Wartościowanie techniki w systemach zarządzania

• Autorzy: Piotr Sienkiewicz , Halina Świeboda

Warianty tytułu

Valuing Techniques in Management Systems

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rozwój techniki oraz kumulacja innowacji technologicznych określa środowisko współczesnego społeczeństwa, determinizm technologiczny zaś jest jedną z cech współczesnej cywilizacji. Celem artykułu jest przedstawienie metodyki wartościowania techniki (technologii) wykorzystującej procedury analityczne i oceny w analizie systemowej w procesie zarządzania technologiami. Stosowanie procedur wartościowania techniki pozwala na ewaluację możliwych i prawdopodobnych skutków decyzji o wyborze technologii spełniającej warunki wielokryterialnej oceny społecznej. Przedstawiono możliwości zastosowania metodologii "foresight" w społeczno-politycznym wartościowaniu techniki. Ponadto omówiono dotychczasowe światowe doświadczenia w procesie klasyfikowania techniki na potrzeby systemów zarządzania(abstrakt oryginalny)

EN

The development of technology and the accumulation of technological innovations determine the environment of modern society, while technological determinism is one of the features of modern civilization. The purpose of the article is to present a methodology for evaluating a technique (technology) that uses analytical and evaluation procedures of system analysis in the technology management process. The use of technique evaluation procedures allows the evaluation of possible and probable effects of decisions on the choice of technology that meets the criteria of multi-criteria social assessment. The possibilities of applying the "foresight" methodology in socio-political evaluation of technology were presented. In addition, current global experience in the process of technology evaluation for the needs of management systems was discussed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Technika; Analiza systemowa; Wartościowanie wiedzy

EN

Technique; Systemic analysis; Knowledge evaluation

• Czasopismo: Nowoczesne Systemy Zarządzania
• Rocznik: 2019
• Tom: 14
• Numer: nr 3
• Strony: 27-44

