Krajobrazowe aspekty w turystyce kulturowej : wprowadzenie do kolekcji tematycznej czasopisma naukowego "Turystyka Kulturowa"

• Autorzy: Andrzej Kowalczyk , Piotr Kociszewski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zgodnie z definicją turystyki autorstwa K. Przecławskiego, jest to "...całokształt zjawisk ruchliwości przestrzennej, związanych z dobrowolną, czasową, zmianą miejsca pobytu, rytmu i środowiska życia, oraz z wejściem w styczność osobistą ze środowiskiem odwiedzanym (przyrodniczym, kulturowym bądź społecznym)" [Przecławski 1973, s. 12; 1994, s. 9]. Przytoczona wyżej definicja została wybrana spośród licznych definicji turystyki nieprzypadkowo. Otóż są w niej zawarte przynajmniej dwie kwestie kluczowe dla dalszych wywodów zawartych w poniższym tekście. Po pierwsze, K. Przecławski uważa, że istotą turystyki jest "ruchliwość przestrzenna". Innym ważnym dla niego atrybutem turystyki jest zetknięcie się turystów z odwiedzanym przez nich środowiskiem "...(przyrodniczym, kulturowym bądź społecznym)". Takie pojmowanie turystyki prowadzi do konkluzji, że czymś oczywistym jest, że jest ona przedmiotem zainteresowań geografii. Przesądza o tym zarówno podniesiona przez K. Przecławskiego kwestia przemieszczeń przestrzennych, jak i użycie terminu "środowisko", gdyż oba te atrybuty mają zasadnicze znaczenia dla wyróżniania geografii wśród innych dyscyplin wiedzy. Ale nie tylko to sprawia, że zaproponowana przez K. Przecławskiego definicja turystyki została potraktowana jako szczególnie ważna z punktu widzenia celu przyświecającego autorom prezentowanego tekstu. W tym kontekście interesujące jest traktowanie przez K. Przecławskiego "środowiska" jako fenomenu obejmującego elementy przyrodnicze i/lub elementy kulturowe ("...bądź społeczne", jak pisze autor), co powoduje, iż pojęcie "środowisko" można zastąpić terminem "krajobraz". W pewnym stopniu pogląd ten nawiązuje do stanowiska reprezentującego geografię S. Leszczyckiego, zdaniem którego "Najczęściej pod słowem "krajobraz" rozumie się nie tylko zewnętrzne oblicze pewnej części Ziemia, które można opisać, sfotografować, a tym samym sklasyfikować, ale jednostkę przestrzenną, cząstkę powłoki ziemskiej" [Leszczycki 1958, s. 550]. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Krajobraz kulturowy; Turystyka kulturowa; Turystyka; Środowisko przyrodnicze

EN

Cultural landscape; Cultural tourism; Tourism; Natural environment

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 6
• Strony: 155-191

Twórcy

autor

Andrzej Kowalczyk

autor

Piotr Kociszewski

Bibliografia

• 1. Alfakhri D., Harness D., Nicholson J., Harness T., 2018, The role of aesthetics and design in hotelscape: A phenomenological investigation of cosmopolitan consumers, Journal of Business Research, 85, 523-531
• 2. Andrejczuk W., 2010, Krajobraz a turystyka: aspekt konceptualny/Landscape and tourism: conceptual aspect, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 14, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 15-24
• 3. Baigent E., 2011, Revealing the city in maps: Bath seen, built, and imagined, Journal of Historical Geography, 37, 3, 385-389
• 4. Baker J. C. T., 2014, Mobility, tropicality and landscape: the Darjeeling Himalayan Railway, 1881-1939, Journal of Historical Geography, 44, 133-144
• 5. Balon J., 2010, Atrakcyjność krajobrazu górskiego - stała czy przygodna?, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 23-28
• 6. Barickman B. J., 2014, Not many flew down to Rio: tourism and the history of beach-going in twentieth-century Rio de Janeiro, Journal of Tourism History, 6, 2-3, 223-241
• 7. Basso M., 2020, Geneza i ewolucja krajobrazu winiarskiego Prosecco (Włochy), [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 133-148
