Węgry i relacje polsko-węgierskie w historiografii PRL - wybrane aspekty

• Autorzy: Tomasz Siewierski

Warianty tytułu

Hungary and Polish-Hungarian Relations in the Historiography of the People's Republic of Poland - Selected Aspects

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł jest próbą panoramicznego przedstawienia dziejów historiografii dotyczącej Węgier i relacji polsko-węgierskich w okresie PRL. W artykule zaprezentowano międzywojenne tradycje badań nad tą tematyką oraz najważniejsze osiągnięcia historyków po wojnie w zakresie historii regionu, jakim jest Europa Środkowa. Szczególny nacisk został położony na dyscypliny historiografii ściśle wiążące się ze specyfiką uprawiania nauki w PRL: historię najnowszą Węgier i relacji polsko-węgierskich oraz historię wojskową, w ramach których podejmowano badania nad II wojną światową, oraz na autorów syntetycznych i podręcznikowych (W. Felczak, J. Reychman). Przypomniano także twórczość historyków zapomnianych (E. Kozłowski).(abstrakt oryginalny)

EN

This article aims at a panoramic presentation of the history of historiography of Hungary and Polish-Hungarian relations, during the communist period. It presents the inter-war traditions of research on this subject and the most important achievements of historians working in after war period, on the history of Central Europe. Particular emphasis was placed on the disciplines of historiography closely related to the specificity of research in the PRL: the Hungarian contemporary history, the history of Polish-Hungarian relations, military history, especially the history of World War II, and the synthesis and handbook (W. Felczak, J. Reychman). The paper discusses also work of same forgotten historians (E. Kozłowski). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historiografia; Historia; Stosunki międzynarodowe

EN

Historiography; History; International relations

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2020
• Numer: Vol. 18, z. 2 Polityka pamięci i konflikty pamięci w Europie Środkowej i Wschodniej
• Strony: 275-291

