Parytet płci w kierownictwie spółek giełdowych a zmiany w sytuacji finansowej firm w latach 2010-2013

• Autorzy: Krzysztof Kompa

Warianty tytułu

Gender Parity in the Boardrooms of Public Companies vs. Changes in their Financial Performance in Years 2010-2013

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Na polskim rynku pracy dominują mężczyźni, na co wskazują niższe współczynniki aktywności zawodowej i zatrudnienia kobiet oraz wyższy poziom bezrobocia. Występują nierówności w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn, a także obserwuje się niewielką reprezentację kobiet na wyższych stanowiskach kierowniczych1. Projekt Dyrektywy UE2 (EU 2014) postulował wprowadzenie od 1 stycznia 2020 r. 40% parytetu kobiet w składach rad nadzorczych spółek publicznych, zatrudniających powyżej 250 pracowników, mających obroty ponad 50 mln euro lub całkowity bilans roczny przekraczający 43 mln euro. Niespełnienie dezyderatów tej tzw. "dyrektywy kwotowej" miało skutkować dotkliwymi karami finansowymi. Legislacyjne wymuszanie równowagi płci może doprowadzić do najgłębszej reformy w prawie spółek giełdowych [Romanowski 2013], co może mieć istotny wpływ zarówno na ich funkcjonowanie, jak i na decyzje inwestorów. Nie można zatem tej inicjatywy ustawodawczej oceniać jedynie z punktu widzenia walki z dyskryminacją kobiet (rozumianą jako ograniczanie im dostępu do stanowisk kierowniczych), ale należy przeprowadzić wielowątkową analizę potencjalnych skutków ekonomicznych odgórnego nakazu parytetu płci, zwłaszcza w krajach, w których takie rozwiązania już istnieją. Niniejsza praca ma być w zamyśle przyczynkiem do takiej analizy. Jej celem3 jest rozstrzygnięcie kwestii występowania parytetu płci w obsadach władz spółek giełdowych w Polsce poprzez analizę struktur rad nadzorczych i zarządów (także pod kątem realizacji postulatów unijnych o poprawie równości płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek giełdowych) oraz ocena wpływu reprezentacji kobiet w managemencie na sytuację finansową spółek. Badaniem objęto spółki notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW) w dniu 1 października w latach 2010-2013, przy wykorzystaniu bazy Notoria Serwis.(fragment tekstu)

EN

There are many barriers limiting women's access to employment in senior managerial positions. That is why the European Union, striving to balance the authorities of public companies, postulates the introduction of so-called quotas, i.e. the minimum number of women in management bodies. Following the EU directive, some member states require companies to have 20-30% of women in their management. The diversity in managerial bodies and its impact on the financial performance of companies are widely discussed both in science and politics. However, there is still a lack of clear resolution of this issue, and therefore also the issue of desirability of the legal coercion of implementing quotas still open. The aim of this research is (1) to analyse the gender diversity in management bodies of listed companies in Poland and (2) to verify the existance of relationship between the share of women in company management and the financial performance of these companies. The situation of the companies was determined applying taxonomic measures, developed for 15 economic sectors selected by the WSE in the years 2010-2013. As a result, the lack of gender parity in the authorities of Polish listed companies was found - the participation of women is small, significantly differs from the postulated and without significant legislative actions will not be achieved in the rational future. There was no positive correlation between the share of women in the authorities (measured by the percentage of women in collegial bodies and among presidents of management boards and chairmen of supervisory boards, etc.) and financial performance of companies listed on WSE.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółki giełdowe; Kadra kierownicza; Rada nadzorcza spółki; Sytuacja finansowa; Pozycja zawodowa kobiet; Zatrudnienie kobiet

EN

Stock market companies; Managerial staff; Supervisory board of the company; Financial situation; Professional position of women; Women employment

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Numer: t. 19, z. 3, cz. 2 Zastosowanie metod ilościowych do oceny zjawisk ekonomicznych i społecznych
• Strony: 135-150