• 8. Bayraktar Tellan E., 2016, Pera inns: the emergence of hosting as a business in Istanbul in the first half of the nineteenth century, Journal of Tourism History, 8, 2, 127-146
• 9. Benediktsson, K., 2007: "Scenophobia", geography and the aesthetic politics of landscape, Geografiska Annaler. Series B, Human Geography, 89, 3, 203-217
• 10. Bezkowska G., 2005, Znaczenie estetyki krajobrazu w określaniu walorów turystycznych, Turystyka i Hotelarstwo, 8, 43-59
• 11. Binimelis Sebastían J., Ordinas Garau A., 2020, Toponimia jako narzędzie rekonstrukcji krajobrazu winiarskiego Majorki, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 165-180
• 12. Blennow A., 2019, Wanderers and wonders. The medieval guidebooks to Rome, [w:] Blennow A., Fogelberg Rota S. (red.) Rome and the guidebook tradition. From the Middle Ages to the 20th century, De Gruyter, Berlin - Boston, 33-87, https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/23535/1006611.pdf?sequence=1 &isAllowed=y (10.10.2020)
• 13. Brodie A., 2012, Scarborough in the 1730s - spa, sea and sex, Journal of Tourism History, 4, 2, 125-153
• 14. Carr A., 2004, Mountain places, cultural spaces: the interpretation of culturally significant landscapes, Journal of Sustainable Tourism, 12, 5, 432-459
• 15. Chapman A., Light D., 2011, The 'heritagisation' of the British seaside resort: the rise of the 'old penny arcade', Journal of Heritage Tourism, 6, 3, 209-226
• 16. Chen Z., 2016, Romance with the periphery: Chinese travel writing about the 'frontier' during the Nanjing Decade (1927-1937), Journal of Tourism History, 8, 3, 215-238
• 17. Clark C., Nyaupane G. P., 2020, Connecting landscape-scale ecological restoration and tourism: stakeholder perspectives in the great plains of North America, Journal of Sustainable Tourism, 28, 1-19, https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09669582.2020.1801698?ai=z4&mi=3fqos 0&af=R (20.10.2020)
• 18. Clark I. D., 2014, Lal Lal Falls scenic reserve, [w:] Clark I. D. (red.) An historical geography of tourism in Victoria, Australia - case studies, De Gruyter Open Ltd, Warsaw/Berlin, 15-35
• 19. Cross G., 2012, Saratoga Springs: from genteel spa to Disneyified family resort, Journal of Tourism History, 4, 1, 75-84
• 20. Degórski M., 2005, Krajobraz jako obiektywna wizualizacja zjawisk i procesów zachodzących w megasystemie środowiska geograficznego, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 4, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 13-25
• 21. Degórski M., 2009, Krajobraz jako odbicie przyrodniczych i antropogenicznych procesów zachodzących w megasystemie środowiska geograficznego, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XXIII, 53-60
• 22. Delbeke M., Morel A-F., 2012, Roma antica, sacra, moderna: the analogous Romes of the travel guide, Library Trends ("Information and space: analogies and metaphors"), 61, 2 (Fall), 397-417
• 23. del Carmen Cañizares M., Ruiz-Pulpón A. R., 2020, Winiarski krajobraz kulturowy KastyliiLa Manchy (Hiszpania): metamorfozy i rozwój, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 63-74
• 24. Diez-Pastor M. C., 2010 'Albergues de carretera' (Highway inns): a key step in the evolution of Spanish tourism and modernist architecture, Journal of Tourism History, 2, 1, 1-22
• 25. Dobrowolska M., 1947, Dynamika krajobrazu kulturalnego, Przegląd Geograficzny, XXI, 3-4, ss. 151-203
• 26. Doroz H., 2018, Perception of tourismscape in sustainable and mass tourism destinations (based on visitors' opinions), Acta Geographica Silesiana, 12, 2 (30), s. 19-27
• 27. Dove J., 2016, Geographical board game: promoting tourism and travel in Georgian England and Wales, Journal of Tourism History, 8, 1, 1-18
• 28. Dym J., 2004, The familiar and the strange: Western travelers' maps of Europe and Asia, ca. 1600-1800, Philosophy & Geography, 7, 2 (August), 155-191
