Rzecz o godności, autorytecie i odpowiedzialności nauczyciela w czasach chaosu aksjonormatywnego

• Autorzy: Andrzej Michał de Tchorzewski

Warianty tytułu

On Teachers' Dignity, Authority and Responsibility in Times of Axionormative Chaos

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Artykuł porusza trzy wybrane i uznane za ważne zagadnienia odnoszące się do właściwości osoby i zawodu nauczyciela. Stanowią one przedmiot analizy godności, autorytetu i odpowiedzialności nauczyciela. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problemy wynikające z tych zagadnień zostały ujęte w strategię poszukiwań odpowiedzi na pytania o ich strukturę i dynamikę w czasach współczesnego chaosu aksjonormatywnego. PROCES WYWODU: Proces wywodu sprowadza się do odpowiedzi na pytanie, czy w czasach współczesnego chaosu aksjonormatywnego godność, autorytet i odpowiedzialność są nadal konstytutywnymi właściwościami zawodu nauczycielskiego, który powszechnie uznaje się nadal za doniosły zawód społecznego zaufania? WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Artykuł przynosi ustalenia dotyczące współczesnego rozumienia takich pojęć jak godność, autorytet i odpowiedzialność nauczyciela w obecnych czasach określanych jako czasy chaosu aksjonormatywnego. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Przeprowadzona analiza zmierzała do opisu poznawczego, wyjaśnienia wraz z interpretacją przedmiotu badań oraz aplikacji w postaci pytań otwartych, które zostały skierowane w zakończeniu do czytelnika.(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The article addresses three issues considered significant in relation to teachers' personal characteristics and the teaching profession. The analysis covers: teachers' dignity, authority, and responsibility. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The problems arising from the analysed issues were expressed in the strategy of seeking answers to questions about their structure and dynamics in times of contemporary axionormative chaos. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The process of argumantation focuses on answering the question whether in times of contemporary axionormative chaos dignity, authority and responsibility are still constitutive elements of the teaching profession, which is still widely recognized as an important profession of social trust. RESEARCH RESULTS: The article presents findings on the contemporary understanding of such concepts as the teacher's dignity, authority and responsibility nowadays, in the period described as the times of axionormative chaos. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The analysis was aimed at cognitive description, explanation and interpretation of the subject of the study and its application in the form of open questions addressed to the reader.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wychowanie; Nauczyciele; Godność człowieka; Odpowiedzialność; System wartości; Nauczanie

EN

Parenting; Teachers; Human dignity; Responsibility; Value system; Teaching

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2020
• Tom: 19
• Numer: nr 50 Horyzonty człowieczeństwa
• Strony: 161-176

Twórcy

autor

Andrzej Michał de Tchorzewski

• Akademia Ignatianum w Krakowie

Bibliografia

• Anzebacher, A. (2006). Co oznacza godność człowieka. Horyzonty Wychowania, nr 5(9).
• Arendt, H. (1994). Między czasem minionym a przyszłym. Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Aletheia.
• Badura, E. (1981). Emocjonalne uwarunkowania autorytetu nauczyciela. Warszawa: WSiP.
• Bocheński, J.M. (1974). Was ist Autoritat? Einfurung in die Logik der Autoritat. Freiburg.
• Brajowicz, S.M. (1974). Analiza filozoficzna pojęcia autorytet. Człowiek i Światopogląd.
• Cialdini, R. (1994). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: Wydawnictwo Psychologiczne.
• Dominian, J. (1988). Autorytet. Warszawa: PAX.
• Gała, A.E. (1992). Uwarunkowania wychowawcze dojrzałej moralności. Lublin: KUL.
• Jazukiewicz, I i de Tchorzewski, A.M. (2016). Godność jako wartość i problem edukacyjny. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Gołaszewska, M. (1990). Istota i istnienie wartości, Warszawa: PWN.
• Griesbach, E. (2004). Odpowiedzialność. W: J. Filek (red.), Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Teksty źródłowe. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Ingarden, R. (1972). Książeczka o człowieku. Kraków: Znak.
• Kozielecki, J. (1984). Godność a charakter człowieka. Więź, nr 5.
• Kurdybacha, Ł. (1948). Zawód nauczyciela w ciągu wieków. Warszawa: Czytelnik.
• Kwiatkowska, H. (2008). Pedeutologia. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie i profesjonalne.
• Marcińczyk, B. (1991). Autorytet osobowy: geneza i funkcje regulacyjne. Katowice: Uniwersytet Śląski.
• Mazurek, F.J. (1995). Godność osoby ludzkiej jako norma. Społeczeństwo, nr 4.
• Mirski, J. (1932). Projekt nauki o nauczycielu, czyli pedeutologia, nr 6.
• Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny, 1998. Pod red. A.M. de Tchorzewskiego. Bydgoszcz: Wers.
• Olubiński, A. (red.) (2012). Autorytet. Czy potrzebny w procesie edukacji? Toruń: Impuls.
• Opozda, D. (2016). Autorytet. W: Encyklopedia aksjologii pedagogicznej. Radom: PWE.
• Pająk, J. Autorytet jako kategoria pojęciowa. Zeszyty Naukowe WSP Opole, nr XXIX.
• Plicht, G. (2004). Pojęcie odpowiedzialności. W: J. Filek (red.), Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Teksty źródłowe. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Ricoeur, P. (1999). Paradoks autorytetu. W: Oświecenie dzisiaj. Rozmowy w Castel Gandolfo. Kraków: Znak.
• Rowid, H. (1912). O przygotowaniu do zawodu nauczycielskiego. Nowe Tory, 6.
• Rowid, H. (1920). W sprawie organizacji studiów nauczycieli szkół powszechnych w przyszłości. Ruch Pedagogiczny, R. 7, nr 1-3, s. 34-44.
• Rynio, A. (2019). Wychowanie do odpowiedzialności. Lublin: KUL.
• Schwartlander, J. (1955). Odpowiedzialność jako podstawowe pojęcie filozoficzne. Znak, 10.
• Sillamy, N. (1995). Słownik psychologii. Katowice: "Książnica".
• Sznajer, I. (1938/1939). Pedeutologia, jej rozwój i metody.
• Szycówna, A. (1915). O powinnościach nauczyciela i jego kształceniu. Warszawa: Księgarnia J. Lisowskiej.
• Ślipko, T. (1999). Trojakie oblicze wolności. W: Wolność jako wartość i problem edukacyjny. Bydgoszcz: Wydawnictwo Wers.
• Tchorzewski de A.M. (red.). (1998). Odpowiedzialność jako wartość i problem edukacyjny. Bydgoszcz: Wydawnictwo Wers.
• Tchorzewski de A.M. (2017). Autorytet i jego struktura aksjologiczna. Studia Paedagogica Ignatiana. Vol. 35, nr, 5.
• Tchorzewski de, A.M. (2016). Metafizyka i doświadczanie godności. W: I. Jazukiewicz i A.M. de Tchorzewski (red.), Godność jako wartość i problem edukacyjny. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Tchorzewski de, A.M. (2016). O potrzebie zmian w formacji profesjonalnej nauczycieli. Lubelski Rocznik Pedagogiczny, Vol. 35, nr 3.
• Tchorzewski de, A.M. (2016). Prawość - atrybut czy aberracja w procesie kształcenia. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego.
• Weishedel, W. (2004). Istota odpowiedzialności. W: J. Filek (red.), Filozofia odpowiedzialności XX wieku. Teksty źródłowe. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Identyfikatory

DOI

10.35765/hw.1982