Granica harmonii jako instrument zarządzania strategicznego rozwojem turystyki w obszarach recepcji. Wstęp do nowej koncepcji

• Autorzy: Marek Hendel

Warianty tytułu

The Harmony Limit as an Instrument for Strategic Management of Tourism Development in Tourism Destinations. Introduction to a New Concept

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł jest próbą przedstawienia nowej koncepcji granicy harmonii jako instrumentu zarządzania strategicznego rozwojem turystyki w obszarach recepcji. Prezentowana koncepcja zdaniem autora może stanowić podstawowy instrument kształtowania strategii rozwoju turystyki w obszarach recepcji, uruchamiający lub utrzymujący proces wdrożenia turystyki zrównoważonej. Zaproponowana koncepcja opiera się na mechanizmie zależności trzech elementów: filarów zrównoważenia, wielopodmiotowej odpowiedzialności, występujących potrzeb. Koncepcja granicy harmonii nie jest jednak wolna od problemów, co w skrócie, na wybranych przykładach, przedstawiono w treści artykułu. Przy każdym z nich autor zaproponował własną propozycję ich rozwiązania, pokazując możliwą wartość aplikacyjną koncepcji. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is discusses the new concept of harmony limit as an instrument for strategic management of tourism development in tourism destinations. In the author's opinion, that concept can be used as a basic instrument in creating tourism development strategies, which would help to start or continue the process of developing sustainable tourism. Furthermore, the concept is based on three interdependent elements: pillars of sustainability, multi-stakeholder responsibility and the sphere of needs. The author draws attention to the problems associated with the new concept and offers certain solutions, thereby demonstrating its application value. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój turystyki; Turystyka; Zarządzanie strategiczne; Turystyka zrównoważona

EN

Tourism development; Tourism; Strategic management; Sustainable tourism

• Czasopismo: Studia Regionalne i Lokalne
• Rocznik: 2018
• Numer: nr 1
• Strony: 48-61