• 29. Farina A., 2000, The cultural landscape as a model for the integration of ecology and economics, BioScience, 50, 4, 313-320
• 30. Fornal-Pieniak B., Żarska B., 2014, Metody waloryzacji krajobrazowej na potrzeby turystyki i rekreacji, Acta Scientarum Polonorum. Formatio Circumiectus, 13, 2, 3-9
• 31. Foronda-Robles C., Region winiarski Sherry - metamorfoza krajobrazu winiarskiego (Hiszpania), [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 75-88
• 32. Gordon A., 2014, What to see and how to see it: tourists, residents, and the beginnings of the walking tour in nineteenth-century Quebec City, Journal of Tourism History, 6, 1, 74-90
• 33. Gordon B. M., 2012, Reinventions of a spa town: the unique case of Vichy, Journal of Tourism History, 4, 1, 35-55
• 34. Haber W., 2004, Landscape ecology as a bridge from ecosystems to human ecology, Ecological Research, 19, 1, 99-106
• 35. Hendrix H., 2014, City guides and urban identities in early modern Italy and the Low Countries, Incontri Rivista europea di studi italiani, 29 (1), 3-13, https://www.semanticscholar.org/paper/City-Guides-and-Urban-Identities-in-EarlyModern-Hendrix/806c5e84f23c45f9d21e33e9fc1d584737777ced (10.10.2020)
• 36. Hooper K., 2012, Spas, steamships and sardines: Edwardian package tourism and the marketing of Galician regionalism, Journal of Tourism History, 4, 2, 205-224
• 37. James P. E., Martin G., 1981, All possible worlds: a history of geographical ideas, John Wiley & Sons, New York
• 38. Jansen-Verbeke, M., 1998, Tourismification of historical cities, Annals of Tourism Research, 25, 3, ss. 739- 742
• 39. Kennedy D., 1996, The magic mountains. Hill stations and the British Raj, University of California Press, Berkeley - Los Angeles - Oxford
• 40. Kenny J. T., 1991, "Discovery" of the hills: British environmental perceptions and the Indian hill station od Ootacamund, National Journal of Indian Geography, 37, 1-2, 108-117
• 41. Kenny J. T., 1995, Climate, race, and imperial authority: the symbolic landscape of the British hill station in India, Annals of the Association of American Geographers, 85, 4, 694-714
• 42. Kosiński W., 2002, Krajobraz małych miast a turystyka - silne i słabe strony, Folia Turistica, 12, 31-41
• 43. Kostarczyk A., Parteka T., 1989, Przesłanki niepodzielności przekształceń środowiska przyrodniczgo i dziedzictwa kulturowego w planowaniu przestrzennym, [w:] Parteka T. (red.), Przestrzeń kulturowa w planowaniu przestrzennym (materiały dyskusyjne), Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju Polskiej Akademii Nauk, 142, Warszawa, ss. 27-56
• 44. Kowalczyk A. (Aleksandra), 1992, Badanie spostrzegania krajobrazu multisensorycznego - podstawą kształtowania obszarów rekreacyjnych, Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, Bydgoszcz
• 45. Kowalczyk A. (Aleksandra), 2007, Wpływ zmian strukturalnych krajobrazu na jego atrakcyjność turystyczną, [w:] Mikulski Z. (red.) Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, ss. 655-666
• 46. Kowalczyk A. (Andrzej), 2007, Atrakcyjność turystyczna krajobrazu kulturowego, , [w:] Mikulski Z. (red.) Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, ss. 121- 132
• 47. Kowalczyk A. (Andrzej), 2008a, Krajobraz kulturowy, [w:] Młynarczyk, Z., Zajadacz A. (red.) Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Tom XII. Zasoby antropogeniczne. Krajobraz. Ruch turystyczny, Turystyka i Rekreacja - Studia i Prace, 12, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, 121-137
• 48. Kowalczyk A. (Andrzej), 2008b, "Stacje górskie" - ich geneza i ewolucja/"Mountain resorts" - origins and evolution, Turyzm/Tourism, 19, 1/2, 33-42
• 49. Kowalczyk A. (Andrzej), Kulczyk S., 2008, Cztery "kamienie węgielne" geografii turyzmu/The four "cornerstones of tourism geography", Turyzm/Tourism, 18, 1, ss. 7-25
• 50. Kowalczyk M., Kulczyk S., 2010, Krajobraz jako obiekt badań geografii turyzmu, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 197-201