Twórcy

autor

Tomasz Siewierski

• Instytut Historii Nauki PAN

Bibliografia

• Baczkowski K., Jan Dąbrowski, [w:] Złota księga Wydziału Historycznego. Uniwersytet Jagielloński, red. J. Dybiec, Kraków 2000, s. 324-333.
• Balcerak W., Powstanie państw narodowych w Europie Środkowo-Wschodniej, Warszawa 1994.
• Bazylow L., rec.: E. Veress, Báthory István király, "Kwartalnik Historyczny" 1938, z. 1, s. 69-70.
• Bazylow L., Siedmiogród a Polska 1576-1613, Warszawa 1967.
• Bazylow L., Starania Stefana Batorego o koronę polską, "Nauka i Sztuka" 1947, t. 7, s. 70-120.
• Biegański W., Konspiracja polska na Węgrzech w latach II wojny światowej, [w:] Studia z historii postępowych i internacjonalistycznych kontaktów polsko-węgierskich, red. I. Lagzi, Warszawa 1978, s. 200-207.
• Biegański W., Polscy uchodźcy na Węgrzech w latach 1939-1945, "Biuletyn Informacyjny WIH" 1968, z. 1, s. 29-36.
• Biegański W., Polska emigracja na Węgrzech w latach 1939-1940. Rola emigracji wojennej, "Najnowsze Dzieje Polski 1939-1945" 1968, t. 12, s. 39-64.
• Biegański W., Uchodźcy polscy na Węgrzech w latach 1939-1945, [w:] Antyhitlerowska działalność Polaków na Węgrzech i Bałkanach, red. W. Góra, S. Okęcki, Warszawa 1971, s. 5-51.
• Brzezińska A., Spór o średniowiecze. Z rozważań nad tożsamością kulturową Europy. Jacques Le Goff, Jerzy Kłoczowski, Aaron Guriewicz, Łódź 2018.
• Centarowicz A., "Pisane sercem węgierskim, a duszą słowiańską". Twórczość naukowa Wacława Felczaka, [w:] Jan Wacław Felczak 1916-1993. Materiały z Posiedzenia Naukowego PAU w dniu 13 czerwca 2003 r., Kraków 2007, s. 39-49.
• Dąbrowski J., Kraków a Węgry w wiekach średnich, "Rocznik Krakowski" 1911, t. 13, s. 187-250.
• Dąbrowski J., Ostatnie lata Ludwika Wielkiego 1370-1382, Kraków 1918.
• Dąbrowski J., Węgry, Kraków 1924.
• Dąbrowski J., Władysław I Jagiellończyk na Węgrzech (1440-1444), Warszawa 1922.
• Dubiński A., Jan Reychman - uczony, pedagog, popularyzator nauki "Przegląd Orientalistyczny" 1975, nr 1, s. 5-11.
• Felczak W., Fischinger A., Polska - Węgry, tysiąc lat przyjaźni, Warszawa - Budapeszt 1979.
• Felczak W., Historia Węgier, Wrocław 1966.
• Felczak W., Historia Węgier, wyd. II, Wrocław 1983.
• Felczak W., Nastroje Wielkopolski wobec rewolucji węgierskiej w r. 1848-1849, "Roczniki Historyczne" 1938, s. 306-318.
• Felczak W., Ugoda węgiersko-chorwacka 1868 roku, Wrocław 1969.
• Felczak W., Wasilewski T., Historia Jugosławii, Wrocław 1985.
• Felczak W., Węgierska polityka narodowościowa przed powstaniem 1848 roku, Wrocław 1964.
• Frazik W., Emisariusz wolnej Polski. Biografia polityczna Wacława Felczaka (1916-1993), Kraków 2013.
• Gajsler F. J., Dzieje Węgier w zarysie, t. 1-3, Warszawa 1898-1902.
• Halecki O., Nowe uwagi krytyczne o wyprawie warneńskiej, "Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego Polskiej Akademii Umiejętności" 1939, seria 2, t. 70, nr 5.
• Handelsman M., Rozwój narodowości nowoczesnej, oprac. T. Łepkowski, wyd. II, Warszawa 1973.
• Janowski M., Lucjan Rusjan, [w:] Słownik historyków polskich, red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 453-454.
• Kołomejczyk N., Koseski A., Europejskie państwa socjalistyczne 1948-1960, Warszawa 1977.
• Kołomejczyk N., Koseski A., Europejskie państwa socjalistyczne 1960-1975, Warszawa 1984.
• Kołomejczyk N., Rewolucje ludowe w Europie 1939-1948, Warszawa 1973.
• Kozłowski E., Bohater dwóch narodów [rec.: E. Kovács, József Bem, Budapeszt 1954], "Wojskowy Przegląd Historyczny" 1957, nr 4, s. 380-389.
• Kozłowski E., Generał Józef Bem 1794-1850, Warszawa 1958.
• Kozłowski E., Generał Józef Hauke-Bosak 1834-1871, Warszawa 1973.
• Kozłowski E., Legion Polski na Węgrzech 1848-1849, Warszawa 1983.
• Landau Z., Tomaszewski J., Społeczno-ekonomiczne problemy państw Europy Środkowej i Południowo-wschodniej w latach międzywojennych, "Człowiek i Światopogląd" 1973, nr 8, s. 203-227.