Twórcy

autor

Piotr Sienkiewicz

• Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie

autor

Halina Świeboda

• Akademia Sztuki Wojennej

Bibliografia

• Arnstein S., 1977, Technology Assessment: Opportunities and Obstacles, "IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics", vol. 7, nr 8.
• Banta H.D., Oortwijn W.J., Beekum W.T. van, 1995, The Organization of Health Care Technology Assessment in the Netherlands, The Rathenau Instituut, Hague.
• Bańka J., 1980, Filozofia techniki, Wydawnictwo Naukowe "Śląsk", Katowice.
• Beck U., 2002, Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Beck U., 2012, Społeczeństwo światowego ryzyka, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Bińczyk E., 2012, Technonauka w społeczeństwie ryzyka, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
• Cagnin C., Havas A., Saritas O., 2013, Future-Oriented Technology Analysis: Its Potential to Address Disruptive Transformations, "Technological Forecasting and Social Change", vol. 80, nr 3.
• Castells M., Himanen P., 2009, Społeczeństwo informacyjne i państwo dobrobytu. Model fiński, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa.
• Coates J.F., 1977, Technology Assessment, [w:] A.H. Teich (red.), Technology and Man's Future, St. Martin's Press, New York.
• Daddario E.Q., 1968, Technology Assessment: Statement of Emilio Q. Daddario, Chairman, Subcommittee on Science, Research and Development of the Committee on Science and Astronautics, U.S. House of Representatives, Ninetieth Congress, First Session, U.S. Government Printing Office, Washington.
• Ely A., Zwanenberg P. van, Stirling A., 2011, New Models of Technology for Development, STEPS Centre, Brighton.
• Freedman L., 2019, Przyszła wojna, Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
• Goban-Klas T., Sienkiewicz P., 1999, Społeczeństwo informacyjne - szanse, zagrożenia, wyzwania, Wydawnictwo Fundacji Postępu Telekomunikacji, Kraków.
• Herman W., 2001, W poszukiwaniu granic racjonalności, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kamiński Ł., 2009, Technologia i wojna przyszłości, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Kopczyński M., 2009, Ludzie i technika. Szkice z dziejów cywilizacji przemysłowej, Oficyna Wydawnicza "Mówią Wieki", Warszawa.
• Kurzweil R., 2013, Nadchodzi osobliwość: kiedy człowiek przekroczy granice biologii, Kurhaus Publishing, Warszawa.
• Kuusi O., 2005, Technology Assessment, Edita Prima Oy, Helsinki.
• Mierczyk Z. (red.), 2008, Nowoczesne technologie systemów uzbrojenia, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa.
• Najgebauer A. (red.), 2012, Technologie podwójnego zastosowania: wybrane technologie, Wojskowa Akademia Techniczna, Warszawa.
• Ollenburg S.A., 2019, A Futures-Design-Process Model for Participatory Futures, "Journal of Futures Studies", vol. 23, nr 4.
• Orłowski B., 2010, Powszechna historia techniki, Oficyna Wydawnicza "Mówią Wieki", Warszawa.
• Postman N., 1995, Technopol. Triumf techniki nad kulturą, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Siciński A. (red.), 1974, Technika a społeczeństwo, t. 1 i 2, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Sienkiewicz P., 1983, Inżynieria systemów: wybrane zastosowania wojskowe, Wydawnictwo MON, Warszawa.
• Sienkiewicz P., 1995, Analiza systemowa. Podstawy i zastosowania, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Sienkiewicz P., 2009, Ewaluacja technologicznego rozwoju globalnego społeczeństwa informacyjnego, "Transformacje", nr 58-63.
• Sienkiewicz P., 2013, Od Eniaca do Internetu i społeczeństwa wiedzy, [w:] P. Sienkiewicz, 25 wykładów, Wydawnictwo AON, Warszawa.
• Sienkiewicz P. (red.), 2015, Inżynieria systemów bezpieczeństwa, "Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Sienkiewicz P., Świeboda H., 2016, Współczesne instrumentarium badawcze na potrzeby wieloaspektowego wartościowania technik (technologii), cz. 1, Wydawnictwo AON, Warszawa.
• Sienkiewicz P., Świeboda H., 2017, Technology Assessment in Systems Analysis, [w:] L.W. Zacher (red.) Technology, Society and Sustainability, Springer, Heidelberg.
• Świeboda H., 2009, Postrzeganie i ocena skutków rozwoju społeczeństwa informacyjnego (w badaniach empirycznych), "Transformacje", nr 58-63.
• Świeboda H., 2017, Prognozowanie zagrożeń dla bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej, Wydawnictwo Akademii Sztuki Wojennej, Warszawa.
• Świeboda H., 2019, Społeczne implikacje innowacji technologicznych przyszłości, [w:] A. Mróz-Jagiełło, M. Kuczabski (red.), EPIMILITARIS 2019. Epidemiologia i bezpieczeństwo CBRN. Nauka, innowacje, implikacje praktyczne, Wydawnictwo SRWO, Warszawa.
• UNIDO, 2005, Foresight Technologiczny. Podręcznik, t. 1, Organizacja i metody, PARP, Warszawa.
• Zacher L.W., 1975, Idea i przesłanki wartościowania techniki, "Prakseologia", nr 3-4.
• Zacher L.W., 1978, Sterowanie procesami rewolucji naukowo-technicznej: przesłanki i ogólne założenia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław - Warszawa.
• Zacher L.W., 1981, Racjonalność techniczna działań ludzi, "Studia Filozoficzne", nr 7-8.
• Zacher L.W., 1989, Metodologia badań ewaluacyjnych techniki (w kontekście społecznej akceptacji energetyki jądrowej), [w:] E. Biderman (red.), Energetyka jądrowa, człowiek, środowisko, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Zacher L.W., Kiepas A., 1994, Społeczeństwo a ryzyko: multidyscyplinarne studia o człowieku i społeczeństwie w sytuacji niepewności i zagrożenia, Fundacja Edukacyjna TRANSFORMACJE, Warszawa - Katowice.
• Zacher L.W. (red.), 2012a, Nasza cyfrowa przyszłość. Nadzieje - Ryzyka - Znaki Zapytania, Komitet Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium PAN, Warszawa.
• Zacher L.W. (red.), 2012b, Nauka - Technika - Społeczeństwo. Podejścia i koncepcje metodologiczne, wyzwania innowacyjne i ewaluacyjne, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Hasselbalch J.A., 2017, Innovation Assessment: Governing Through Periods of Disruptive Technological Change, "Journal of European Public Policy", August (dostęp: 15.05.2019), https://www.researchgate.net/publication/319161382_Innovation_assessment_governing_through_pe-riods_of_disruptive_technological_change.
• Jischa M.F., 2005, Sustainable Development and Technology Assessment (dostęp: 15.05.2019), http://www.chem.pg.gda.pl/CEEAM/Dokumenty/Jisha.pdf.
• Pretorius M.W., 2000, Technology Assesment in the Manufacturing Enterprise: A Holistic Approach, (dostęp: 15.05.2019), http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.518.3665&rep=rep1&type=pdf.

Identyfikatory

DOI

10.37055/nsz/132725