• 51. Krzymowska-Kostrowicka A., 1999, Kulturowe uwarunkowania oceny i waloryzacji krajobrazów turystyczno-rekreacyjnych, [w:] Pietrzak M. (red.), Geoekologiczne podstawy badania i planowania krajobrazu rekreacyjnego, Problemy Ekologii Krajobrazu t. V, Poznań, 11-16
• 52. Kulczyk S., 2013, Krajobraz i turystyka. O wzajemnych relacjach, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• 53. Kulczyk S., 2015, Krajobraz w geografii turyzmu - stan i kierunki badań, [w:] Młynarczyk, Z., Zajadacz A. (red.) Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Tom XV, Turystyka w badaniach geograficznych, Turystyka i Rekreacja - Studia i Prace, 15, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 73-89
• 54. Kulczyk S., 2020, Krajobraz winiarski - krajobraz przyjemności? O funkcjonalnej ewolucji krajobrazów winiarskich Burgundii, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 117-131
• 55. Kulczyk S., Lewandowski W., 2006, Ocena przydatności krajobrazu dla ekoturystyki na przykładzie okolic Chrobrza. [w:] Klimko R. (red.), Restrukturyzacja i projektowania systemów terytorialno-krajobrazowych, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XV, 191-199
• 56. Lecocq G., 2020, Meeting exotic landscapes and delicate nature of the inner self: two sides of the "Vie au Grand Air" near "Géant de Provence" (France), Folia Turistica, 55, 67-84
• 57. Leszczycki S., 1958, Nowsze kierunki i prądy w geografii, Przegląd Geograficzny, XXX, 4, 543-571
• 58. Lew A. A., 2014, Introduction to Special Issue - cultural geographies of tourism: image, identity and place, Tourism Geographies, 16, 2, 171-173
• 59. Limberger M., 2009, A merchant describing the city. Lodovico Guicciardini's Descrittione di tutti I Paesi Bassi as a source for the urban history of the Low Countries, European Association for Urban History, 9th International urban history conference "Comparative history of European cities"/9e Conférence internationale d'histoire urbaine "Histoire comparée des villes européennes", 27-30 August 2008, Lyon, 11-18, https://www.researchgate.net/publication/267642990_A_merchant_describing_the_ city_Lodovico_Guicciardini's_Descrittione_di_tutti_I_Paesi_Bassi_as_a_source_for _the_urban_history_of_the_Low_Countries (10.10.2020)
• 60. London D., 2013, Progress and authenticity: urban renewal, urban tourism, and the meaning(s) of mid-twentieth-century New York, Journal of Tourism History, 5, 2, 172- 184
• 61. Lowenthal D., 1961, Geography, experience, and imagination: towards a geographical epistemology, Annals of the Association of American Geographers, 51, 3 (September), 241-260
• 62. Lowenthal D., Prince H. C., 1964, The English landscape, The Geographical Review, 54, 3, 309-346
• 63. Lowenthal D., Prince H. C., 1965, English landscape tastes, The Geographical Review, 55, 2 (April), 186-222
• 64. Lucas R. C., 1963, Wilderness perception and use: the example of the Boundary Waters Canoe Area, Natural Resources Journal, 3, 3 (Fall), ss. 394-411
• 65. Machin A., 2000, Datascapes: tourism and the historical geography of knowledge, Tourism and Hospitality Research, 2, 4, 357-375
• 66. Makowski J., Miętkiewska-Brynda J., 2020, Krajobrazy winiarskie: (długie) trwanie i zmienność, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 43-62
• 67. Malinowska E., 2010, Wpływ atrakcyjności wizualnej krajobrazu na potencjał turystyczny Narwiańskiego Parku Narodowego i jego otuliny, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 277-285
• 68. Manfrè V., 2018, Picturing North African cities in the Sixteenth Century , Eikonocity, III, 1, 11-30
• 69. Matuszewska D., 2011, Atrakcyjność wizualnaTraktu Królewsko-Cesarskiego w Poznaniu dla potrzeb turystyki pieszej, [w:] Młynarczyk, Z., Zajadacz A. (red.) Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Tom VIII. Gospodarka turystyczna, produkt turystyczny, zagospodarowanie turystyczne, Turystyka i Rekreacja - Studia i Prace, 8, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 73-89
