Inkluzja w ujęciu Papieża Franciszka inspiracją dla edukacji włączającej

• Autorzy: Mariola Teresa Kozubek

Warianty tytułu

Inclusion as Perceived by Pope Francis Is an Inspiration for Inclusive Education

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule ukazano rzeczywistość inkluzji w ujęciu Papieża Franciszka, charakterystyczne jej cechy oraz wynikające z tego inspiracje dla edukacji włączającej. Tematyka nie została dotąd opisana w polskiej pedagogice, dlatego celem artykułu jest zwrócenie uwagi na nowatorski, pedagogiczny potencjał jaki zawiera nauczanie Franciszka w zakresie wychowania włączającego. Opisana problematyka jest odpowiedzią na trzy pytania: Kto jest podmiotem inkluzji w ujęciu Franciszka? Jaki jest cel inkluzji, którą żyje i głosi Franciszek i kto jest do niej wezwany? W jaki sposób kształtować w wychowankach postawę otwartości, która warunkuje inkluzję? W Zakończeniu artykułu wskazano na nowatorskie aspekty wychowania włączającego, jakie prezentuje doświadczenie i myśl pedagogiczna Papieża Franciszka. Materiał i metody: Materiały źródłowe to dokumenty oraz przemówienia papieża Franciszka. Analiza dokumentów opublikowanych w języku włoskim i polskim. Wyniki: Ukazanie inspiracji Papieża Franciszka dla wychowania inkluzyjnego. Wnioski: Wyznaczenie kierunków do badań nad pedagogią Franciszka, które mogą wnieść nową jakość do polskiej pedagogiki inkluzyjnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the reality of inclusion as perceived by Pope Francis, its characteristic features, and the resulting inspiration for inclusive education. The subject has not yet been described in Polish pedagogy; therefore the aim of the article is to draw attention to the innovative, pedagogical potential of Francis' teaching in the field of inclusive education. The described topic provides an answer to three questions: Who is the subject of inclusion according to Francis? What is the purpose of the inclusion that Francis lives by and preaches about, and who is called to it? How to shape the attitude of openness in pupils which is a prerequisite for inclusion? At the end of the article, the innovative aspects of inclusive education presented by the experience and pedagogical thought of Pope Francis are indicated. Material and methods. Source materials include documents and speeches of Pope Francis. Analysis of documents published in Italian and Polish. Results. Showing the inspiration of Pope Francis for inclusive education. Conclusions. Setting directions for research on Francis' pedagogy, which can bring a new quality to Polish inclusive pedagogy. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wychowanie; Teoria wychowania; Edukacja włączająca; Pedagogika

EN

Parenting; Theory of education; Inclusive education; Pedagogy

• Czasopismo: Rozprawy Społeczne
• Rocznik: 2020
• Tom: 14
• Numer: nr 4
• Strony: 18-33