Twórcy

autor

Marek Hendel

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Ahn B., Lee B., Shafer C.S., 2002, "Operationalizing sustainability in regional tourism planning: an application of the limits of acceptable change framework", Tourism Management, t. 23, nr 1, s. 1-15.
• Bal-Domańska B., 2016, "Wybrane problemy budowy zestawów wskaźników zrównoważonego rozwoju na poziomie lokalnym i regionalnym na przykładzie banku danych lokalnych", Optimum. Studia Ekonomiczne, nr 1(79), s. 149-164.
• Bedrunka K., Malik K., 2014, "Sustainable development jako współczesna koncepcja i strategia rozwoju regionalnego", Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 339, s. 11-22.
• Blancas F.J., Lozano-Oyola M., González M., Caballero R., 2016, "Sustainable tourism composite indicators: a dynamic evaluation to manage changes in sustainability", Journal of Sustainable Tourism, t. 24, nr 10, s. 1403-1424.
• Borys T. (red.), 2005, Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Warszawa - Białystok: Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko.
• Bramwell W., Lane B., 1993, "Sustainable tourism: An evolving global approach?", Journal of Sustainable Tourism, t. 1, nr 1, s. 1-5.
• Brol R., 1998, "Rozwój lokalny - nowa logika rozwoju gospodarczego", w: M. Obrębalski (red.), Gospodarka lokalna w teorii i w praktyce, Wrocław: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.
• Butler R.W., 1996, "The concept of carrying capacity for tourism destinations: dead or merely buried?", Progress in Tourism and Hospitality Research, t. 2, nr 3-4, s. 283-293.
• Czernek K., 2013, "Determinants of cooperation in a tourist region", Annals of Tourism Research, t. 40, s. 83-104.
• Durydiwka M., Kowalczyk A., Kulczyk S., 2010, "Definicja i zakres pojęcia «turystyka zrównoważona»", w: A. Kowalczyk (red.), Turystyka zrównoważona, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Farmaki A., Altinay L., Botterill D., Hilke S., 2015, "Politics and sustainable tourism: The case of Cyprus", Tourism Management, t. 47, s. 178-190.
• Finkbeiner M., Schau E.M., Lehmann M., Traverso M., 2010, "Towards life cycle sustainability assessment", Sustainability, t. 2, nr 10, s. 3309-3322.
• Gibson R.B., 2006, "Beyond the pillars: sustainability assessment as a framework for effective integration of social, economic and ecological considerations in significant decision-making", Journal of Environmental Assessment Policy and Management, t. 8, nr 3, s. 259-280.
• Gołembski G., "Budowa strategii rozwoju turystyki w regionach", w: tenże (red.), Kompendium wiedzy o turystyce, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Graja-Zwolińska S., 2009, "Rola wskaźnika chłonności turystycznej w kształtowaniu przestrzeni turystycznej parków narodowych", w: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej, nr 4/23, s. 187-192.
• Hák T., Janoušková S., Moldan B., 2016, "Sustainable development goals: a need for relevant indicators", Ecological Indicators, t. 60, s. 566-573.
• Holden E., Linnerud K., Banister D., 2017, "The imperatives of sustainable development", Sustainable Development, t. 25, nr 3, s. 213-226.
• Johnson D., 2002, "Environmentally sustainable cruise tourism: a reality check", Marine Policy, t. 26, nr 4, s. 261-270.
• Kachniewska M., Nawrocka E., Niezgoda A., Pawlicz A. (red.), 2012,Rynek turystyczny. Ekonomiczne zagadnienia turystyki, Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kosiek T., 2015, "Zrównoważony rozwój - rozwiązanie czy ideologia?", Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, nr 85, s. 233-244.
• Kowalczyk A., 2010, "Koncepcje teoretyczne bliskie idei turystyki zrównoważonej", w: tenże (red.), Turystyka zrównoważona, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kowalczyk A., Derek M., 2010, "Podstawowe koncepcje zagospodarowania turystycznego", w: A. Kowalczyk, M. Derek (red.), Zagospodarowanie turystyczne, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kowalczyk M., 2011, "Wskaźniki zrównoważonego rozwoju turystyki", Człowiek i Środowisko, t. 35, nr 3-4, s. 35-50.
• Kristjánsdóttir K.R., Ólafsdóttir R., Ragnarsdóttir K.V., 2018, "Reviewing integrated sustainability indicators for tourism", Journal of Sustainable Tourism, t. 26, nr 4, s. 583-599.
• Królikowska K., 2017, "Narzędzia wdrażania zasad turystyki zrównoważonej na obszarach górskich", Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, nr 56, s. 36-51.
• Laitamaki J., Hechavarría L.T., Tada M., Liu S., Setyady N., Vatcharasoontorn N., Zheng F., 2016, "Sustainable tourism development frameworks and best practices: Implications for the Cuban tourism industry", Managing Global Transitions, t. 14, nr 1, s. 7-29.
• Lebiedowska B., "Some aspects of sustainable development in tourism of metropolises and metropolitan regions", 2010, Sustainable tourism in metropolises. Polish Journal of Sport and Tourism, t. 17, nr 3, s. 147-149.
• Lindberg K., McCool S., Stankey G., 1997, "Rethinking carrying capacity", Annals of Tourism Research, t. 24, nr 2, s. 461-465.
• Machowski J., 2003, Ochrona środowiska. Prawo i zrównoważy rozwój (Stan prawny na dzień 1 stycznia 2003 roku), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak".
• Majewska J., 2008, "Zaangażowanie samorządu terytorialnego w kształtowanie przedsiębiorczości na obszarach w początkowym etapie rozwoju funkcji turystycznej gmin", Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, nr 98, s. 123-144.
• Marczak Ł., 2015, "Problem wieloznaczności pojęcia «zrównoważony rozwój»", Studia Gdańskie, t. XXXVI, s. 167-180.
• Meyer B., 2009, "Kształtowanie przestrzeni przez turystykę", Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, nr 12/567, s. 193-204.
• Meyer B., 2011a, "Turystyka a ład przestrzenny. Wzajemne relacje", Turyzm, nr 21/1-2, s. 25-32.
• Meyer B., 2011b, "Zrównoważony rozwój turystyki i rekreacji", w: A. Panasiuk (red.), Ekonomika turystyki i rekreacji, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Niezgoda A., 2006a, "Pojemność i chłonność turystyczna w rozwoju zrównoważonym obszarów recepcji turystycznej", Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Ekonomiczne Problemy Turystyki, nr 6, s. 225-236.
• Niezgoda A., 2006b, Obszar recepcji turystycznej w warunkach rozwoju zrównoważonego, Poznań : Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu.
• Niezgoda A., 2011, "Rola działań proekologicznych w kształtowaniu produktu turystycznego", Turyzm, nr 1-2/21, s. 33-40.
• Nowak S., Franczak A., 2013, "Regionalne strategie rozwoju a realizacja koncepcji zrównoważonej turystyki", w: S. Nowak (red.), Ekonomiczno-organizacyjne problemy działalności turystycznej w regionach, Katowice: Akademia Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach.
• Pearce D., Barbier E., Markandya A., 1990, Sustainable Development: Economics and Environment in the Third World, London: Earthscan.
• Puciato D., Grabiński T., 2015, "Ocena wybranych aspektów produktu turystycznego Opolszczyzny w świetle badań ruchu turystycznego", Folia Turistica, nr 34, s. 43-67.
• Sachs J.D., 2012, "From millennium development goals to sustainable development goals", The Lancet, t. 379, nr 9832, s. 2206-2211.
• Seyfang G., 2006, "Shopping for sustainability: can sustainable consumption promote ecological citizenship?", Environmental Politics, t. 14, nr 2, s. 290-306.
• Ustawa z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz.U. 2001, nr 62, poz. 627 ze zm.
• Vergragt P., Akenji L., Dewick P., 2014, "Sustainable production, consumption, and livelihoods: global and regional research perspectives", Journal of Cleaner Production, t. 63, s. 1-12.
• Weaver D.B., 2004, "Tourism and the elusive paradigm of sustainable development", w: A.A. Lew, C.M. Hall, A.M. Williams (red.), A Companion to Tourism, Oxford: Blackwell Publishing.
• Zaręba D., 2010, Ekoturystyka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Żemła M., 2010, Wartość dla klienta w procesie kształtowania konkurencyjności obszaru recepcji turystycznej, Katowice: Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa im W. Korfantego w Katowicach.
• Żemła M., 2013, "Turystyka zrównoważona", w: D. Chudy-Hyski i M. Żemła (red.), Turystyka bardziej przyjazna. Wybrane zagadnienia minimalizacji negatywnego wpływu turystyki na środowisko przyrodnicze, Katowice: Wydawnictwo GWSH Katowice.

Identyfikatory

DOI

10.7366/1509499517103