Herstoryczne porządki. Konflikt czy pluralizacja pamięci?

• Autorzy: Inga B. Kuźma , Edyta B. Pietrzak

Warianty tytułu

Herstorical Orders. Conflict of Memory Or Pluralisation of Memory?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zagadnienie konfliktów pamięci jest jednym z wyraźniej zarysowanych obszarów we współczesnych polskich dyskursach pamięci. W ich ramach funkcjonuje także nurt herstoryczny, odnoszący się od odkrywania zapomnianej historii kobiet oraz przywracania im należnego miejsca w sferze publicznej, co przekłada się bezpośrednio także na kwestie tożsamości społecznej, narodowej i polityki historycznej. W artykule spróbujemy rozstrzygnąć, czy i na ile herstoria jako podejście badawcze tworzy cezurę w badaniu pamięci i przeszłości. Stawiamy tezę o istnieniu dwóch opozycyjnych nurtów - zwrotów pamięci: alternatywnego i radykalnego, i udowadniamy, że herstoria nie tyle wpisuje się w tę opozycję, ile funkcjonuje w poprzek niej, budując dyskurs pluralistyczny. Ze względu na specyfikę wykorzystywanych w tekście danych i ich transdyscyplinarny charakter oraz biorąc pod uwagę bliskie nam perspektywy badawcze: antropologiczną i politologiczną, swoje badania i wnioski opieramy na Gadamerowskiej hermeneutyce, bez której trudno mówić o interpretacjonizmie, jak i samej herstorii.(abstrakt oryginalny)

EN

The issue of conflicts of memory is one of the more clearly outlined areas in contemporary Polish discourses of memory. One of its manifestations is Herstory, which involves discovering the forgotten history of women and restoring their rightful place in the public sphere, which also translates directly into issues of social and national identity, and historical policy. In the article we try to decide whether and to what extent herstory as a research approach create a caesura in the memory studies? We put the thesis about the existence of two oppositional currents - the alternative and radical turns of memory, and we are proving that herstory does not so much fit into this opposition as it functions across it, building pluralist discourse. Due to the specific nature of the data used in the text and their transdisciplinary nature, and given the anthropological and political research perspectives that are close to us, we base our research and conclusions on Gadamer's hermeneutics, without which it is difficult to speak of both interpretationism and herstory itself. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka historyczna; Historia

EN

Historical policy; History

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2020
• Numer: Vol. 18, z. 2 Polityka pamięci i konflikty pamięci w Europie Środkowej i Wschodniej
• Strony: 227-251

