Aplikacja teorii istnienia przedsiębiorstw dla podmiotów ekonomii współdzielenia na przykładzie firmy Uber

• Autorzy: Tomasz Meksuła

Warianty tytułu

Application of Theories of Firm to Sharing Economy Platforms Based on Uber Example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł przestawia aplikację teorii istnienia przedsiębiorstw dla podmiotów ekonomii współdzielenia na przykładzie firmy Uber. Celem tego artykułu jest sprawdzenie, czy obecne teorie istnienia przedsiębiorstw, takie jak: teoria kosztów transakcyjnych, teoria zasobowa, teoria akumulacji wiedzy, teoria behawioralna, teoria agencji czy też koncepcja firmy jako artefaktu kulturowego, mogą być użyte w celu wyjaśnienia istnienia platform społecznych. Artykuł opiera się na przeglądzie literatury. Wyniki badania potwierdzają, że wymienione wyżej teorie mogą być zastosowane do wyjaśnienia istnienia firmy Uber. Wyjątkiem jest teoria agencji, która nie znajduje zastosowania w opisywanym przykładzie. Jako obszar przyszłych badań, autor proponuje kwestię relacji między platformami współdzielenia a podmiotami oferującymi usługi za pośrednictwem tych platform. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper applies various theories of firms to explain existence of sharing economies platforms based on Uber examples. The purpose of this article is to investigate if existing theories like: transaction costs theory, resource based view, theory of accumulation of knowledge, behavioral theory, and agency theory, can be applied to explain why sharing economy platform exists. The article in based on literature review of existing theories of firm. The article confirms that existing theories of firm can be used to explain why sharing platforms exists. The only exception is agency theory that cannot be used to evidence Uber existence. The article highlights the need to explore relation between sharing platforms and service providers in future studies. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia współdzielenia; Konsumpcja; Teoria agencji; Teoria kosztów transakcyjnych

EN

Sharing economy; Consumption; Agency theory; Transaction cost theory

• Czasopismo: Studia i Materiały / Wydział Zarządzania. Uniwersytet Warszawski
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2, cz. 2
• Strony: 38-46

