Gerontechnologia - rozważania o rozwoju technologii i techniki w kontekście poprawy jakości życia osób starszych

• Autorzy: Marta Makuch
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule, który traktuje o rozwoju i o postępie technicznym skoncentrowano się na narastających wielowymiarowych skutkach starzenia się populacji. W tym kontekście zaprezentowano wybrane przykłady, jak dzięki współczesnym wynalazkom i projektom naukowców i inżynierów można poprawić jakość życia osób ze starszych grup wiekowych. Celem opracowania jest także odpowiedź na pytanie: w jaki sposób nowe środki techniki oraz jak rozwój technologii zmieniają styl oraz komfort życia osób starszych? Pomocne w realizacji celu będzie sięgnięcie do dorobku dość nowej, interdyscyplinarnej nauki - gerontechnologii. Opracowanie zostało przygotowane na podstawie analizy piśmiennictwa (zwłaszcza czasopism polskich i zagranicznych), raportów oraz danych dostępnych głównie w elektronicznych zasobach instytucji statystycznych oraz organizacji międzynarodowych.(fragment tekstu)

EN

This article reflects on technical and technological progress in light of society aging and on its impact on the society and economy, as well as on the states' socio-economic development from the perspective of social science. The author also discusses the complex effects of population aging and describes the last stage of human life. The elderly face numerous limitations (especially health problems) and modern technology can provide appropriate solutions. Gerontechnology is the answer of modern science to the needs of the social class in question. The article provides examples of enhancing the quality and comfort of elderly people's lives with the use of innovative products and services.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Starzenie się społeczeństw; Ludzie starsi; Jakość życia; Zdrowie

EN

Ageing of the population; Elderly people; Quality of life; Health

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2020
• Numer: nr 3 (63) Gospodarka, rynek i państwo wobec rewolucji technologicznej
• Strony: 85-99