• 70. Mazanek L., 1990, Zabytki architektury - walorem krajobrazowym. Analiza wybranych obiektów Ziemi Sądeckiej, Folia Turistica, 1, 97-105
• 71. Mesquita-Pina H., 2020, Dziedzictwo krajobrazowe Alto Douro - nowoczesność i tradycja w czasach przemian, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 101-116
• 72. Mitchell R. F., 2005, Ambivalent landscapes: an historical geography of recreation and tourism on Mount Hood, Oregon, Dissertations and Theses. Paper 2227, Department of Geography, Portland State University, Portland, praca magisterska, https://pdxscholar.library.pdx.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=3228&context=open_a ccess_etds (10.10.2020)
• 73. Moranda S., 2015, The emergence of an environmental history of tourism, Journal of Tourism History, 7, 3, 268-289
• 74. Morère N., 2017, Antiquity in Benjamin of Tudela's travel narrative: interpretation and meaning within the context of the history of travel, Journal of Tourism History, 9, 1, 27- 43
• 75. Morris R. E., 2016, Hosts and guests in early Cuba tourism, Journal of Tourism History, 8, 2, 167-183
• 76. Moskal E., Hurba M., 2011, Turystyka jako czynnik kształtujący współczesny krajobraz Równiny Biłgorajskiej, Studia i Materiały CEPL w Rogowie, 3 (28), 188-192, http://agro.icm.edu.pl/agro/element/bwmeta1.element.agro-220280ff-9c3d-43ea-9318- 13ea3f812eef/c/Moskal_Hurba.pdf (15.10.2020)
• 77. Myga-Piątek U., 2001, Ewolucja krajobrazu środkowej części Wyżyny Częstochowskiej - aspekty kulturowe, Problemy Ekologii Krajobrazu, 10, 357-365
• 78. Myga-Piątek U., 2005a, Krajobraz kulturowy w badaniach geograficznych, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 4, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 40-53
• 79. Myga-Piątek U., 2005b, Historia, metody i źródła badań krajobrazu kulturowego, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XVIII, 71-77
• 80. Myga-Piątek U., 2012, Krajobrazy kulturowe. Aspekty ewolucyjne i typologiczne, Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytet Śląski, Katowice
• 81. Myga-Piątek U., 2014, O wzajemnych relacjach przestrzeni i krajobrazu kulturowego. Rozważania wstępne, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 24, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 27-44
• 82. Myga-Piątek U., 2015, Mapa krajobrazów kulturowych. Tradycja - potrzeby - trudności - próby - możliwości, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 27, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 9-25
• 83. Nelson G. D., 2015, Walking and talking through Walks and Talks: traveling in the English landscape with Frederick Law Olmsted, 1850 and 2011, Journal of Historical Geography, 48, 47-57
• 84. Orzechowska-Kowalska K., Kowalski R., 1991, Próba wyodrębnienia wybranych elementów składu i otoczenia terytorialnego systemu społecznego polskiego Spisza, Folia Turistica, 2, 105-121
• 85. Ostaszewska K., 2002, Geografia krajobrazu. Wybrane zagadnienia metodologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• 86. Passarge S., 1908, Süd-Afrika. Eine Landes-, Volks- und Wirtschaftskunde, Verlag von Quelle & Meyer, Leipzig
• 87. Pietrzak M., 1998, Syntezy krajobrazowe - założenia, problemy, zastosowania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań
• 88. Pietrzak M., 2006, Krajobraz - między naturą a kulturą (czy istnieją krajobrazy kulturowe?), [w]: Wołoszyn W. (red.), Krajobraz kulturowy, cechy - walory - ochrona, Problemy Ekologii Krajobrazu t. XVIII, 115 - 118
• 89. Pietrzak M., 2008, Krajobraz multisensoryczny i metody jego oceny, [w:] Młynarczyk, Z., Zajadacz A. (red.) Uwarunkowania i plany rozwoju turystyki. Tom II. Zasoby antropogeniczne. Krajobraz. Ruch turystyczny, Turystyka i Rekreacja - Studia i Prace, 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, 103-119
