Motywy oszczędzania a charakterystyki gospodarstw domowych na podstawie danych z badania Diagnoza Społeczna 2015

• Autorzy: Iwona Staniec

Warianty tytułu

Saving Motives and Characteristics of Households Based on the 2015 Social Diagnosis Data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wskaźniki makroekonomiczne wskazujące na poziom długoterminowych oszczędności to: poziom zamożności społeczeństwa, sytuacja gospodarcza, edukacja finansowa, rozwój rynku finansowego, poziom stóp procentowych. Z punktu widzenia poziomu mikro niezwykle istotny jest etap życia, poziom jego aktualnych potrzeb i dochodów oraz określone preferencje. W polskim społeczeństwie, jak wynika z badań, dominuje tendencja do bieżącej konsumpcji, a ewentualne oszczędności przyjmują perspektywę krótkookresową. Z jednej strony, są one istotne dla bezpiecznej przyszłości gospodarstw domowych. Z drugiej strony, oszczędności długoterminowe są źródłem finansowania inwestycji w gospodarce narodowej. Gospodarstwa domowe oszczędzają z różnych powodów oraz motywy te mają różne hierarchie. Celem artykułu jest weryfikacja wybranych teoretycznych modeli motywów oszczędzania na podstawie danych Diagnozy Społecznej 2015. Weryfikacja modelu teoretycznego zostanie przeprowadzona przy użyciu modeli równań strukturalnych dla poszczególnych motywów oszczędzania. W opracowaniu została potwierdzona dominująca w literaturze hierarchiczność motywów oszczędnościowych w ujęciu aspektu polskiego. (abstrakt oryginalny)

EN

The literature shows that long-term savings are influenced by many factors, as this is a multi-faceted and multidimensional problem. Among other things, the following macroeconomic indicators are identified: social well-being, economic situation, financial education, financial market development, interest rates, etc. From the point of view of the micro level, extremely important is the life stage, the current functioning of the saver, their current needs and income. In the Polish society, as the surveys show, the tendency for current consumption dominates, while possible savings take a short-term perspective. On the one hand, they are important for the safe future of households. On the other hand, long-term savings of households are the source of financing investments in the national economy. Households save for various reasons and these issues have different hierarchies. The aim of the paper is to verify the selected theoretical models of saving motives. On the basis of data from the Social Diagnosis 2015 survey, hierarchies of household saving motives will be identified due to their characteristics. Verification of the theoretical model is carried out using structural equation models for saving motives. The study confirms the hierarchy of saving motives dominating in literature in the Polish case. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Badania socjologiczne; Motywacja oszczędzania; Oszczędności gospodarstw domowych; Modelowanie równań strukturalnych

EN

Sociological research; Savings motivation; Household savings; Structural Equation Modeling

• Czasopismo: Handel Wewnętrzny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 6 tom 1
• Strony: 542-554

Twórcy

autor

Iwona Staniec

• Politechnika Łódzka

Bibliografia

• Białowąs S. (2013), Zachowania oszczędnościowe w polskich gospodarstwach domowych. Postawy, determinanty, model, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Białowąs S., Olejnik I. (2016), Horyzont czasowy w hierarchii motywów oszczędzania długoterminowe, (w:) Rutecka-Góra J. (red.), Długoterminowe oszczędzanie. Postawy, strategie i wyzwania Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Bollen K. A. (1989), Structural Equations with Latent Variables, Wiley, New York.
• Browning M. Lusardi A. (1996), Household Saving: Micro Theories and Micro Facts, "Journal of Economic Literature", No. 34
• Brzeziński J. (red.) (2005), Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów, GWP, Gdańsk.
• Callen T. Thimann C. (1997), Empirical determinants of household saving: Evidence form OECD countries, "Working Paper the International Monetary Fund".
• Canova L., Rattazzi A. M. Webley P. (2005), The hierarchical structure of saving motives, "Journal of Economic Psychology", No. 26.
• Claycamp H. J. (1963), The Composition of Consumer Savings Portfolio, Urbana, The Bureau of Economic and Business Research, University of Illinois, Illinois.
• Diagnoza Społeczna 2015 (2015), Warunki i jakość życia Polaków. Raport, http://www.diagnoza.com/pliki/raporty/Diagnoza_raport_2015.pdf [dostęp: 15.11.2017].
• Edwards J. E., Lambert L. S. (2007), Methods for Integrating Moderation and Mediation: A General Analytical Framework Using Moderated Path Analysis, "Psychological Methods", Vol. 12(1).
• Fatuła D. (2010), Zachowania polskich gospodarstw domowych na rynku finansowym, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Frederick S., Loewenstein G. O'Donoghue T. (2002), Time Discounting and Time Preferences: A Critical Review, "Journal of Economic Literature", No. 40(2).
• Friedman M. (1957), The Permanent Income Hypothesis, National Bureau of Economic Research, Inc.
• Górniak J. (2000), My i nasze pieniądze. Studium postaw wobec pieniądza, Aureus, Kraków.
• Gunnarsson J. U. (1999), Portfolio-based segmentation and consumer behavior: empirical evidence and methodological issues, Stockholm School of Economic, EFI, Economic Research Institute, Stockholm.
• Horioka C. Y. Watanabe W. (1997), Why do people save? A micro-analysis of motives for household saving in Japan, "Economic Journal", No. 107(442).
• Katona G. (1975), Psychological Economics, Elsevier, New York.
• Keynes J. M. (1956), Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, PWN, Warszawa.
• Modigliani F. Brumberg R. (1954), Utility Analysis and the Consumption Function: An Interpretation of Cross-Section Data, The Collected Papers of Franco Modigliani, The MIT Press Cambridge, Cambridge.
• Nunnaly J. C., Bernstein I. H. (1994), Psychometric theory, McGraw-Hill, New York.
• Rószkiewicz M. (2008), Oszczędzanie. Postawy i zachowania polskich gospodarstw domowych wobec oszczędzania, AUREUS, Kraków.
• Thaler R. H. Shefrin H. M. (1988), The Behavioral Life-Cycle Hypothesis, "Economic Inquiry", No. XXVI.
• Wahlund R. Waemeryd K. E. (1987), Aggregate Saving and the Saving Behavior of Saver Groups, "SEB Quarterly Review", No. 3.
• Wameryd K. E. (1999), The Psychology of Saving: A Study on Economic Psychology, Edward Elgar Publishing, Cheltenham.