Twórcy

autor

Marta Makuch

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Birkland J.L.H., Gerontechnology. Understanding Older Adult Information and Communication Technology Use, Emerald Publishing, United Kingdom-North America-Japan-India-Malaysia-China 2019, https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/24835/1005266.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
• Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z., Kubicki P., Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa 2012.
• Bronswijk J.E.M.H. et al., Defining Gerontechnology for R&D Purposes, University of South Florida, "Rehabilitation and Mental Health Counseling Faculty Publications" 2009, t. 8, nr 1, http://scholarcommons.usf.edu/mhs_facpub/31.
• Do H.M. et al., RiSH: A robot-integrated smart home for elderly care, "Robotics and Autonomous Systems" 2018, t. 101, https://doi.org/10.1016/j.robot.2017.12.008.
• Gee E.M., Population and Politics: Voodoo Demography, Population Aging, and Social Policy [w:] The Overselling of Population Aging: Apocalyptic Demography, Intergenerational Challenges, and Social Policy, red. E.M. Gee, G.M. Gutman, Oxford University Press, Toronto, Ontario 2000.
• Główny Urząd Statystyczny, Informacja o sytuacji osób starszych na podstawie badań Głównego Urzędu Statystycznego, Warszawa 2018.
• Główny Urząd Statystyczny, Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych lat 2015-2019, Warszawa 2019.
• Główny Urząd Statystyczny, Sytuacja demograficzna osób starszych i konsekwencje starzenia się ludności Polski w świetle prognozy na lata 2014-2050, Warszawa 2014.
• Główny Urząd Statystyczny, Sytuacja osób starszych w Polsce w 2018 r., "Analizy statystyczne", Warszawa-Białystok 2020.
• Gomułka S., Teoria innowacji i wzrostu gospodarczego, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Warszawa 1998.
• Indywidualne aspekty starzenia się. Między możliwościami a ograniczeniami, red. A. Stogowski, S. Dzięgielewska-Gęsiak, Wyższa Szkoła Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu, Poznań 2013.
• Intelektualny rezultat 2. Raport dotyczący międzypokoleniowych i wewnątrzpokoleniowych programów edukacyjnych, poprawiających umiejętności cyfrowe starszych dorosłych, projekt ICTskills4All. Wzmocnienie pozycji starszych dorosłych obywateli w świecie cyfrowym, 2019, https://up.pt/ictskills4all/wp-content/uploads/sites/297/2019/09/O2_PL.pdf.
• Kilian J. et al., Teleopieka jako skuteczne rozwiązanie w obliczu zjawiska wzrastającego zapotrzebowania na opiekę długoterminową, "Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania" 2018, nr 1(26).
• Lada A., Jakość życia seniorów, "Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J. Paedagogia-Psychologia" 2018, t. 31, nr 2, http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.2.331-345.
• Łach T., Strach przed postępem - kilka uwag o nurtach antytechnicznych, "Kultura i Wartości" 2012, nr 4, http://kulturaiwartosci.umcs.lublin.pl/wp-content/uploads/2011/11/Tomasz-%C5%81ach-Strach-przed-post%C4%99pem-kilka-uwag-o-nurtach-antytechnicznych.pdf.
• Łucki Z., Proszę... nie mówmy "technologia" na technikę!, https://www.uci.agh.edu.pl/bip/63/11_63.htm.
• Makuch M., Polityka społeczna dotycząca starości [w:] K. Zamorska, M. Makuch, Starzenie się społeczeństwa. Wymiar społeczny, gospodarczy i polityczny, Księgarnia Akademicka, Kraków 2018.
• Megatrends 2015. Making sense of a world in motion, EY, 2015, https://www.ey.com/Publication/vwLUAssets/ey-megatrends-report-2015/$FILE/ey-megatrends-report-2015.pdf.
• Migała-Warchoł A., Sobolewski M., Innowacyjność gospodarki a poziom życia mieszkańców państw Unii Europejskiej, "Barometr Regionalny" 2017, t. 15, nr 4, http://br.wszia.edu.pl/zeszyty/pdfs/br50_05migala.pdf.
• Osman T. et al., Kierunek rozwoju teleopieki w Polsce na tle doświadczeń Wielkiej Brytanii, Norwegii i Niemiec - wstęp do dyskusji, "Gerontologia Polska" 2018, t. 26, nr 4.
• Pieprzyk M., Pieprzyk P., Osoby starsze w systemie ochrony zdrowia, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2012, z. 3, https://doi.org/10.14746/rpeis.2012.74.3.11.
• Polak A. et al., Poznawczy i praktyczny wymiar gerontologii - interdyscyplinarnej nauki o starzeniu się i starości, "Gerontologia Polska" 2007, t. 15, nr 3.
• Prandecki K., Rola megatrendów w przewidywaniu przyszłości, "Przyszłość. Świat - Europa - Polska" 2012, nr 2, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa.
• Sobczak R., Inżynier: wiedza, technika, technologia, "Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej" 2017, t. 52.
• Stylec-Szromek P., Jakość życia w procesie starzenia się a rozwój techniki medycznej, "Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej" 2017, seria "Organizacja i Zarządzanie", z. 119, https://doi.org/10.29119/1641-3466.2017.112.30.
• Suszko R., Stan zdrowia oraz potrzeby zdrowotne i opiekuńcze ludzi starych, "Studia BAS" 2012, nr 2(30).
• Szarota Z., Społeczno-demograficzne aspekty starzenia się społeczeństwa [w:] R.J. Kijak, Z. Szarota, Starość. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.
• Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M., Podstawy gerontologii społecznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2006.
• Szmigielska B., Bąk A., Jaszczak A., Komputer i Internet w życiu e-seniorów - doniesienie z badań jakościowych, "Studia Edukacyjne" 2012, nr 23.
• Szukalski P., Proces starzenia się ludności - przyczyny, etapy, konsekwencje [w:] Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów, red. T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska, Via Medica, Gdańsk 2006.
• Szukalski P., Zagrożenie czy wyzwanie - proces starzenia się ludności, "Polityka Społeczna" 2006, nr 9.
• Tobis S., Robot społeczny - definicja i zastosowanie, "Geriatria" 2018, nr 12, https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2019/04/Tobis_2.pdf.
• Tobis S., Suwalski J., Opinie osób starszych na temat robota społecznego i jego zastosowania, "Geriatria" 2015, nr 9, https://www.akademiamedycyny.pl/wp-content/uploads/2016/05/201504_Geriatria_008.pdf.
• United Nations Development Programme, Human Development Reports, table 2: Human Development Index Trends, 1990-2018, http://hdr.undp.org/en/content/table-2-human-development-index-trends-1990%E2%80%932018.
• United Nations, World Population Prospects. The 2015 Revision. Key Findings and Advance Tables, New York 2015, https://population.un.org/wpp/Publications/Files/Key_Findings_WPP_2015.pdf.
• Walkowska W., Starzenie się społeczeństw - problem demograficzny czy wyzwanie współczesności?, EPALE, 2017, https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/starzenie-sie-spoleczenstw-problem-demograficzny-czy-wyzwanie-wspolczesnosci.
• What's after what's next? The upside of disruption. Megatrends shaping 2018 and beyond, EY, 2018, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/en_gl/topics/disruption/ey-megatrends-final-onscreen.pdf.
• Whittington P., Dogan H., Phalp K., Evaluating the Usability of an Automated Transport and Retrieval System [w:] Proceedings of the 5th International Conference on Pervasive and Embedded Computing and Communication Systems, t. 1, PECCS, Angers, Loire Valley, France 2015 https://doi.org/10.5220/0005205000590066.
• Wieczorek A., Gerontechnologia w rozwiązywaniu problemów osób starszych [w:] Inżynieria Systemów Technicznych, red. E. Milewska, "Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji" 2016, z. 2(14).
• Wieczorek A., Wybrane inżynierskie środki i sposoby poprawy jakości życia osób starszych [w:] Jakość i Bezpieczeństwo, red. M. Molenda, P. Hąbek, "Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji" 2015, z. 3(12).
• World Health Organization, Ageing and health, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health.
• http://www.aal-europe.eu/.
• http://www.aal-europe.eu/capmouse/.
• http://www.aal-europe.eu/rehabilitation-gaming-systems/.
• http://caressesrobot.org/en/.
• https://elliq.com/.
• https://techno-senior.com/o-nas/.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.31268/StudiaBAS.2020.23