• 90. Pietrzak M., 2010, Krajobraz rekreacyjny - istota, treść i zakres pojęcia/Recreational landscape - essence, content and scope of the term, [w:] Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja, Problemy Ekologii Krajobrazu, t. XXVII, 321-326
• 91. Plit F., 2001, Kilka uwag o terminie krajobraz (krajobraz kulturowy) w geografii francuskiej, [w:] Kortus B. (red.), Człowiek i przestrzeń. Profesorowi Adamowi Jelonkowi w 70. rocznicę urodzin, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 205-209
• 92. Plit F., 2005, Paul Vidal de la Blache - krajobraz - obraz i geograficzna metoda jego interpretacji, [w:] Myga-Piątek U. (red.), Krajobraz kulturowy. Aspekty teoretyczne i metodologiczne, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 4, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 26-31
• 93. Plit F., 2010, Pięć nurtów badań krajobrazowych w Polsce - czy jest w nich miejsce dla krajobrazów rekreacyjnych?, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 327-332
• 94. Plit F., 2011, Krajobraz kulturowy - czym jest?, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• 95. Plit J., 2010, Kulturowe preferencje wyboru różnych typów krajobrazów do turystyki i rekreacji, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 333-339
• 96. Ploner J., 2012, Tourist literature and the ideological grammar of landscape in the Austrian Danube Valley, ca. 1870-1945, Journal of Tourism History, 4, 3, 237-257
• 97. Plit F., 2020, Krajobrazy winiarskie - czy rzeczywiście istnieją, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 11-18
• 98. Podhorodecka K., 2016, Ocena atrakcyjności wizualnej krajobrazu wybranych obszarów Polski/Evaluation of visual attractiveness of the landscape in selected areas in Poland, Turyzm/Tourism, 26, 2, 33-38/33-37
• 99. Pozachenyuk K., Yakovenko I., 2020, Krajobrazy winiarskie Krymu: ewolucja, problemy, perspektywy, [w:] Makowski J., Miętkiewska-Brynda J. (red.) Krajobrazy winiarskie Europy, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski, Warszawa, s. 149-164
• 100. Przecławski K., 1994, Turystyka a świat współczesny, Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• 101. Pukowiec K., Kurda W., 2013, Ocena estetyczna krajobrazu kulturowego obszaru ziemi wodzisławsko-karwińskiej na potrzeby turystyki, [w:] Plit J. (red.) Krajobraz a człowiek w czasie i przestrzeni Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego, 20, Komisja Krajobrazu Kulturowego PTG, Sosnowiec, 114-129
• 102. Richling A., 2006, Czy istnieją krajobrazy naturalne i kulturowe?, [w]: Wołoszyn W. (red.), Krajobraz kulturowy, cechy - walory - ochrona, Problemy Ekologii Krajobrazu t. XVIII, 119-122
• 103. Richling A., 2010, O krajobrazie raz jeszcze. Czy istnieją krajobrazy rekreacyjne?, Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 341-344
• 104. Richling A., 2015, O istocie krajobrazu rekreacyjnego i turystycznego, [w:] Bilska-Wodecka E., Sołjan I. (red.) Geografia na przestrzeni wieków. Tradycja i współczesność. Profesorowi Antoniemu Jackowskiemu w 80. rocznicę urodzin, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, 299-307
• 105. Richling A., Solon J., 1996, Ekologia krajobrazu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• 106. Russol A. P., Scarnato A., 2015, Reconstructing Rio's tourismscape: urban reforms in the Centro, III Congreso Internacional sobre Documentación, Conservación, y Reutilización del Patrimonio Arquitectónico
• 107. Sacha S., 1996, Rola i znaczenie krajobrazu dla turystyki i rekreacji, Folia Turistica.Turystyka i ekologia, 6, 89-97
• 108. Schönfelder G., 2012, Bergbau und Landeskunde, Denkströme. Journal der Sächsischen Akademie der Wissenschaften, 8, 104-130 http://www.denkstroeme.de/heft-8/s_104-130_schoenfelder
