Rozwój badań nad konsumpcją i zachowaniami konsumentów w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach

• Autorzy: Ewa Kieżel , Sławomir Smyczek
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obchody 80-lecia istnienia Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, a także 25-lecie powołania Wydziału Zarządzania, który kontynuuje tradycje Wydziału Organizacji Przemysłowej, jedynego ówczesnego wydziału, na którym rozpoczęto kształcenie w 1937 r., skłania do refleksji nad tym, jak spełniana jest misja Wydziału, w której główny nacisk, obok kształcenia przyszłej kadry menadżerskiej, kładzie się na badania naukowe w dziedzinie nauk ekonomicznych, w szczególności w dyscyplinach nauk o zarządzaniu i ekonomii. Tak określona misja Wydziału konkretyzuje zatem główny (choć nie jedyny) obszar badań na dwa podstawowe podmioty sfery realnej, jakimi są przedsiębiorstwo i gospodarstwo domowe. Nie sposób zatem, podejmując się próby oceny wkładu Wydziału Zarządzania w rozwój dziedziny nauk ekonomicznych, pominąć badań nad konsumpcją i zachowaniami konsumentów. Problematyka konsumpcji i zachowań konsumentów sięga początków istnienia człowieka. Ludzie zawsze poszukiwali pożywienia oraz elementów umożliwiających im codzienne życie. Przez wiele tysiącleci obszar wyborów w tym zakresie był bardzo ograniczony. Ludzie musieli wręcz zdobywać środki zaspokajające ich potrzeby. Dopiero ostatnie dekady to okres przewartościowania roli i miejsca konsumpcji w gospodarce. O ile w XIX w. i pierwszej połowie XX stulecia obowiązywał w gospodarce prymat produkcji, o tyle po II wojnie światowej sytuacja się odwróciła i zaczęła dominować logika konsumpcji. Kraje zamożne weszły w fazę cywilizacji konsumpcyjnej. Konsumpcja przestała być biernym efektem rozwoju gospodarczego. Po raz pierwszy zaczęto wówczas traktować ludzi jako konsumentów, którzy mają swobodę wyboru i sami decydują, które produkty w najlepszy sposób zaspokoją ich potrzeby. W tym też okresie konsumpcja i zachowania konsumentów stały się przedmiotem badań naukowych. Mając na uwadze powyższe, za celowe uznano ukazanie roli i znaczenia badań nad konsumpcją i zachowaniami konsumentów w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach oraz próbę określenia wkładu tych badań do dorobku naukowego Wydziału Zarządzania. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

PL

Badanie preferencji konsumenckich; Decyzje konsumenckie; Metody badań konsumenckich; Zachowania konsumenta

EN

Consumer preferences research; Consumer decision; Methods of consumer research; Consumer behaviour

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2017
• Tom: Nauki o zarządzaniu : dokonania, trendy, wyzwania
• Strony: 46-58

Twórcy

autor

Ewa Kieżel

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

autor

Sławomir Smyczek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Andreasen A.R. (1965), Attitudes and Customer Behavior: A Decision Model, [w:] L.E. Preston, New Research in Marketing, Institute of Business and Economic Research, University of California, Berkley.
• Antonides G., van Raaij W.F. (2003), Zachowanie konsumenta. Podręcznik akademicki, PWN, Warszawa.
• Bauer R.A. (1960), Consumer Behavior as Risk Taking, [w:] R.S. Hancock (red.), Dynamic Marketing for a Changing World, American Marketing Association, Chicago.
• