(2), 291-317.
• Black, J. S. i Stephens G. K. (1989). The influence of the spouse on American expatriate adjustment and intent to stay in Pacific Rim overseas assignment. Journal of Management, 15(4), 529-544.
• Bombiak, E. (2014). Zarządzanie różnorodnością - wyzwaniem dla współczesnych menedżerów. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. 102 Seria: Administracja i Zarządzanie.
• Brewster, C. (1999). Strategic human resource management: the value of different paradigms. Management International Review, 39(3), 45-64.
• Brewster, C. (2004). European perspectives on human resource management. Human Resource Management Review. doi: 10.1016/j.hrmr.2004.10.001
• Caligiuri, P. M. i Tung, R. L. (1999). Comparing the success of male and female expatriates from a us-based multinational company. International Journal of Human Resource Management, 10(5), 763-783.
• Crowley-Henry, M. i Collins, M. (2017). Millennial expatriates. W: Y. McNulty i J. Selmer (Eds.), Research handbook of expatriates. Cheltenham: Elgar.
• Czapiński, J. (2012). Zderzenie pokoleń. Polityka, (19).
• Dabicab, M., González-Loureiroc, M. i Harvey, M. (2014). Evolving research on expatriates: what is known after four decades (1970-2012). The International Journal of Human Resource Management. doi: 10.1080/09585192.2013.845238
• Dobrev, S. D. (2012). Career change and the iron cage: organization and the early labour market experience of professional managers. Journal of Management Studies, 49(5), 843-868.
• Drabe, D., Hauff, S. i Richter, N. F. (2014). Job satisfaction in aging workforces: An analysis of the U.S., Japan, and Germany. The International Journal of Human Resource Management, 26(6), 783-805.
• Dul, J. i Hak, T. (2016). Case study methodology in business research. Routledge.
• Dunbar, E. (1992). Adjustment and satisfaction of expatriate US personnel. International Journal of Intercultural Relations, 16, 1-16.
• Ehnert, I. i Brewster, C. (2008), An integrative framework for expatriate preparation and training. W: C. Brewster, P. Sparrow i M. Dickmann (Eds.), International human resource management: Contemporary issues in Europe, 2nd edn, 107-125. London: Routledge.
• EUROSTAT. (2017). New Techniques and Technologies for Statistics (NTTS) conference 2017. Pobrano z https://ec.europa.eu/eurostat/cros/content/ntts-2017_en
• EUROSTAT (2017). Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/migracje zagraniczne- -ludnosci/
• EY. (2015). Global generations. A global study on work-life challenges across generations.
• Fineman, S. (2014). Age matters. Organization Studies, 35(11), 1719-1723. doi: 10.1177/ 0170840614553771
• Froese, F. J. (2012). Motivation and adjustment of self-initiated expatriates: the case of expatriate academics in South Korea. International Journal of Human Resource Management, 23(6), 1095- 1112. doi: 10.1080/09585192.2011.561220
• Global Mobility Report 2017. (b.d.). Pobrano z www.incao.int
• Grant-Vallone, E. J. i Ensher, E. A. (2001). An examination of work and personal life conflict, organizational support and employee health among international expatriates. International Journal of Intercultural Relations, 25(3), 261-278.
• Haslberger, A. (2010). Gender differences in expatriate adjustment. European Journal of International Management, 4(1), 163-183.
• Haslberger, A. i Brewster, C. (2008). The expatriate family-an international perspective. Journal of Managerial Psychology, 23(3), 324-346.
• Haslberger, A., Brewster, C., i Hippler, T. (2014). Manageing performance abroad:a new model for understanding expatriate adjustment. London: Routledge.
• Haslberger, A., i Vaiman, V. (2009). Self-initiated expatriates: a neglected source of the global talent flow. W: V. Vaiman A. H. (Ed.), Talent Management of Self-Initiated expatriates. Hamshire: Palgrave Macmillan.
• Hays Global Skills Index 2017. Pobrano http://www.hays.pl/gsi/gsi
• Hippler, T. (2006). Another scandal in Bohemia? A look back on how we measure expatriate adjustment. W: M. Morley, N. Heraty i D.G. Collings (Eds.), New directions in expatriate research (s. 64-93). Houndsmill: Palgrave Macmillan.
• Hippler, T., Caligiuri, P. M., Johnson, J. E. i Baytalskaya, N. (2014). The development and validation of a theory-based expatriate adjustment scale. International Journal of Human Resource Management, 25(14).
• Horwitz, F. i Budhwar, P. (2015). Handbook of human resource management in emerging markets. Cheltenham: Elgar.
• Howe-Walsh, L. i Schyns, B. (2010). Self-Initiated Expatriation: Implications for HRM. International Journal of Human Resource Management, 21, 260-273.