• 109. Skidmore S., Clark I. D., 2014, Hanging Rock recreation reserve, [w:] Clark I. D. (red.) An historical geography of tourism in Victoria, Australia - case studies, De Gruyter Open Ltd, Warsaw/Berlin, 111-134
• 110. Skowronek E., Jóźwik M. J., Tucki A., 2013, Krajobraz turystyczny - koncepcja teoretyczna, [w:] Wiluś R., Wojciechowska J. (red.) Nowe-stare formy turystyki w przestrzeni, Warsztaty z Geografii Turyzmu, t. 3, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 63-77
• 111. Skowronek E., Tucki A., Jóźwik M. J., 2014, Struktura i percepcja krajobrazu turystycznego Zwierzyńca, Barometr Regionalny, 12, 4, 61-70
• 112. Sowińska B., 2011, Krajobraz kulturowy Roztocza Zachodniego - zasoby, stan oraz potrzeby ochrony a szanse jego wykorzystania turystycznego, Turystyka i Rekreacja, 7, 83-91
• 113. Squire S. J., 1988, Wordsworth and Lake District tourism: romantic reshaping of landscape, The Canadian Geographer/Le Géographe canadien, 32, 3, 237-247
• 114. Squire S. J., 1990, Wordsworth and Lake District tourism: a reply, The Canadian Geographer/Le Géographe canadien, 34, 2, 164-170
• 115. Squire S. J., 1993, Valuing countryside: reflections on Beatrix Potter tourism, Area, 25, 1, 5-10
• 116. Squire S. J., 1995, In the steps of 'genteel ladies': women tourists in the Canadian Rockies, 1885-1939, The Canadian Geographer/Le Géographe canadien, 39, 1, s. 2-15
• 117. Squire S. J., 1996, Literary tourism and sustainable tourism: promoting 'Anne of Green Gables' in Prince Edward Island, Journal of Sustainable Tourism, 4, 3, 119-139
• 118. Urošević N., 2014, The Brijuni Islands - recreating paradise: media representations of an élite Mediterranean resort in the first tourist magazines, Journal of Tourism History, 6, 2-3, 122-138
• 119. Wilkaniec A., Chojnacka M., 2010, Krajobraz warowny - niewykorzystany walor turystyczny Poznania, [w:] Richling A. (red.), Krajobrazy rekreacyjne - kształtowanie, wykorzystanie, transformacja. Problemy Ekologii Krajobrazu t. XXVII, 379-386
• 120. Włodarczyk B., 2009, Krajobrazy przestrzeni turystycznej/ The landscape of tourism space, Turyzm/Tourism, 19, 1-2, 89-97/83-90
• 121. Włodarczyk B., 2011a, The tourism landscape and tourist space of the city, [w:] Alejziak W., Folia Turistica Special edition: "The Master Classes" (Published on the 35th anniversary of the Tourism and Recreation Faculty at the University School of Physical Education in Kraków), 25, 1, 265-282
• 122. Włodarczyk B., 2011b, Krajobraz i przestrzeń turystyczna miasta, [w:] Alejziak W., Folia Turistica. Wydanie specjalne z okazji 35-lecia Wydziału Turystyki i Rekreacji AWF w Krakowie "Z Warsztatów Mistrzów", 25, 2, 291-310
• 123. Wojciechowski K., 1993, Atrakcyjność wizualna krajobrazów jako składnik walorów rekreacyjnych, [w:] Pietrzak M. (red.), Ekologia krajobrazu w badaniach terytorialnych systemów rekreacyjnych. Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej "Ekologia krajobrazu w badaniach terytorialnych systemów rekreacyjnych", Wydawnictwo Krajowego Instytutu Badań Samorządowych, Poznań, 127-131
• 124. Żemła M., Żemła-Siesicka A., 2010, Rola krajobrazu w kształtowaniu konkurencyjności obszarów recepcji turystycznej, Turystyka i Hotelarstwo, 16, 111-127
• 125. Калуцков В. Н., 2009, Ландшафтная концепция в культурной географии. Автореферат диссертаций на соискание научной степени доктора географических наук, Московский Государственный Университет им. М. В. Ломоносова, Географический факультет, Москва, https://static.freereferats.ru/_avtoreferats/01004390082.pdf (10.10.2020)
• 126. Семенов-Тянъ-Шанский В., 1910, Городъ и деревня въ европейской Россий, Записки Императорскаго Русскаго Географическаго Общества по Отдъленiю Статистики. Томъ 10. Выпускъ 2 и послъднiй, Типографiя В. Ф. Киршбаума, С.-Петербургъ