Zmiany w procedurach podatkowych i uprawnieniach organów podatkowych - ich znaczenie w kontekście uszczelniania systemu podatkowego w Polsce w latach 2015-2019

• Autorzy: Magdalena Janiszewska

Warianty tytułu

Changes to Tax Procedures and Powers of Tax Authorities: Their Impact on the Tightening of the Tax System in Poland in 2015-2019

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z zamierzeniem ustawodawcy zmiany wprowadzone w ostatnich latach miały przynieść nową jakość, łączącą się z uszczelnianiem systemu podatkowego. Ich celem było m.in. uregulowanie procedur kontrolnych oraz wzmocnienie pozycji organów kontroli, co miało zostać osiągnięte przez rozszerzenie ich uprawnień oraz wyposażenie ich w lepsze narzędzia prawne. Zgodnie z poglądami prezentowanymi w literaturze kultura unikania opodatkowania jest w Polsce silnie rozwinięta. Wskazuje to na konieczność zgłębienia przyczyn występowania unikania opodatkowania oraz uchylania się od opodatkowania, następnie zaś podjęcia próby zmian postaw podatników wobec tych zjawisk. Zmiany wprowadzone w procedurach podatkowych oraz uprawnieniach organów podatkowych zasługują na aprobatę, mimo że nie sposób jednoznacznie stwierdzić, czy malejąca luka podatkowa jest z nimi ściśle powiązana. Problemy z dokonaniem oceny efektów przeprowadzonych zmian wynikają z braku jasnych kryteriów tej oceny oraz z trudności w oddzieleniu efektów systemowych od efektów koniunkturalnych. Co więcej, ciężko jest wykazać, na ile zmniejszenie luki podatkowej wynika z przeprowadzanych kontroli, a na ile wprowadzane zmiany pełnią funkcję prewencyjną.(fragment tekstu)

EN

One of the effects of globalization is the intensification of tax avoidance which leads to the erosion of tax bases in many tax jurisdictions. Not surprisingly, one of the main objectives of governmental policies is to tighten (seal) their tax systems. This can be illustrated by the changes to the tax procedures and powers of tax authorities introduced in Poland. The aim of the article is to examine to what extent these changes have impacted the tax gap. The author analyzed the relevant literature, legal provisions and empirical data. The results demonstrate that the changes in question deserve approval and they could impact the tax gap. However, they do not fully solve the problems resulting from the former legal solutions and it is not entirely clear whether the higher revenues to the state budget result from the activities of tax authorities or whether they are primarily driven by economic growth and the growth in prosperity. The constantly growing gap in foreign CIT also calls for further action.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System podatkowy; Luka podatkowa; Prawo podatkowe

EN

Tax system; Tax gap; Tax regulations

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 4 (64) Polityka podatkowa w zakresie uszczelniania systemu podatkowego w Polsce w latach 2015-2019 - wybrane zagadnienia
• Strony: 9-27

Twórcy

autor

Magdalena Janiszewska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Analysis of the legal and tax situation of international and national holding companies operating in the member countries of the European Union between 2013-2015, Brussels, March 2016.
• Dauter B., Procedura cofnięcia skutków unikania opodatkowania [w:] Współczesne problemy prawa podatkowego - teoria i praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogumiłowi Brzezińskiemu, t. 2, red. J. Głuchowski, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
• Drabik L., Kubiak-Sokół A., Sobol E., Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2020.
• Efekty uszczelniania systemu podatkowego w Polsce w latach 2016-2018, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2019.
• Elgin C., Cyclicality of Shadow Economy, "Economic Papers" 2012, t. 31, nr 4, https://doi.org/10.1111/1759-3441.12011.
• Jagielski J., Kontrola administracji publicznej, Wolters Kluwer, Warszawa 1999.
• Jankowski J., Symptomy istnienia luki podatkowej w podatku dochodowym od osób prawnych, "Monitor Podatkowy" 2019, nr 2.
• Klonowska A., Konsolidacja administracji skarbowej w Polsce [w:] Ordynacja podatkowa. Zmiany w ogólnym prawie podatkowym, red. R. Dowgier, M. Popławski, Temida 2, Białystok 2016.
• Konopczak K., Łożykowski A., Kwantyfikacja zmian luki CIT: podejście ekonometryczne, "MF Working Paper Series" 2019, nr 39.
• Kopyściańska K., Kontrowersje wokół tzw. uszczelniania systemu podatkowego w kontekście ostatnich zmian odnoszących się do podatku od towarów i usług, "Kwartalnik Prawa Podatkowego" 2017, nr 3, https://doi.org/10.18778/1509-877x.03.02.
• Krajowa Administracja Skarbowa. Komentarz, red. A. Melezini, K. Teszner, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Kulicki J., Koncepcja Krajowej Administracji Skarbowej w świetle problemów administracji danin publicznych w Polsce, "Analizy i Studia CASP" 2016, nr 2 (2), https://doi.org/10.33119/ascasp.2016.2.2.
• Kulicki J., Uprawnienia kontroli skarbowej [w:] idem, Kontrola skarbowa w systemie kontroli państwowej, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
• Kurowski L., Sochacka-Krysiak H., System kontroli finansowej, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1979.
• Luka CIT w Polsce w latach 2014-2018, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2020.
• Maruchin W., Analiza postępowania dotyczącego cofnięcia skutków unikania opodatkowania, "Monitor Podatkowy" 2019, nr 2.
• Maruchin W., Rozszerzenie uprawnień organów KAS w celu przeciwdziałania naruszaniu obowiązków podatkowych - analiza znowelizowanych przepisów ustawowych, "Monitor Podatkowy" 2019, nr 4.
• Mazur T. et al., Raport na temat wielkości luki podatkowej w podatku VAT w Polsce w latach 2004-2017, "MF Opracowania i Analizy" 2019, nr 3.
• Melezini A., Uwagi do zakresu przedmiotowego kontroli celno-skarbowej, o którym mowa w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, "Procedury Administracyjne i Podatkowe" 2017, nr 1.
• Najwyższa Izba Kontroli, Agresywna optymalizacja podatkowa w zakresie CIT, Warszawa 2019.
• Najwyższa Izba Kontroli, Przeciwdziałanie wyłudzeniom podatku VAT, Warszawa 2018.
• Pahl B., Współuczestnicy w procedurach podatkowych, Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
• Podsiadły A., Zawiejska-Rataj J., Krajowa Administracja Skarbowa - proceduralne aspekty wykrywania unikania opodatkowania [w:] Nowe narzędzia kontrolne, dokumentacyjne i informatyczne w prawie podatkowym. Poprawa efektywności systemu podatkowego, red. B. Brzeziński, K. Lasiński-Sulecki, W. Morawski, Wolters Kluwer, Warszawa 2018.
• Popławski M., Introduction to Polish Tax Law, Temida 2, Białystok 2011.
• Teszner K., Pojęcie oraz zakres i formy realizacji zobowiązań podatkowych [w:] System prawa finansowego, t. 3, Prawo daninowe, red. L. Etel, Wolters Kluwer, Warszawa 2010.
• Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 2020, poz. 1406, ze zm.).
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2020, poz. 1325, ze zm.).
• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2020, poz. 106, ze zm.).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 2019, poz. 869, ze zm.).
• Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. 2020, poz. 505, ze zm.).
• Ustawa z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2354).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2020.28