Twórcy

autor

Mariola Teresa Kozubek

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bergoglio, J.M., Papież Franciszek. (2013). Wymagania i pasja. O wychowaniu chrześcijańskim. Kraków: Wydawnictwo Esprit. Tłum. L. Wrona.
• Bergoglio, J.M., A. Skórka (2013a). W niebie i na ziemi, tłum. M. Szafrańska-Brandt. Kraków: Dom Wydawniczy Rafael.
• Bergoglio, J.M. (2014). In un inedito di Jorge Mario Bergoglio. Ricordi salesiani: quel collegio frequentato a tredici anni. L'Osservatore Romano, 30 gennaio 2014: 5.
• Bergoglio, J.M. (2001). Messaggio alle comunità educative, 28 marzo 2001.
• Francesco. (2020). Discorso ai partecipanti al convegno sul tema Education: the Global Compact, organizzato dalla Pontificia Accademia delle Scienze Sociali, Sala del Concistoro, 7 febbraio 2020. http://www.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2020/february/documents/papa-francesco_20200207_education-globalcompact.html
• Francesco. (2020a). Gratuità, senso e bellezza sono il futuro dell'umanità. Videomessaggio in occasione dell'incontro virtuale organizzato dalla Fondazione Scholas Occurrentes. Venerdi, 5 giugno 2020. L'Osservatore Romano, Anno CLX, n. 129, 8.
• Francesco con Epicoco, L.M. (2020b). San Giovanni Paolo Magno. Milano: San Paolo.
• Francesco (2020c). Un plan para resucitar' a la humanidad tras el coronavirus. Vida Nueva, 17.04.20201 [dostęp 20.09.2020:https://www.vidanuevadigital.com/2020/04/17/el-papa-francisco-escribe-en-exclusiva-en-vida-nueva-un-plan-para-resucitar-a-la-humanidad-tras-el-coronavirus/ oraz https://archwwa.pl/wiadomosci/jesli-mamy-sie-czegos-nauczyc-przez-ten-czas-to-tego-ze-nikt-nie-ocali-sie-sam/
• Franciszek (2020). Powróćmy do marzeń. Droga ku lepszej przyszłości. Rafael: Kraków.
• Franciszek (2019). Przesłanie na inaugurację Paktu wychowawczego. Watykan, 12 września 2019. http://www.vatican.va/content/francesco/pl/messages/pont-messages/2019/documents/papa-francesco_20190912_messaggio-patto-educativo.pdf
• Franciszek (2019a). Przemówienie do Kurii Rzymskiej z okazji Bożego Narodzenia. Sala Klementyńska, 21 grudnia 2019. Watykan: Editrice Vaticana.
• Franciszek (2018). Przemówienie do Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Santiago de Chile. 17 stycznia 2018. Vaticano: Editrice Vaticana. http://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2018/january/documents/papa-francesco_20180117_cile-santiago-pontuniversita.html
• Francesco. (2016). La Scuola. Interventi, discorsi, omelie. Bologna: EDB.
• Franciszek. (2016a). Katecheza Ojca Świętego Franciszka. Audiencja Jubileuszowa 12 listopada 2016 r. http://www.vatican.va/content/francesco/pl/audiences/2016/documents/papa-francesco_20161112_udienza-giubilare.html
• Franciszek. (2016b). Adhortacja apostolska Amoris letitiae. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
• Franciszek. (2016c). List apostolski Misericordia et misera. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
• Francesco. (2015). Ai partecipanti al Congresso Mondiale promosso dalla Congregazione per l'Educazione Cattolica (degli Istituti di studi). Aula Paolo VI, 21 novembre 2015. http://www.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2015/november/documents/papa-francesco_20151121_congresso-educazione-cattolica.html
• Franciszek. (2015), List apostolski "Misericordiae vultus". Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
• Franciszek. (2015a). Katecheza. Audiencja Generalna 8 kwietnia 2015 r. http://w2.vatican.va/content/francesco/pl/audiences/2015/documents/papa-francesco_20150408_udienza-generale.html
• Franciszek. (2014b). Trzeba odbudować porozumienie wychowawcze. Przemówienie do uczestników światowego spotkania "Scholas occurrentes" (04.09.2014). Osservatore Romano, 10.
• Francesco (2014c). Discorso al mondo della scuola italiana, 10 maggio 2014. Editrice Vaticana.
• Franciszek. (2013). Adhortacja apostolska Evangelii Gaudium. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
• Franciszek. (2013a). Nikogo nie wolno odrzucać. Wizyta w faweli Varginha 25 VII 2013, L'Osservatore Romano - wersja polska 34, 8-9: 7.
