Transkrypcja aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych

• Autorzy: Maciej Zacharasiewicz

Warianty tytułu

Transcription of the Birth Certificates of the Children of Same-Sex Couples

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polskie urzędy stanu cywilnego i sądy administracyjne odmawiały do niedawna transkrypcji zagranicznych aktów urodzenia dzieci par jednopłciowych (biologicznych dzieci jednego z partnerów, adoptowanych lub urodzonych przy pomocy macierzyństwa zastępczego). Celem opracowania jest krytyczna analiza tej praktyki. W aktualnym stanie prawnym dzieci par jednopłciowych, którym odmawia się transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia, nie mają możliwości uzyskania w Polsce żadnych dokumentów potwierdzających ich tożsamość i polskie obywatelstwo. Odmowa transkrypcji powoduje zatem nie tylko formalno-dowodowe skutki w postaci braku polskiego aktu stanu cywilnego, ale naraża zainteresowanych na istotne trudności praktyczne. Aspekt ten umykał do niedawna polskim sądom i innym organom. Przełomowy jest jednak w omawianym zakresie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 10 października 2018 r., w którym sąd ten nakazał dokonanie transkrypcji aktu urodzenia dziecka obywatelki polskiej i innej kobiety, wskazanej w akcie jako drugi z rodziców.(abstrakt oryginalny)

EN

Until very recently the Polish civil registry offices and administration courts refused to transcribe foreign birth certificates of the children of homosexual couples (biological children of one of the partners, adopted children or children born in surrogacy). The aim of the article is to critically analyze this practice. As Polish law stands today, the children who are refused transcription of their birth certificates have no possibility to obtain Polish documents confirming their Polish citizenship (such as passport or ID). Therefore, the refusal of transcription does not only result in formal and evidentiary consequences, being lack of a Polish certificate of civil status, but also creates important practical consequences for the interested parties. This result was until recently largely ignored by Polish courts and other authorities. The groundbreaking judgment was, however, rendered by the Supreme Administrative Court on 10 October 2018, in which the Court has ordered to transcribe the birth certificate of a child, which identified as a mother a Polish citizen and another women as a second parent.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Regulacje prawne; Dyskryminacja; Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA); Obywatelstwo; Macierzyństwo; Rodzicielstwo

EN

Legal regulations; Discrimination; European Court of Human Rights Judgements; Supreme Administrative Court judicature; Citizenship; Motherhood; Parenthood

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2019
• Tom: 111
• Strony: 143-170

Twórcy

autor

Maciej Zacharasiewicz

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Banaszkiewicz Bogusław, Małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny. O niektórych implikacjach art. 18 Konstytucji RP, KPP 2013/3.
• Blom Joost, Public Policy in Private International Law and Its Evolution in Time, NTLR 2003/3.
• Czajkowska Alicja (red.), Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Garlicki Leszek, Zubik Marek, Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej. Komentarz, tom 1, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Gromek Katarzyna, Praxis. Prawo rodzinne dla sędziów i pełnomocników, C.H. Beck, Warszawa 2017.
• Jezusek Andrzej, Możliwość instytucjonalizacji związku osób tej samej płci w świetle art. 18 Konstytucji RP, Prz. Sejm. 2015/4.
• Litwin Jan, Prawo o aktach stanu cywilnego. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1961.
• Litwin Tomasz, Instytucja związków partnerskich w świetle przepisów Konstytucji z 1997 roku, MHI 2014/13.
• Łętowska Ewa, Woleński Jan, Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r., PiP 2013/6.
• Mączyński Andrzej, Konstytucyjne i międzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków homoseksualnych, w: Marek Andrzejewski (red.), Związki partnerskie. Debata na temat projektowanych zmian prawnych, TNOiK, Toruń 2013.
• Mosconi Franco, Exceptions to the Operation of Choice of Law Rules, Recueil des Cours 1989/217.
• Pawliczak Jakub, Opinia prawna na temat potrzeby oraz dopuszczalności instytucjonalizacji związków partnerskich osób tej samej płci (w świetle prawa cywilnego oraz konstytucyjnego), Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, www.ptpa.org.pl
• Pawliczak Jakub, Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo, Wolters Kluwer, Warszawa 2014.
• Pazdan Maksymilian, Prawo prywatne międzynarodowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
• Pazdan Maksymilian (red.), Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, Warszawa 2018.
• Pazdan Maksymilian (red.), System Prawa Prywatnego, t. 20C, Prawo prywatne międzynarodowe, C.H. Beck, Warszawa 2015.
• Pietrzykowski Krzysztof, Zawarcie małżeństwa i przesłanki jego ważności w prawie międzynarodowym prywatnym, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1985.
• Piotrowski Ryszard, Opinia w sprawie projektu ustawy o związkach partnerskich, Prz. Sejm. 2012/4.
• Poczobut Jerzy (red.), Prawo prywatne międzynarodowe. Komentarz, Warszawa 2017.
• Safjan Marek, Bosek Leszek, Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1-86, C.H. Beck, Warszawa 2016.
• Sośniak Mieczysław, Klauzula porządku publicznego w prawie międzynarodowym prywatnym, PWN, Warszawa 1961.
• Weitz Karol, Uznanie ex lege zagranicznych orzeczeń w prawie o aktach stanu cywilnego, w: Piotr Kasprzyk, Piotr Wiśniewski (red.), Prawo rodzinne w dobie przemian, Tow. Nauk. KUL, Lublin 2009.
• Wojewoda Michał, Małżeństwa jednopłciowe i związki partnerskie w polskim rejestrze stanu cywilnego?, SPE 2017.
• Wojewoda Michał, Transkrypcja aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą, KPP 2009/4.
• Wojewoda Michał, Transkrypcja aktu urodzenia dziecka, które zostało uznane za granicą, KPP 2017/2.
• Wojewoda Michał, Transkrypcja zagranicznego dokumentu stanu cywilnego - kilka uwag na temat ewolucji konstrukcji w prawie polskim, Metryka 2016/2.
• Wojewoda Michał, Zaświadczenie o stanie cywilnym a małżeństwa jednopłciowe i związki partnerskie zawierane za granicą, KPP 2015/3.
• Wypych Przemysław, Charakter prawny transkrypcji aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą, KPP 2003/1.
• Wyrzykowski Mirosław, Publiczne a prywatne w wykładni konstytucyjnej na przykładzie art. 18 Konstytucji RP, w: Tomasz Giaro (red.), Interes publiczny a interes prywatny w prawie, Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji UW, Warszawa 2012.
• Zachariasiewicz Maciej, Klauzula porządku publicznego jako instrument ochrony materialnoprawnych interesów i wartości fori, C.H. Beck, Warszawa 2018.
• Zachariasiewicz Maria-Anna, Nowa ustawa o prawie prywatnym międzynarodowym a małżeństwa i związki osób tej samej płci, PPPM 2012/11.
• Zachariasiewicz Maria-Anna, Zawarcie małżeństwa w prawie prywatnym międzynarodowym - aktualne problemy (opinia przygotowana dla RPO, sierpień 2014 r., niepubl.).
• Zawada Kazimierz, Klauzula porządku publicznego w międzynarodowym postępowaniu cywilnym, NP 1979/5.

Identyfikatory

DOI

10.26485/SPE/2019/111/8