• Małowist M., Podziały gospodarcze i polityczne w Europie w średniowieczu i w dobie wczesnej nowożytności, "Przegląd Historyczny" 1991, z. 2, s. 233-244.
• Małowist M., Wschód a Zachód Europy w XIII-XVI wieku. Konfrontacja struktur społeczno-gospodarczych, Warszawa 1973.
• Mączak A., Rządzący i rządzeni. Władza i społeczeństwo w Europie wczesnonowożytnej, Warszawa 1986, https://doi.org/10.2307/1863575.
• Nowak J. R., Geneza i pierwsze lata demokracji ludowej na Węgrzech 1944-1948, Warszawa 1987.
• Nowak J. R., Stanowisko Węgierskiej Socjalistycznej Partii Robotniczej w kwestii porozumienia narodowego: (doświadczenia i perspektywy), Warszawa 1983.
• Nowak J. R., Węgry 1939-1974, Warszawa 1971.
• Nowak J. R., Węgry bliskie i nie znane, Warszawa 1980.
• Nowak J. R., Węgry. Trudne lata 1949-1956, Warszawa 1981.
• Nowak J. R., Węgry: wychodzenie z kryzysu 1956, Warszawa 1984.
• Okęcki S., Cudzoziemcy w polskim ruchu oporu 1939-1945, Warszawa 1975.
• Okęcki S., Z dziejów ruchu oporu na Węgrzech w okresie drugiej wojny światowej, 1941-1945, "Wojskowy Przegląd Historyczny" 1960, nr 2, s. 176-213.
• Orman E., Wacław Felczak, [w:] Złota księga Wydziału Historycznego. Uniwersytet Jagielloński, red. J. Dybiec, Kraków 2000, s. 518-520.
• Pajewski J., Stosunki polsko-węgierskie i niebezpieczeństwo tureckie w latach 1516-1526, Warszawa 1930.
• Pajewski J., Węgierska polityka Polski w połowie XVI wieku (1540-1571), Kraków 1932.
• Pajewski J., Turcja wobec elekcji Batorego, Kraków 1935.
• Pieradzka K., Handel Krakowa z Węgrami w XVI w., Kraków 1935.
• Reychman J., Dzieje Węgier, Warszawa 1954.
• Reychman J., Ze stosunków kulturalnych polsko-węgierskich w epoce Oświecenia, Warszawa 1960.
• Rusjan L., Polacy i sprawa węgierska na Węgrzech w roku 1848-1849, Warszawa 1934.
• Samsonowicz H., Północ - południe, Wrocław 1999.
• Saletra W., Prof. dr hab. Eligiusz Kozłowski, "Studia Kieleckie. Seria historyczna" 1998, nr 3, s. 127-129.
• Schramm T., Profesor Janusz Pajewski, "Mazowieckie Studia Humanistyczne" 2002, z. 2, s. 9-13.
• Siewierski T., Popularność badań nad dziejami gospodarczymi jako fenomen polskiej historiografii lat 1949-1956. Próba nakreślenia przyczyn zjawiska, [w:] Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2010. Referaty, red. N. Jarska, T. Kozłowski, Warszawa 2011, s. 155-162.
• Sládek Z., Tomaszewski J., Próby integracji gospodarczej Europy środkowej i południowo-wschodniej w latach dwudziestych XX wieku, "Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych" 1979, s. 1-23.
• Sládek Z., Tomaszewski J., Próby integracji gospodarczej Europy środkowej i południowo-wschodniej w latach trzydziestych XX wieku, "Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka" 1919, z. 3, s. 377-401.
• Snopek J., Posłowie, [w:] I. Kovács, Józef Bem, bohater wiecznych nadziei, przeł. M. Snopek, Warszawa 2002, s. 249-255.
• Studia z dziejów polsko-węgierskich stosunków literackich i kulturalnych, red. J. Reychman, I. Csapláros, A. Sieroszewski, Wrocław 1969.
• Śródka A., Uczeni polscy XIX-XX stulecia, t. 1, Warszawa 1994.
• Tomaszewski J., Europa Środkowa i Południowo-wschodnia: cechy charakterystyczne i granice regionu, "Ekonomia" 1976, z. 36, s. 129-139.
• Tomaszewski J., Gospodarka krajów Europy Środkowej i Południowo-wschodniej w latach międzywojennych, [w:] Dyktatury w Europie Środkowo-wschodniej 1918-1939. Konferencja naukowa w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk 2-3 XII 1971, red. J. Żarnowski, Wrocław 1973, s. 63-82, https://doi.org/10.12775/sdr.2013.06.
• Turlejska M., Zapis pierwszej dekady 1945-1954, Warszawa 1972.
• Wyrozumski J., Pieradzka Krystyna, [w:] Słownik historyków polskich, red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 403.

Identyfikatory

DOI

10.36874/RIESW.2020.2.13