Uznanie za obywatela polskiego. Zarys instytucji i problem konstytucyjny

• Autorzy: Krzysztof Kozłowski

Warianty tytułu

Recognition as a Polish Citizen. Outline and Constitutional Problem

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Polski system prawny przewiduje kilka form uzyskania obywatelstwa. Regulacje pozwalają na nawiązanie więzi obywatelskiej nie tylko zgodnie z tradycyjnie występującą zasadą krwi (ius sanguinis), ale również przewidują inne formy jego wtórnego nabycia. Niniejszy artykuł dotyczy jednej z takich form, a mianowicie uznania za obywatela polskiego. Opracowanie to charakteryzuje instytucję uznania za obywatela, również przywołując regulacje historyczne oraz komentuje bieżące ustawodawstwo. Dyskutowany jest również problem ustrojowy, który był przedmiotem orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, które zapadło z licznymi zdaniami odrębnymi. Nadal poważne wątpliwości dotyczą umocowania wojewodów do uznawania za obywatela polskiego w sytuacji, gdy Konstytucja RP dla prezydenta zastrzega prawo do dokonywania naturalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The Polish legal system provides for several forms of citizenship. The regulations allow for establishing civic ties not only in accordance with the traditionally occurring principle of blood (ius sanguinis), but also provide for other forms of its secondary acquisition. This article is about one of such forms, namely the recognition as a Polish citizen. This study characterises the institution of recognising someone as a citizen, also analysing historical regulations and commenting on current legislation. Also the problem of the political system is discussed, which was the subject of the ruling of the Constitutional Tribunal, which, however, was issued with numerous separate judgements. Serious doubts still concern the authorisation of voivodes to recognise individuals as Polish citizens in a situation where the Constitution of the Republic of Poland reserves the right to naturalisation for the President. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obywatelstwo; Prawa obywatelskie; Prezydent; Konstytucja

EN

Citizenship; Civil Rights; President; Constitution

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 7-8
• Strony: 159-171

Twórcy

autor

Krzysztof Kozłowski

• Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• Balicki R., Banaszak B., Obywatelstwo polskie w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej [w:] Dziesięć lat Konstytucji RP, red. H. Zięba-Załucka, E. Gdulewicz, Rzeszów 2007.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
• Banaś M., Krzywonos A., Prawo do obywatelstwa [w:] B. Banaszak, A. Preisner, Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa 2002.
• Czapliński W., Problematyka obywatelstwa w aktualnych pracach Rady Europy, "Studia Europejskie" 1998/2.
• Dąbrowski M., Obywatelstwo polskie a obywatelstwo Unii Europejskiej, "Państwo i Prawo" 2005/2.
• Frankiewicz A., Kontrasygnata aktów urzędowych Prezydenta RP, Kraków 2004.
• Gronowska B., Jasudowicz T., Mik C., O prawach dziecka, Toruń 1994.
• Jabłoński M., Obywatelstwo polskie jako przesłanka realizacji konstytucyjnych praw i wolności [w:] Prawa podmiotowe, pojmowanie w naukach prawnych. Zbiór studiów, red. J. Ciapała, K. Flaga-Gieruszyńska, Szczecin 2006.
• Jagielski J., Obywatelstwo polskie. Zagadnienia podstawowe, Warszawa 1998.
• Jagielski J., Pudzianowska D., Ustawa o Karcie Polaka. Komentarz, Warszawa 2008.
• Jagielski J., Z problematyki obywatelstwa oraz prawa o obywatelstwie polskim (kilka refleksji na kanwie nowej ustawy o obywatelstwie polskim) [w:] Między tradycją a przyszłością w nauce prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Bociowi, red. J. Supernat, Wrocław 2009.
• Kulka G., Nadawanie, pozbawianie i przywracanie obywatelstwa polskiego w czasie II wojny światowej, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 2011/1.
• Malec D., Obywatelstwo państwa polskiego w świetle orzecznictwa Najwyższego Trybunału Administracyjnego 1922-1939, "Miscellanea Historico-Iuridica" 2015/2.
• Mojak R., Model prezydentury w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. (regulacja konstytucyjna roli ustrojowej Prezydenta RP a praktyka polityczno-ustrojowa realizacji modelu ustrojowego prezydentury) [w:] System rządów RP, Założenia konstytucyjne a praktyka ustrojowa, red. M. Grzybowski, Warszawa 2006.
• Rakowska A., Prerogatywy prezydenta w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. [w:] Instytucja prezydenta, red. T. Mołdawa, J. Szymanek, Warszawa 2010.
• Szczurowski B., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako organ czuwający nad przestrzeganiem konstytucji, Warszawa 2016.
• Szreniawski J., Prawa człowieka a problem obywatelstwa [w:] Z problematyki prawa administracyjnego i nauki administracji. Księga pamiątkowa z okazji siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Zbigniewa Leońskiego, red. Z. Janku et al., Poznań 1999.
• Wróbel A., Obywatelstwo polskie a prawa i wolności konstytucyjne [w:] Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce, red. M. Chmaj et al., Kraków 2002.