Zasada urzędowości języka polskiego a cudzoziemcy

• Autorzy: Marcin Princ

Warianty tytułu

Principle of the Official Position of the Polish Language and Foreigners

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Współczesne państwa często wyznaczają, który język ma charakter urzędowy [Kubuj 2016, s. 702], chociaż nie jest to regułą. Celem tego działania jest ochrona własnego języka co może być związane z doświadczeniami historycznymi. Warto przywołać, że tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości podkreślano, iż w kształtowaniu wartości kulturowych decydującą rolę zawsze odgrywały język i ziemia [Polski Związek Zachodni 1935, s. 1]. Przedmiotem analizy jest zasada urzędowości języka polskiego rozpatrywana w kontekście rozwiązań dotyczących statusu prawnego cudzoziemców. Główne zadanie badawcze oscyluje wokół pytania jak odzwierciedlona jest wspomniana zasada w stosunku do tej grupy osób. Dodatkowo wyjaśnienia wymaga charakter zasady urzędowości języka polskiego, a także przedstawienie wyzwań wynikających z postrzegania Polski jako kraju migracji docelowej. Inspirujące jest również odniesienie się do przywoływanej w literaturze tezy [Hauser, Szustkiewicz 2019, s. 24] o kategorycznym brzmieniu przypisów konstytucyjnych, które na poziomie ustawodawstwa zwykłego uniemożliwiają odejście od komentowanej zasady [Trzciński 1999, s. 49], a ewentualne inne regulacje mogą zostać uznane za niegodne z Konstytucją [Szczypińska 2015, s. 69]. Stanowczość w tym względzie koliduje z próbą realizacji postulatu nowoczesnej, otwartej i responsywnej administracji publicznej funkcjonującej w warunkach globalizacji. (fragment tekstu)

EN

The Polish language is a basic element of national identity and is the good of national culture. For this reason, the obligation to protect it applies to all public bodies and public institutions of the Republic of Poland. The subject of the analysis in this study is to reflect the principle of the officiality of the Polish language in relation to legal regulations determining the legal status of a foreigner. The article also addresses the challenges faced by the administration operating in various forms and responsible for the implementation of this principle. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja publiczna; Cudzoziemcy; Globalizacja; Migracja ludności

EN

Public administration; Foreigners; Globalization; Population migration

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2019
• Numer: t. 20, z. 3, cz. 3 Administracja a zarządzanie
• Strony: 99-108

Twórcy

autor

Marcin Princ

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Adamiak B., Borkowski J. (2005), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, wyd. 7, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Banaszak B. (2012) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. 2, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Bartoszewicz M. (2014), Zakres znajomości języka polskiego przez osoby publiczne i obywateli. Rozważania na tle polskiego prawa, "Przegląd Legislacyjny", nr 1(87), ss. 45-66.
• Boć J. (1998), Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Kolonia Limited, Wrocław.
• Chlebny J. (red.), Chróścielewski W., Dańczak P., Dąbrowski P., Rogala R. (2015), Ustawa o cudzoziemcach. Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Człowiekowska J. (2015), Podmioty zagraniczne w postępowania administracyjnym i sądowo administracyjnym - wybrane zagadnienia [w:] Z. Czarnik, J. Posłuszny, L. Żukowski, Internacjonalizacja administracji publicznej, Wolters Kluwer SA, Warszawa.
• Czubik P. (2015), Nomina odiosa - czyli rzecz o karykaturalnym używaniu języka angielskiego w przekładach nazwisk pisanych cyrylicą w polskich dokumentach urzędowych, "Przegląd Prawa Publicznego", nr 10, ss. 22-30.
• Hauser R., Olszanowski J., Piątek W. Sawczyn W., Skoczylas A. (2017), Postępowanie administracyjne i sądowo administracyjne z kazusami, wyd. 2, Wolters Kluwer, Warszawa.
• Hauser R., Szustkiewicz M. (2019), Język pomocniczy jako szczególny sposób komunikacji przy załatwianiu spraw przez organ gminy, "Samorząd Terytorialny", nr 1-2, ss. 24-35.
• Kubuj K. (2016), Komentarz do art. 27 [w:] M. Safjan, L. Bosek, Konstytucja RP. Komentarz art. 1-89, t. 1, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Mostowik P., Żukowski W. (2001), Ustawa o języku polskim. Komentarz, Wydaw. Prawnicze LexisNexis, Warszawa.
• Polski Związek Zachodni (1935), Dzieje Kolonizacji Niemieckiej w Poznańskiem i na Pomorzu, odczyt nr 5.
• Princ M. (2018), Mozaika rozwiązań prawnych wyznaczających status cudzoziemca w Polsce [w:] J. Jagielski, M. Wierzbowski (red.), Prawo administracyjne dziś i jutro, Wolters Kluwer, Warszawa, ss. 121-130.
• Szczypińska W. (2015), Posługiwanie się tłumaczeniami obcojęzycznych dokumentów przed organami administracji publicznej, "Przegląd Prawa Publicznego", nr 4, ss. 68-74.
• Trzciński J. (1999), Język urzędowy - art. 27 Konstytucji RP [w:] T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz (red.), Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa. Księga ku czci prof. Natalii Gajl, Warszawa.
• Trzciński J. Wiącek M. (2016), Komentarz do art. 27 [w:] L. Garlicki, M. Zubik (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, Wyd. Sejmowe, Warszawa.
• Trzciński J. Wiącek M. (2012), Znaczenie art. 27 Konstytucji dla statusu jednostki w Rzeczypospolitej Polskiej [w:] A. Jamróz (red.), Państwo prawa. Parlamentaryzm. Sądownictwo konstytucyjne, Białystok.
• Wiltos A. (2014), Język polski jako język urzędowy Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego", nr 5(56).
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2096 ze zm.).
• Ustawa z dnia 7 października 1999 roku o języku polskim (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 931 ze zm.).
• Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 609, 1669).
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 52).
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1109 ze zm.).
• Ustawa z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 900 ze zm.).
• Ustawę z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 1462 ze zm.).
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 2141).
• Ustawy z dnia 12 grudnia 2013 roku o cudzoziemcach (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2094 ze zm.).
• Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie wypadków, w których nazwom i tekstom w języku polskim mogą towarzyszyć wersje w przekładzie na język obcy (Dz. U. z 2002 r. Nr 37, poz. 349).
• Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2005, sygn. akt K 38/04.
• Wyrok NSA w Warszawie z 11 stycznia 2019 roku, sygn. akt II OSK 2638/18.
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 listopada 2007 r., sygn. akt V SA/Wa 1497/07.
• Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 5 czerwca 2008 r., sygn. III SA/Gd 69/08.
• Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 9 listopada 2010 r., sygn. II SA/Sz 546/10.
• Wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 lipca 2011 roku, sygn. art V SA/ Wa 1074/10.
• Wyrok WSA w Łodzi z dnia 12 lipca 2017 r. sygn. II SA/Łd 385/17.
• Wyrok WSA w Warszawie z 30 maj 2018 roku, sygn. akt IV SAB/Wa 381/17.