• Jackson, K. i Debroux, P. (2016). HRM responses to ageing societies in Germany and Japan: contexts for comparison. Management Revue, 27(102), 5-13.
• James, E. H. i Wooten, L. P. (2006). Diversity crises: how firms manage discrimination lawsuits. Academy of Management Journal, 49(6), 1103-1118.
• Jamka, B. (2001). Dobór wewnętrzny i zewnętrzny pracowników. Warszawa: Difin.
• Jamróz-Ligęza, A. (2012). Procesy adaptacji społeczno-zawodowej pracowników. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, (2).
• Janowska, Z. (2015), Zarządzanie zasobami ludzkimi, kierunki zmian, nowe wyzwania XXI wieku. Edukacja Ekonomistów i Menedżerów, 38(4).
• Jawor-Joniewicz, A. i Sajkiewicz B. (2017). Motywowanie różnorodnego zespołu pracowniczego. Zeszyty Naukowe Cracow Review of Economics and Management, 4(964).
• Juan, I. Sanchez, J. I. i Levine, E. L. (2009). What is (or should be) the difference between competency modeling and traditional job analysis? Human Resource Management Review, (19).
• Kawka, T. i Listwan, T. (2010). Dobór pracowników. W: Listwan T. (red.), Zarządzanie kadrami. Warszawa: CH Beck.
• Key Employer Challenges - jak firmy w Polsce budują doświadczenie pracownika.
• Konopaske R. i Werner S. (2005). US managers willingness to accept a global assignment: do expatriate benefits and assignment lenght make a difference? International Journal of Human Resource Management, 167, 1157-1175.
• Kraimer, M. L. i Wayne S. J. (2004). An examination of perceived organizational support as a multidimensional construct in the context of an expatriate assignment. Journal of Management, 30(2), 209-237.
• Krzyszkowska, P. (2016). Znaczenie, przebieg i narzędzia procesu adaptacji zawodowej w miejscu pracy. Bezpieczeństwo Pracy, 08.
• Kubica, I. (2012). Pozyskanie i przygotowanie ekspatrianta do wyjazdu na misje zagraniczne. W: A. Pocztowski (red.), Zarządzanie misjami zagranicznymi. Organizacyjne i indywidualne aspekty pracy ekspatriantów. Kraków: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Kubica, I. (2017). Rozprawa doktorska Uwarunkowana i efektywność adaptacji pracowiczej w międzynarodowym środowisku pracy, Kraków.
• Lazarova, M., Westman, M., i Shaffer M.A. (2010). Elucidating the positive side of the work-family interface on international assignments: A model of expatriate work and family performance. The Academy of Management Review, 35(1), 93-117.
• Lee, L. Y. i Kartika, N. (2014). The influence of individual, family, and social capital factors on expatriate adjustment and performance: The moderating effect of psychology contract and organizational support. Expert Systems with Applications. Elsevier Ltd, 41(11), 5483-5494. doi: 10.1016/j. eswa.2014.02.030
• Lett, L. i Smith, M. (2009). East meets West: The case of Polish expatriates in the UK. International Journal of Human Resource Management, 20(9), 1864-1878. doi: 10.1080/09585190903142332
• Lewicka, D. (2017). Przywiązanie organizacyjne w zróżnicowanych pokoleniowo grupach pracowników. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 3-4 (116-117).
• Li, N. i Jackson, M. H. (2015). Global relocation: A examination of the corporate infuence on expatriate adjustment. Asia Pacific Journal of Human Resources, 53(4), 471-489.
• Lipka, A. i Król, M. (2007). Metoda ścieżki krytycznej (CPM) w zarządzaniu zasobami ludzkimi. AE Katowice.
• Listwan, T. (1993). Kształtowanie kadry menedżerskiej firmy. Wrocław: Mimex.
• Liu, X. i Shaffer, M. A. (2005). An investigation of expatriate adjustment and performance: A social capital perspective. International Journal of Cross Cultural Management, 5(3), 235-254.
• Łukasiewicz, G. (2012). Efektywność misji zagranicznych ekspatriantów. W: Pocztowski A. (red.), Zarządzanie misjami zagranicznymi. Wilters Kluwer Polska Sp. z o.o.
• Maciński, B. (2018). Pokolenia na rynku pracy, czyli jak przekuć różnorodność w sukces. Pobrano z https://www.finansowysilacz.pl/pokolenia-na-rynku-pracy/
• Makowska, M. (red.). (2013). Analiza danych zastanych-przewodnik dla studentów. Warszawa: Scholar.
• Matejun, M. (2011). Metoda studium przypadku w pracach badawczych młodych naukowców z zakresu nauk o zarządzaniu. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 666, Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu, (19).
• Mayerhofer, W., Sparrow, P. R. i Zimmermann, A. (2008). Modern forms of international working. In: M. Dickmann, C. Brewster i P.R. Sparrow (Eds.), International Human Resource Management: A European Perspective (s. 219-239). London: Routledge.