• Franciszek. (2013b) Przemówienie do przedstawicieli środków społecznego przekazu Aula Paolo VI, 16 marzec 2013 r. Watykan: Libreria Editrice Vaticana.
• Borghesi, M. (2018). Jorghe Mario Bergoglio. Biografia intelektualna. Kraków: Bratni Zew.
• Chrzanowska, I. (2014). Nauczanie inkluzyjne w doświadczeniach polskich - podstawy prawne i społeczne uwarunkowania. Studia Edukacyjne, 30, 109-117.
• Domagała-Zyśk, E. (2018). Uczniowie z niepełnosprawnościami w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych w polskich badaniach naukowych. Warszawa: MEN.
• Fiorin, I. Nowy nauczyciel, nowa szkoła. Paedagogia Christiana 1/43 (2019): 211-228.
• Kacper, W. (2012). Misericordia. Concetto fondamentale del Vangelo Chiave della vita cristiana. Roma: Queriniana.
• Kacper, W. (2015). Papa Francesco - la rivoluzione della tenerezza e dell'amore. Radici teologiche e prospettive pastorali. Roma: Queriniana.
• Kornas-Biela, D. (2017). Miłosierdzie jako wartość wychowawcza. Perspektywa pedagogiki chrześcijańskiej. Rozprawy Społeczne, t.11, 1: 9.
• Kozubek, Mariola T. (2018). Wspólnota dzieci i młodzieży Ruchu Focolari miejscem kształtowania umiejętności pokonywania trudności. Roczniki Pedagogiczne, T. 10, Nr 3: 59-75), doi 10.18290/rped.2018.10.3
• Lechta, V. (2010). Pedagogika inkluzywna. W: B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 4, s. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• MEN. (2020). Edukacja włączająca. https://www.gov.pl/web/edukacja/edukacja-wlaczajaca
• Nosowski, Z. (2013). Zrozumieć Bergoglia. WIĘŹ 3[653]: 228-230.
• ONZ. (2015). Rezolucja przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne w dniu 25 września 2015 r. Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030. https://www.un.org.pl/agenda-2030-rezolucja
• Parzyszek, M. (2018). Czas i przestrzeń a wychowanie. Rozważania na kanwie nauczania Papieża Franciszka. Studia Ełckie 20/ 2:165-176.
• Rembierz, M. (2016). Pedagogia miłosierdzia jako wyjście na aksjologiczne pogranicza i egzystencjalne peryferia - wyzwania dla myśli religijnej i refleksji pedagogicznej. O uczeniu się i nauczaniu papieża Franciszka. W: Pawelski, L. i Urbanek, B. (red.) PAIDEIA - drogą do uniwersalizmu w wychowaniu: 233-274. Szczecinek: Polskie Stowarzyszenie Nauczycieli Twórczych.
• Rossa, C. (2020). Verso un patto educativo globale. Nuova Umanità 2 XLII 238: 5-18.
• Rowid, H. (1934). Jednostka a społeczeństwo w wychowaniu współczesnym (na tle koncepcji osobowości w Chowannie Trentowskiego). Kraków. Cyt. za B. Śliwerski (2017). Pedagogika inkluzyjna. Blog z 17 lutego: https://sliwerski-pedagog.blogspot.com/2017/02/pedagogika-inkluzyjna.html [dostęp 10.07.2020].
• Rubin, S., Ambrogetti F. (2013). Jezuita. Papież Franciszek. Wywiad rzeka z Jorge Bergoglio. Kraków: Dom Wydawniczy Rafael.
• Silva, R. (2016). A cura della casa comune. Un primo accenno sull'enciclica Laudato si'. Unità e carismi: 19-23.
• Sipowic, K., Pietras T. (2016). Wprowadzenie do pedagogiki inkluzyjnej (włączającej). Łódź: Wydawnictwo Continuo.
• Sztumski, G. (2006). Edukacja inkluzyjna - geneza, istota, perspektywy. Kwartalnik Pedagogiczny 1: 96-100.
• UNESCO. (1994). Deklaracja z Salamanki oraz wytyczne dla działań w zakresie specjalnych potrzeb edukacyjnych i Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (2013). https://www.rpo.gov.pl/pl/content/konwencja-onz-o-prawach-osob-niepelnosprawnych
• UNESCO. (2020). COVID-19 Impact on Education. https://en.unesco.org/covid19/educationresponse [dostęp 10.09.2020]
• Versaldi, G, Zani A.V. (2017). Educare all'umanesimo solidale. Per costruire una "civiltà dell'amore" a 50 anni dalla Populorum progressio. Orientamenti. Città del Varticano: Congregazione per L'Educazione Cattolica.
• Zani, V. (2018). L'educazione secondo Papa Francesco. Una visione globale. W: E. Diaco (red.), L'educazione secondo Papa Francesco: 25-44. Bolonia: Centro Editoriale Dehoniano.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.29316/rs/132353