Twórcy

autor

Krzysztof Kompa

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• Adams R.B., Ferreira D. (2009), Women in the boardroom and their impact on governance and performance, "Journal of Financial Economics", vol. 94, ss. 291-309.
• Adamska L., Twardowska K., Kasak I. (2015), Kobiety we władzach spółek giełdowych w Polsce, Fundacja Liderek Biznesu, Warszawa
• Ahern K.R., Dittmar A.K. (2012), The change of the boards: The impact on Firm valuation of mandated female board representation, "The Quarterly Journal of Economics", vol. 127, ss. 137-197. doi: 101093/qje/qjr049.
• Bohdanowicz L. (2011), Obecność kobiet w organach statutowych polskich spółek publicznych: perspektywa teorii instytucjonalnej i zasobowej, "Master of Business Administration", (112) ss. 68-87.
• Burnetko K., Mateja A. (2011), Wszystko o Ewie, Fundacja Batorego, Warszawa.
• Catalyst (2011), 2011 Catalyst Quick Take: Women on Boards, New York: Catalyst [online], http:// www.boardagender.org/files/Catalyst-2011-Quick-Takes-Women-on-Boards.pdf, dostęp: 10.07.2016.
• Catalyst (2012), 2012 Catalyst Census: Women Board Directors, New York: Catalyst [online], http:// www.boardagender.org/stats-reports/global/239-catalyst-2012-global-women-on-boards, dostęp: 15.07.2016.
• Catalyst (2015), 2014 Catalyst Census: Women Board Directors, New York: Catalyst [online], http:// www.catalyst.org/knowledge/2014-catalyst-census-women-board-directors, dostęp: 10.09.2016.
• Curtis M., Schmid Ch., Struber M. (2012), Gender diversity and corporate performance, Research Institute Credit Suisse [online], http://www.calstrs.com/sites/main/files/file-attachments/csri_ gender_diver sity_and_corporate_performance.pdf , dostęp: 10.07.2016.
• Desvaux G., Devillard-Hollinger S., Baumgarten P. (2007), Women matter: Gender diversity a corporate performance driver, McKinsey&Company [online], http://www.raeng.org.uk/publications/ other/women-matter-oct-2007, dostęp: 13.07.2016.
• Devillard S., Graven W., Lawson E. i in. (2012), Women Matter 2012, Making the breakthrough, McKinsey&Company [online], http://www.mckinsey.com/features/women_matter, dostęp: 12.09.2015.
• Duch-Krzystoszek D., Sarata N. (2007), Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, Fundacja Fundusz Współpracy, Warszawa.
• EU (European Commission) (2014), Proposal for a DIRECTIVE OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL on improving the gender balance among non-executive directors of companies listed on stock exchanges and related measures /* COM/2012/0614 final - 2012/0299 (COD) */, https:// eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex 52012PC0614, dostęp: 12.08.2017.
• EU (European Commission) (2016), Gender balance on corporate boards. Europe is cracking the glass ceiling [online], http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/files/womenonbords/factsheet_ women_on_boards_web_2015-10_en.pdf, dostęp: 12.08.2017.
• Farrel K.A., Hersch P.L. (2005), Additions to corporate boards: The effect of gender, "Journal of Corporate Finance", vol. 11, ss. 85-106. doi: 10.1016/j.jcorpfin.2003.12.001.
• Gawrycka M., Wasilczuk J., Zwiech P. (2008), Szklany sufit i ruchome schody - kobiety na rynku pracy, Wydawnictwa Fachowe CeDeWu, Warszawa.
• Kompa K. (2014), Zastosowanie mierników taksonomicznych do oceny efektywności finansowej giełd europejskiej w latach 2002-2011, "Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych", tom XV/4, ss. 52-61.
• Kompa K., Witkowska D., Jarosz B. (2015), Kobiety w kierownictwie spółek giełdowych [w:] W. Tarczyński (red.), Rynek kapitałowy. Skuteczne Inwestowanie, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, ss. 257-268.
• Lisowska E. (2010), Kobiety w spółkach giełdowych i rentowność firmy, "Kobieta i Biznes", nr 1-4, ss. 3-12.
• Lisowska E., Zachorowska M., Sznajder A. i in. (2014), Więcej kobiet w zarządzaniu - to się opłaca, seria: Równość w biznesie, Raport dla Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
• Łuniewska M., Tarczyński W. (2006), Metody wielowymiarowej analizy porównawczej na rynku kapitałowym, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Nermend K. (2008), Rachunek wektorowy w analizie rozwoju regionalnego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• Romanowski M. (2013), Projekt dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek giełdowych, a suwerenność parlamentu narodowego. Wokół idei prawa prywatnego i zasady pomocniczości, "Zeszyty Prawnicze", nr 1(37), ss. 24-58.
• Samorajczyk M. (2014), Rola i znaczenie kobiet na polskim rynku kapitałowym, Praca magisterska wykonana w SGGW, opiekun K. Kompa, SGGW, Warszawa.
• Strzelecki Z., Potrykowska A. (red.) (2012), Polska w Europie - przyszłość demograficzna, RRL, Warszawa.
• The Economist, The wrong way to promote women, z dnia 23-29 lipca 2011 r., http://www.economist. com/node/18988506.