• Mazur-Wierzbicka E. (2019). Zarządzanie różnorodnością pokoleniową. W: I. Warwas, Oblicza zarządzania różnorodnością w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Nieoczywiste.
• Mc Nulty Y. i Brewster C. (2017). Theorizing the meaning(s) of 'expatriate': establishing boundary conditions for business expatriates. The International Journal of Human Resource Management, 28(1), 27-61. DOI: 10.1080/09585192.2016.1243567
• Mc Nulty, Y. i Brewster, C. (2019). Working internationally. Expatriation, migration and other global work. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Mc Nulty, Y., De Cieri, H. i Hutchings, K. (2009). Do global firms measure expatriate return on investment? An empirical examination of measures, barriers and variables influencing global staffing practices. The International Journal of Human Resource Management, 20(6), 1309-1326.
• McNulty, Y., i Tharenou, P. (2004). Expatriate return on investment: A definition and antecedents. International Studies of Management and Organization, 34(3), 68-95.
• Moczydłowska, J. M. (2014). Mentoring jako narzędzie zarządzania wiekiem. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, 15.
• Morley, M. J. i Flynn, M. (2003). Personal characteristics and competencies as correlates of intercultural transitional adjustment among US and Canadian sojourners in Ireland. Management International, 7(2), 31-46.
• Naegele, G. i Walker, A. (2006). A guide to good practice in age management. European Foundation for the Improvement of Living and Working Conditions.
• Ng, T. W. H. i Feldman D. C. (2013). Age and innovation-related behavior: the joint moderating effects of supervisor undermining and proactive personality. Journal of Organizational Behavior, 34(4), 583-606.
• Nunes, I. M., Felix B. i Prates L. A. (2017). Cultural intelligence, cross-cultural adaptation and expatriate performance: a study with expatriates living in Brazil. Revista de Administração, 52, 219-232.
• Okpara, J. O. (2016). Cross-cultural adjustment of expatriates: exploring factors influencing adjustment of expatriates in Nigeria. International Journal of Cross Cultural Management, 16(3), 259-280.
• Olsen, J. E. i Martins, L. L. (2009). The effects of expatriate demographic characteristics on adjustment: a social identity approach. Human Resource Management, (48).
• Parry, E., Urwin, P. (2011). Generational differences in work values: A review of theory and evidence. International Journal of Management Reviews, 13(1).
• Peltokorpi, V. (2008). Cross-cultural adjustment of expatriates in Japan. The International Journal of Human Resource Management, (19).
• Peltokorpi, V. i Froese, F. (2009). Organizational expatriates and self-initiated expatriates: who adjusts better to work and life in Japan? International Journal of Human Resource Management, 20(5), 1096-1112.
• Pocztowski, A. (red.). (2012). Zarządzanie misjami zagranicznymi. Organizacyjne i indywidualne aspekty pracy ekspatrianta. Kraków: Oficyna a Wolters Kulwer business.
• Przytuła, S. (2014). Zarządzanie kadrą ekspatriantów w filiach przedsiębiorstw międzynarodowych w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo CeDeWu.
• Przytuła, S. (2017). Migracje międzynarodowe i ekspatriacja. Perspektywa indywidualna, organizacyjna, społeczno-kulturowa. Difin.
• Przytuła, S. (2019). Wyzwania międzynarodowego rynku pracy, W: S. Przytuła (red.), Zarządzanie różnorodnością pracowników. Perspektywa globalnej mobilności. Warszawa: PWN.
• Puck, J. F., Kittler M. G. i Wright C. (2008). Does it really work? Reassessing the impact of predeparture cross-cultural training on expatriate adjustment. International Journal of Human Resource Management, 19(12), 2182-2197.
• Rafiq A., Saleem S., Bashir M., i Ali A. (2019). The paradox role of extraversion in the cross-cultural adjustment process of Asian expatriates. Psychology Research and Behavior Management, 12, 179-194.
• Randstad. (2019). Engaging the Workforce of the Future the emergence of Generation Z.
• Randstad Employer Brand Research 2017. (b.d.). Pobrano z https://www.randstad.pl/o randstad/randstad- award/
• Raport Deloitte Trendy HR 2017. (b.d.).
• Raport Głównego Urzędu Statystycznego 2017. (b.d.). Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ ludnosc/migracje-zagraniczne-ludnosci/
• Rhoades, L. i Eisenberger, R. (2002). Perceived organizational support: A review of the literature. Journal of Applied Psychology, 87(4), 698-714.
• Scullion, H. i Brewster, C. (2001), The Management of Expatriates: Messages from Europe? Journal of World Business, 36(4), 346-365.
• Selmer, J. (red.). (1995). Expatriate management. New ideas for international business, Westport, Connecticut: Quorum Books.
