Zasada pomocniczości w praktyce - ponad ćwierć wieku współpracy administracyjnej i gospodarczej wspólnot samorządowych miast Görlitz i Zgorzelec

• Autorzy: Grzegorz Gójski

Warianty tytułu

The Principle of Subsidiarity in Practice - Over a Quarter of a Century of Administrative and Economic Cooperation of the Self-government Communities of the Towns of Görlitz and Zgorzelec

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wspólnoty samorządowe miast Görlitz i Zgorzelec w 2016 r. obchodziły ćwierć wieku współpracy. W poprzedzającym podjęcie tej współpracy 1990 r. Rzeczpospolita Polska wprowadziła na całym swym obszarze, Republika Federalną Niemiec zaś na obszarze zjednoczonej z nią byłej Niemieckiej Republiki Demokratycznej, samorząd terytorialny. Przyjmując jako czas trwania jednego pokolenia okres 25 lat, obywatele utworzonych w ten sposób wspólnot samorządowych, będąc uprzednio przez okres dwóch do trzech pokoleń mieszkańcami państw rządzonych w systemach jednopartyjnych, sterujących również centralnie swymi gospodarkami i nieprzewidujących w swoich systemach administracyjnych i politycznych partycypacji obywatelskiej, zmierzyli się z wyzwaniem organizowania samodzielnie i na własną odpowiedzialność spraw lokalnych - w tym organizowania współpracy z odpowiednio sąsiednią wspólnotą - tj. działania zgodnie z zasadą pomocniczości, według której każdy szczebel władzy realizuje jedynie te zadania, które nie mogą być zrealizowane przez jednostkę niższego rzędu, a sama władza, od jej najniższego szczebla poczynając, wspiera jedynie ustanawiających ją obywateli. Sami obywatele natomiast - jako jednostki - w przypadku gdy potrzebne jest im wsparcie, powinni je otrzymać najpierw od rodziny, a następnie od wspólnoty, w której mieszkają lub w ramach której działają (podobnie w sprawach gospodarczych podstawę samostanowienia jednostki stanowi wolny rynek i dopiero w przypadku gdy przestaje on prawidłowo funkcjonować, w jego regulację włączana jest władza). Odpowiednie przepisy znajdują się w ustawach zasadniczych Republiki Federalnej Niemiec i Rzeczypospolitej Polskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

This article is devoted to the examination of the extent to which the citizens of the self-government communities of the towns of Zgorzelec and Görlitz develop collaboration between the two towns, as an example of a public task, on the basis of the principle of subsidiarity, which provides, interalia, that a public task is fulfilled at the lowest possible level of territorial self-government. The article presents the legal regulations on territorial self-government in the Republic of Poland, in the Federal Republic of Germany and at European Union level, as well as the legal regulations regarding the areas in which the two self-government communities have taken up and are continuing their collaboration. The history of the development of the collaboration between the communities is then presented from the moment it started to the present day. The final part presents the possible outlook for the development of the collaboration between the communities, taking into account the acts of law affecting it, which are currently being passed. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Współpraca gospodarcza; Współpraca regionów przygranicznych; Polityka regionalna

EN

Local government; Economic cooperation; Region cross-border cooperation; Regional policy

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 6
• Strony: 53-79

Twórcy

autor

Grzegorz Gójski

Bibliografia

• Barcz Jan, Górka Maciej, Wyrozumska Anna, Instytucje i prawo Unii Europejskiej, 1 wyd., Warszawa 2008.
• Barczak Anna, Zadania samorządu terytorialnego w zakresie ochrony środowiska, Warszawa 2006.
• Boć Jan (red), Administracja publiczna, Łódź 2004.
• Chojna-Duch Elżbieta; Polskie Prawo Finansowe, Finanse publiczne, Warszawa 2004, wyd. 3.
• Gabriel Oscar W, Holtmannn Everhard, wydawcy, Politisches System der Bundesrepublik Deutschland, (System polityczny Republiki Federalnej Niemiec) Oldenburg Verlag Muenchen, 3 wyd, Monachium 2006.
• Głąbicka Katarzyna, Grewiński Mirosław, Polityka spójności społeczno - gospodarczej Unii Europejskiej, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2005.
• Göhle Simone, Historischer Abriss der Verwaltungsgeschichte der Stadt Görlitz, (Zarys historyczny historii administracji w Görlitz) projekt.
• Görres-Gesellschaft,wyd., Staatslexikon, (Leksykon państwa), Wien, 7. Wyd.
• Hausner Jerzy, Administracja publiczna, Warszawa 2003.
• Izdebski Hubert, Samorząd terytorialny, Podstawy ustroju i działalności, 5 wyd, Warszawa 2008.
• Izdebski Hubert, Kulesza Michał, Administracja publiczna, 3 wyd, Warszawa 2003.
• Kozłowski S., Słysz K., Węglowski M., Wierzbowski M., Zastawniak B., Zgud K., Vademecum gospodarki przestrzennej, Kraków 2005.
• Leonard Dick, Przewodnik po Unii Europejskiej, wyd. 2, Warszawa 2003.
• Osuch Maciej, Bojarska Lucyna, Prawa człowieka w szkole, Warszawa 2008.
• Praca zbiorowa, Überbrücken, przez mosty, Konrad Adenauer Stiftung, 2005.
• Pilich Mateusz, Ustawa o systemie oświaty - komentarz, Warszawa 2008.
• Rudnicki Maciej, Prawnofinansowe aspekty zadań publicznych jednostek samorządu terytorialnego związanych z ochroną środowiska, Lublin 2005.
• Saskson Andrzej, Ziemie Odzyskane/Ziemie Zachodnie i Północne 1945-2005, Poznań 2006.
• Szachułowicz Jan, Prawo wodne, komentarz, wydawnictwo prawnicze, Warszawa 2006.
• Strachowska Renata, Ustawa o transporcie drogowym, komentarz, Warszawa 2010, s. 16.