Samotność potrzebna i niepotrzebna. Perspektywa faktu, rozwoju i relacji na przykładzie studium tekstów Janusza Korczaka

• Autorzy: Krystyna Ablewicz

Warianty tytułu

Necessary and Needless Loneliness. The Perspective of Fact, Development and Relation: A Case Study of Texts by Janusz Korczak

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie doświadczenia samotności jako potrzeby człowieka, która na kolejnych etapach jego życia (dzieciństwa, adolescencji) pełni określone funkcje rozwojowe i egzystencjalne. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problem przedstawiony został w pytaniu o to, jak prezentuje się i jaką pełni funkcję doświadczenie samotności na kolejnych etapach życia człowieka, biorąc pod uwagę trzy sposoby jego występowania: jako faktu, jako zmiennej rozwoju ontogenetycznego oraz efektu relacji inter-i intrapersonalnych. Autorka podejmuje się rekonstrukcji rozwojowego i egzystencjalnego sensu i bezsensu doświadczenia samotności (aspekt fenomenologiczny) w kontekście jego interpretacji przedstawionej w esejach Janusza Korczaka (aspekt hermeneutyczny). PROCES WYWODU: Wprowadzenie w przyjęte kategorie interpretacyjne oraz strukturę pytań badawczych w następujących perspektywach: filozoficznej, psychologicznej i pedagogicznej oraz kontinuum dwóch aporii aksjologicznych: sensu i bezsensu. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Zaprezentowane analizy treści tekstów: Samotność dziecka, Samotność młodości zawierają zarazem jakościowe wyniki ich opracowywania. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Samotność jest doświadczana zarówno jako obiektywnie istniejąca prawidłowość ludzkiej egzystencji, jak i jako relacyjny stan przeżywania. Świadomość sensu i bezsensu konsekwencji doświadczania samotności w rozwoju i egzystencji człowieka pozwala wychowawcy dostrzegać ją, interpretować oraz działać z większą korzyścią dla sił witalnych i poczucia sensu życia wychowanków.(abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: Presentation of the experience of loneliness as a man's need which, at the subsequent stages of his life (childhood and adolescence), plays specific development and existential functions. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The problem is shown in the question about the presentation and the function played by loneliness in the subsequent stages of a man's life, taking into account three modes of its occurrence: as a fact, as a variable of ontogenetic development and the effect of inter- and intra-personal relations. The author attempts to reconstruct the developmental and existential sense and senselessness of experiencing loneliness (phenomenological aspect) in the context of its interpretation presented in the essays of Janusz Korczak (hermeneutic aspect). THE PROCESS OF ARGUMENTATION: Introduction to the adopted interpretive categories and the structure of research questions in the following perspectives: philosophical, psychological and pedagogical and the continuum of two axiological aporia of sense and senselessness. RESEARCH RESULTS: The presented analyses of the content of texts "Samotność dziecka," "Samotność młodości" ["Loneliness of Child, Loneliness of Youth"] contain, at the same time, quality results of the study. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: Loneliness is sensed both an objectively existing aspect of human existence, as well as a relational state of experiencing. The awareness of the sense and senselessness of the consequences of experiencing loneliness in the development and existence of man allows the teacher to perceive it, to interpret it and to act with greater benefits for the vital forces and the feeling of sense among children.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wychowanie; Dzieci; Rozwój; Relacje międzyludzkie

EN

Parenting; Children; Development; Interpersonal relations

• Czasopismo: Horyzonty Wychowania
• Rocznik: 2020
• Tom: 19
• Numer: nr 50 Horyzonty człowieczeństwa
• Strony: 77-91

Twórcy

autor

Krystyna Ablewicz

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Ablewicz, K. (2003). Teoretyczne i metodologiczne podstawy pedagogiki antropologicznej. Studium sytuacji wychowawczej. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Buber, M. (1992). Pradystans i relacja. W: Ty i ja. Wybór pism filozoficznych. Warszawa: Wydawnictwo PAX.
• Korczak, J. (1986a). Samotność dziecka. W: Janusz Korczak. Pisma wybrane, wybór A. Lewin, t. IV. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Korczak, J. (1986b). Samotność młodości. W: Janusz Korczak. Pisma wybrane, wybór A. Lewin, t. IV. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Tischner, J. (1984). Etyka wartości i nadziei. W: D. von Hildebrand, J.A. Kłoczowski, J. Paściak, J. Tischner, Wobec wartości. Poznań: Wydawnictwo "W drodze".

Identyfikatory

DOI

10.35765/hw.1928