Twórcy

autor

Inga B. Kuźma

• Uniwersytet Łódzki

autor

Edyta B. Pietrzak

• Politechnika Łódzka

Bibliografia

• Archiwum historii kobiet, http://www.herstorie.pl/zasobniczka/ [13.04.2020].
• Ardener S., Ardener's Muted Groups: The genesis of an idea and its praxis, "Women & Language" 2005, nr 28 (2), s. 50-54.
• Ashplant T. G., Dawson G., Roper M., The Politics of War Commemoration: contexts, structures and dynamics, [w:] The Politics of War, Memory and Commemoration, red. T. G. Ashplant, G. Dawson, M. Roper, London 2000, https://doi.org/10.4324/9781315080956-1.
• Bucur M., Wingfield N. M., Gender and War in Twentieth-Century Eastern Europe, Bloomington 2006.
• Chwedoruk R., Polityka historyczna, Warszawa 2018.
• Cobel-Tokarska M., Skórzyńska I., Europa Środkowa. Pamięć i tożsamość w (prze)budowie?, "Sensus Historiae" 2017, t. XXVII (2), s. 41-61.
• Constructing Nationalities in East Central Europe, red. P. Judson, M. M. Rozenblit, New York - Oxford 2005.
• Dalgaard-Nielsen A., Violent Radicalization in Europe: What We Know and What We Do Not Know, "Studies in Conflict & Terrorism" 2010, t. 33, nr 9, s. 797-814, https://doi.org/10.1080/1057610x.2010.501423.
• Feinberg M., Elusive equality: gender, citizenship, and the limits of democracy in Czecho-Slovakia, 1918-1950, Pittsburgh, PA 2006, https://doi.org/10.2307/j.ctt7zw9pd.
• Forecki P., Konflikt pamięci, [w:] Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Warszawa 2014, s. 193-195.
• Gadamer H. G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, Kraków 1993.
• Gajewska A., Wywrotowość, [w:] Teorie wywrotowe. Antologia przekładów, red. A. Gajewska, Poznań 2012, s. 13-30, https://doi.org/10.18318/pl.2016.2.16.
• Gąsiorek A., Rola kobiety w ruchu narodowym - historia, https://kierunki.info.pl/adrianna-gasiorek-rola-kobiety-ruchu-narodowym-historia/?fbclid=IwAR3QHFcRydLwELJE3tcOsQRsn7s4X6dVgqxzOxkOmmytva913S0k6pwiHFo [13.04.2020].
• Geertz C., Local knowledge: Further essays in interpretive anthropology, New York 1983.
• Geerzt C., O gatunkach zmąconych. Nowe konfiguracje myśli społecznej, "Teksty Drugie" 1990, nr 2, s. 113-130.
• Geertz C., Opis gęsty. W poszukiwaniu interpretatywnej teorii kultury, [w:] Interpretacja kultur. Wybrane eseje, red. C. Geertz, Kraków 2005, s. 17-47.
• Gender and Nation in Hunagry since 1919, red. J. Szapor, A. Schwartz, "Hungarian Studies Review" 2014, t. XLI (1-2).
• Gendered Nations: Nationalisms and Gender Order in the Long Nineteenth Century, red. I. Blom, K. Hagemann, C. Hall, New York - Oxford 2000, https://doi.org/10.1353/jsh.2001.0150.
• Gendering Modern German History: Themes, Debates, Revisions, red. K. Hagemann, J. H. Quataert, New York - Oxford 2007.
• Gilbert P., Evolution, Social Roles, and the Differences in Shame and Guilt, "Social Research. An International Quarterly" 2003, t. 70, nr 4, s. 1205-1230.
• Grzebalska W., Płeć powstania warszawskiego, Warszawa 2014.
• Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, Warszawa 2008.
• Herstoryczki, red. N. Sarata, Kraków 2014.
• Ivekovic R., Mostov J., Introduction, [w:] From Gender to Nation, red. R. Ivekovics, J. Mostov, Ravenna 2002, s. 9-27.
• Jablonczay T., Literary Representations of Ilona Zrínyi [w:] Gender and Nation in Hunagry since 1919, red. J. Szapor, A. Schwartz, "Hungarian Studies Review" 2014, t. XLI (1-2), s. 15.
• Juszczyńska J., Patriotka? Piękna i bestie? Kim jest Paulina Świtalska, działaczka ONR z reportażu "The Guardian", https://polskatimes.pl/patriotka-piekna-i-bestie-kim-jest-paulina-switalska-dzialaczka-onr-z-reportazu-the-guardian/ar/3735384?fbclid=IwAR09Mq8cYuWyiiCpQ5EMGDxQvRIAHPISf9vNE9aIKz5erZkq6Wl9I99Fmxw [13.04.2020].
• Karwat M., Polityczność i upolitycznienie. Metodologiczne ramy analizy, "Studia Politologiczne" 2010, nr 17, s. 63-88.
• Kattago S., Ambigous Memory: The Nazi past and German National Identity, Westport - London 2001.
• Kiełboń J., Leszczyńska Z., Kobiety Lubelszczyzny represjonowane w latach 1944-1956, Lublin 2002.
• Klich-Kluczewska B., Rodzina, tabu i komunizm w Polsce 1956-1989, Kraków 2015.
• Kobiety "na zakręcie" 1933-1989, red. E. Chabros, A. Klarman, Wrocław 2014.
• Korzeniewski B., Transformacja pamięci. Przewartościowania w pamięci przeszłości a wybrane aspekty funkcjonowania dyskursu publicznego o przeszłości w Polsce po 1989 roku, Poznań 2010.
• Kuźma I. B., Pietrzak E., Gendering Memory: Intersectional Aspects of the Polish Politics of Memory, "Przegląd Socjologii Jakościowej" 2020, nr 16 (1), s. 102-118, https://doi.org/10.12775/klio.2017.039.
• Lerner G., The Majority Finds its Past, Oxford 1981.
• Mainstream, [w:] Dictionary Cambridge, https://dictionary.cambridge.org/pl/dictionary/english/mainstream [13.04.2020].
• Majewska E., Kontrpubliczności ludowe i feministyczne. Wczesna "Solidarność" Czarne Protesty, Warszawa 2018.
• Malczewska-Pawelec D., Pawelec T., Rewolucja pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków w czasach stalinowskich, Kraków 2011, https://doi.org/10.14746/ssp.2012.4.21.
• Mapping the Nation, red. G. Balakrishnan, London 1996.
• Matos M., Augusto Pinto-Gouveia J., Shame as a Traumatic Memory, "Psychology & Psychotherapy" 2009, nr 17 (4), s. 299-312.
• McClintock A., Family Feuds: Gender, Nationalism and the Family, "Feminist Review" 1993, t. 44, s. 61-80, https://doi.org/10.2307/1395196.
• Misztal J., Kobiety w ruchu narodowym, https://medianarodowe.com/misztal-kobiety-w-ruchu-narodowym/ [13.04.2020].
• Mouffe C., Polityczność, Warszawa 2008.
• Mysiakowska-Muszyńska J., "W imię Boga i Ojczyzny!". Działalność społeczno-polityczna Narodowej Organizacji Kobiet 1919-1939 - wybrane zagadnienia, "Dzieje Najnowsze. Rocznik" 2015, t. XLVII (3), s. 25-48, https://doi.org/10.12775/dn.2015.3.02.
• Narodowy Kongres Kobiet, http://narodowy.kongres.kobiet.com.pl/?fbclid=IwAR3CW9zEiSkVqfciyjM-UZno-7piLRApnMrCJvJQpGrn-KFCNrPmv-O3PP0

Identyfikatory

DOI

10.36874/RIESW.2020.2.11