Twórcy

autor

Tomasz Meksuła

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Ashforth, B.E. i Mael, F. (1989). Social Identity Theory and the Organization. Academy of Management Review, 14(1), 20-39. https://doi.org/10.5465/AMR.1989.4278999
• Barney, J.B. (1996). The resource-based theory of the firm. Organization Science, 7(5), 469, https://doi.org/10.1287/orsc.7.5.469
• Botsman, R. i Rogers, R. (2010). What's mine is yours. New York: HarperBusiness, https://doi.org/10.1016/S0168-9525(00)00086-X
• Chandler, A.D. i Dupont, A. (1977). The Visible Hand : the managerial revolution in American business. Harvard University Press.
• Coase, R.H. (1937). The Nature of the Firm. Economica, 4(16), 386-405, https://doi.org/10.1111/j.1468-0335.1937.tb00002.x
• Cohen, B. i Kietzmann, J. (2014). Ride On! Mobility Business Models for the Sharing Economy. Organization & Environment, 27(3), 279-296. https://doi.org/10.1177/1086026614546199
• Conner, K.R. i Prahalad, C.K. (1996). A Resource-Based Theory of the Firm: Knowledge Versus Opportunism. Organization Science, 7(5), 477-501. https://doi.org/10.1287/orsc.7.5.477
• Demsetz, H. (1988). The Theory of the Firm Revisited. Journal of Law, Economics, & Organization, 4(1), 141-161.
• Doroszewski, W. (1997). Słownik języka polskiego. pod red. W. Doroszewskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Drucker, P. (1999). Społeczeństwo pokapitalistyczne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Eichhorst, W. i Spermann, A. (2016). Sharing economy: Mehr chancen als risiken? Wirtschaftsdienst, 96(6), 433-439. https://doi.org/10.1007/s10273-016-1994-0
• Eisenhardt, M. (1989). Agency Theory: An Assessment and Review. Academy of Management Review, 14(1), 57-74, https://doi.org/10.2307/258191
• Foss, N.J. (1996). Knowledge-Based Approaches to the Theory of the Firm: Some Critical Comments. Organization Science, 7(5), 470-476, https://doi.org/10.1287/orsc.7.5.470
• Foss, N.J. (2003). Selective intervention and internal hybrids : Interpreting and learning from the the Rise and Decline of the Oticon Spaghetti Organization. Organization Science, 14(3), 331-349.
• Foss, N.J. i Klein, P.G. (2011). Entrepreneurship and the economic theory of the firm. Organizing Entrepreneurial Judgment: A New Approach to the Firm, 58, 1-50. https://doi.org/10.1016/j.jebo.2004.05.007
• Gottschalg, O. i Zollo, M. (2007). Interest alignment and competitive advantage. Academy of Management Review, 32(2), 418-437. https://doi.org/10.5465/AMR.2007.24351356
• Grossman, S.J. i Hart, O.D. (1986). The Costs and Benefits of Ownership: A Theory of Vertical and Lateral Integration. Journal of Political Economy, 94(4), 691. https://doi.org/10.1086/261404
• Henten, A.H. i Windekilde, I.M. (2016). Transaction costs and the sharing economy. Info, 18(1), 1-15. https://doi.org/10.1108/info-09-2015-0044
• Hodgson, G. (1998). Competence and contract in the theory of the firm. Journal of Economic Behavior & Organization, 35(2), 179-201. https://doi.org/10.1016/S0167-2681(98)00053-5
• Hodgson, G. (2004). Opportunism is not the only reason why firms exist: Why an explanatory emphasis on opportunism may mislead. Industrial and Corporate Change, 13(2), 401-418. https://doi.org/10.1093/icc/13.2.401
• Holmstrom, B. i Milgrom, P. (1991). Multi-task Principal-Agent Analysis: Incentive Contract, Asset Ownership and Job Design. Journal of Law, Economics and Organization, 7, 24-52. https://doi.org/10.1093/jleo/7.special
• Holmstrom, B. i Milgrom, P. (1994). The Firm as an Incentive System. The American Economic Review. https://doi.org/10.1126/science.151.3712.867-a
• Klein, B., Crawford, R.G. i Alchian, A.A. (1978). Vertical Integration, Appropriable Rents, and the Competitive Contracting Process. Journal of Law {&} Economics, 21(2), 297-326. Pozyskany z http://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true{&}db=bth{&}AN=11476337{&}site=ehost-live
• Kogut, B. i Zander, U. (1992). Knowledge of the Firm, Combinative Capabilities, and the Replication of Technology. Organization Science, 3(3), 383-397. https://doi.org/10.1287/orsc.3.3.383
• Kogut, B. i Zander, U. (1996). What Firms Do? and Coordination, Identity, Learning. Organization Science, 7(5), 502-518.
• Kor, Y.Y. i Mahoney, J.T. (2004). Edith Penrose' s (1959) Contributions to the Resource-based View of Strategic Management. Journal of Management Studies, 41(1), 183-191. https://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2004.00427.x
• Kunasz, M. (2006). Zasoby przedsiębiorstwa w teorii ekonomii. Gospodarka Narodowa, 10, 33-48.
• Morgan, B. i Kuch, D. (2015). Radical Transactionalism: Legal Consciousness, Diverse Economies, and the Sharing Economy. Journal of Law and Society, 42(4), 556-587. https://doi.org/10.1111/j.1467-6478.2015.00725.x
• Osterloh, M. i Frey, B.S. (2000). Organizational Forms. Organization Science, 11(5), 538-550. https://doi.org/10.1007/s00104-010-2024-1
• Pitelis, C.N. i Pseiridis, A.N. (1999). Transaction costs versus resource value? Journal of Economic Studies, 26(April 2016), 221-240. https://doi.org/10.1108/01443589910284408
• Rayle, L., Dai, D., Chan, N., Cervero, R. and Shaheen, S. (2016). Just a better taxi? A survey-based comparison of taxis, transit, and ridesourcing services in San Francisco. Transport Policy, 45, 168-178. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2015.10.004
• Ricardo, D. (1957). Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania. Warszawa: PWN.
• Rifkin, J. (2015). The Zero Marginal Cost Society: The Internet of Things, the Collaborative Commons, and the Eclipse of Capitalism. New York: St. Martin's Griffin.
• Say, J.B. (1960). Traktat o ekonomii politycznej czyli Prosty wykład sposobu, w jaki się tworzą, rozdzielają i spożywają bogactwa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Smith, A. (1954). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Warszawa: PWN.
• Watanabe, C., Naveed, K. i Neittaanmäki, P. (2016). Co-evolution of three mega-trends nurtures un-captured GDP - Uber's ride-sharing revolution. Technology in Society, 46, 164-185. https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2016.06.004
• Weeks, J. i Galunic, C. (2003). A Theory of the Cultural Evolution of the Firm: The Intra-Organizational Ecology of Memes. Organization Studies, 24, 1309-1352. https://doi.org/10.1177/01708406030248005
• Williamson, O.E. (1967). Hierarchical Control and Optimum Firm Size. Journal of Political Economy. https://doi.org/10.1086/259258
• Williamson, O.E. (1973). Markets and hierarchies: Some elementary considerations. American Economic Review, 63(2), 316-325.
• Williamson, O.E. (1993). The logic of economic organization. W: The Nature of the Firm: Origins, Evolution and Development, 4, 90-116.
• Williamson, O.E. (1998). Transaction Cost Economics: How It Works; Where It is Headed. De Economist, 146(1), 23-58. https://doi.org/10.1023/a:1003263908567
• Williamson, O.E. (2000). The new institutional economics: Taking stock, looking ahead. Journal of Economic Literature, 38(3), 595-613. Pozyskano z http://www.jstor.org/stable/2565421
• Witt, U. (2007). Firms as realizations of entrepreneurial visions. Journal of Management Studies, 44(7), 1125-1140. https://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2007.00731.x

Identyfikatory

DOI

10.7172/1733-9758.2017.25.4