• Selmer, J. (2001). Expatriate selection: Back to basics? International Journal of Human Resource Management, 12(8), 1219-1233.
• Selmer, J. (2006). Adjustment of business expatriates in Greater China: a strategic perspective. International Journal of Human Resource Management, 17(12).
• Selmer, J. (2007), The role of culture in international business relations: pre-knowledge vs. socialization tactics. W: S. Clegg, K.Y. Wang i M. Berrell (Eds.), Business networks and strategic alliances in China. London: Edward Elgar Publishing,.
• Selmer, J. i Lauring, J. (2015). Work engagement and intercultural adjustment. International Journal of Cross Cultural Management, 1-19.
• Smolarek, M., i Dzieńdziora, J. (2017). Kompetencje menedżerskie jako źródło przewagi konkurencyjnej sektora MŚP. Przedsiębiorczość i Zarządzanie, XVIII(12).
• Smolbik-Jęczmień, A. (2017). Kształtowanie własnej kariery zawodowej w kontekście wielopokoleniowości. Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
• Smolbik-Jęczmień, A. (2019), Różnorodność pracowników w wymiarze wielopokoleniowości. W: S. Przytuła (red.), Zarządzanie różnorodnością pracowników. Perspektywa globalnej mobilności. Warszawa: PWN.
• Stahl, G. i Caligiuri, P.M. (2005). The effectiveness of expatriate coping strategies: The moderating role of cultural distance, position level, and time on the international assignment. Journal of Applied Psychology, 90(4), 603-615.
• Stroh, G., Black, J. S., Mendenhall, M. i Gregersen, H. (Eds.). (2005). International assignments. An integration of strategy, research and practice, New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Sullivan, S. E. i Arthur M. B. (2006). The evolution of the boundaryless career concept: examining physical and psychological mobility. Journal of Vocational Behavior, 69(1).
• Suutari, V. i Brewster, C. (2000). Making their own way: international experience through self-initiated foreign assignments. Journal of World Business, 35(4), 417-436.
• Sweeney, P. D., i McFarlin, D. B. (1993). Workers' evaluations of the "ends" and the "means": An examination of four models of distributive and procedural justice. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 55(1), 23-40.
• Światowe Trendy Globalny Barometr HR 2017.
• Takeuchi, R., Wang, M. i Marinova, S. (2009). Role of domain-specific facets of perceived organizational support during expatriation and implications for performance. Organizational Science, 20(3), 621-634.
• Tarique, I. i Caligiuri, P. M. (2009). The role of cross-cultural absorpative capacity in the effectiveness of in-country cross-cultural training. International Journal of Training and Development, 13(3), 148-164.
• Thomas, D. C. i Lazarova, M. (2006). Expatriate adjustment and performance: A critical review. W: G. Stahl i I. Björkman (Eds.), Handbook of research in international human resource management (s. 247-264). Cheltenham: Edward Elgar.
• Thomas, R., Hardy, C., Cutcher, L. i Ainsworth, S. (2014). What's age got to do with it? On the critical analysis of age and organizations. Organization Studies, 35(11), 1569-1584.
• Tikkanen, T. (2011). From managing a problem to capitalizing on talent and experience of older workers. International Journal of Human Resource Management, 22(12), 1217-1220.
• Tulgan, B. (2009). Not everyone gets a trophy: how to manage generation Y. San Francisco, Calif: Jossey-Bass.
• Ward, C. i Kennedy, A. (1999). The measurement of sociocultural adaptation. International Journal of Intercultural Relations, 23(4), s. 659-677.
• World Mobility Perspectives 2017. Global Mobility Trends. (b.d.).
• Woźniak, J. (2013). Rekrutacja. Teoria i praktyka. Warszawa: PWN.
• Wziątek-Staśko A. (2017). Ocena skuteczności motywatorów w opinii menedżerów różnych generacji. Analiza na podstawie badań własnych. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 3-4(116-117).
• Yamazaki, Y. (2010). Expatriate adaptation: A fit between skills and demands among Japanese expatriates in USA. Management International Review, 50(1), 81-108. doi: 10.1007/s11575-009-0022-7
• Zimmermann, A., Holman, D., i Sparrow, P. (2003). Unravelling adjustment mechanisms: adjustment of German expatriates to intercultural interactions, work and living conditions in the people's Republic of China. International Journal of Cross Cultural Management, 3(1), 45-56.
• Żarczyńska-Dobiesz, A. (2008). Adaptacja nowego pracownika do pracy w przedsiębiorstwie. Kraków: Oficyna a Wolters Kluwer business.
• Żarczyńska-Dobiesz, A. i Chomątowska, B. (2012). Pokolenie "Z" na rynku pracy - wyzwania dla zarządzania zasobami ludzkimi. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (350).
• ---

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2020.11.08