Zastosowanie wielokryterialnej metody wektora preferencji do oceny poziomu zrównoważonego rozwoju powiatów

• Autorzy: Izabela Kurzawa , Aleksandra Łuczak

Warianty tytułu

Application of the Multi-Criteria Vector Preference Method to Assess of the Level of Sustainable Development of Poviats

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Głównym celem pracy jest ocena poziomu zrównoważonego rozwoju powiatów w województwie wielkopolskim. W proponowanym podejściu wykorzystano wielokryterialną metodę wektora preferencji (Preference Vector Method - PVM). Metoda ta umożliwia syntetyczną ocenę zjawiska opisywanego przez wiele cech i wykorzystuje rachunek wektorowy oraz ideę obliczania odległości obiektów wielocechowych od wzorca wraz z metodą rzutowania wektora obiektów wielocechowych na wzorzec preferencji (Vector Measure Construction Method - VMCM). Metodę P VM p orównano z metodą T OPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). Podstawę empiryczną przeprowadzonych badań stanowią dane statystyczne pochodzące z modułu Wskaźniki zrównoważonego rozwoju GUS z 2014 roku. Na podstawie miar syntetycznych obliczonych z zastosowaniem metod PVM oraz TOPSIS uporządkowano liniowo powiaty oraz ustalono ich poziomy zrównoważonego rozwoju na tle całego kraju.(abstrakt oryginalny)

EN

The main objective is to assess the level of sustainable development of counties in Wielkopolska Voivodship. The proposed approach uses the Preference Vector Method (PVM). This method allows a synthetic assessment of the phenomenon described by many features and uses the vector calculus and the idea of calculating the distance of multi-criteria objects from the reference pattern and the method of projecting the vector of multi-criteria objects on a reference preference pattern (Vector Measure Construction Method). The PVM method was compared with the TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). The application of these methods allows to distinguish the sustainable development level of counties. The empirical basis for the study is data from the Central Statistical Office of Poland for 2014. Values of synthetic measures from the PVM and the TOPSIS methods were linearly ordered and this led to receive types of sustainable development levels of counties.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Porządkowanie liniowe; Rozwój zrównoważony; Metoda TOPSIS

EN

Linear ordering; Sustainable development; Technique for Order of Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS)

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2018
• Tom: 21
• Numer: nr 508 Klasyfikacja i analiza danych - teoria i zastosowania
• Strony: 105-114

Twórcy

autor

Izabela Kurzawa

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

autor

Aleksandra Łuczak

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Bibliografia

• Hwang C.L., Yoon K., 1981, Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications, Springer, Berlin.
• Kates R.W., Parris T.M., Leiserowitz A.A., 2005, What is sustainable development? Goals, indicators, values, and practice, Environment: Science and Policy for Sustainable Development, 47, 3, s. 8-21.
• Korol J., 2008, Ocena zrównoważonego rozwoju regionalnego w Polsce w latach 1998-2005, Gospodarka Narodowa, nr 19 (7/8), s. 81-98.
• Łuczak A., Wysocki F., 2013, Zastosowanie mediany przestrzennej Webera i metody TOPSIS w ujęciu pozycyjnym do konstrukcji syntetycznego miernika poziomu życia, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 278. Taksonomia 20, s. 63-73.
• Malina A., Zeliaś A., 1997, Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania jakości życia ludności w Polsce w 1994 r., Przegląd Statystyczny, 1 (44), s. 11-27.
• Nermend K., 2015, Wielokryterialna metoda wektora preferencji jako narzędzie wspomagające proces decyzyjny, Przegląd Statystyczny, nr 62 (1), s. 93-115.
• Nowak E., 1990, Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PWE, Warszawa.
• Roszkowska E., Karwowska R., 2014, Wielowymiarowa analiza poziomu zrównoważonego rozwoju województw Polski w 2010 roku, Ekonomia i Zarządzanie, nr 6 (1), s. 9-37.
• Walesiak M., 2014, Przegląd formuł normalizacji wartości zmiennych oraz ich własności w statystycznej analizie wielowymiarowej, Przegląd Statystyczny, 61, z. 4, s. 363-372.
• Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, 2014, Główny Urząd Statystyczny, http://wskazniki zrp.stat.gov.pl/.
• Wysocki F., 2010, Metody taksonomiczne w rozpoznawaniu typów ekonomicznych rolnictwa i obszarów wiejskich, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2018.508.11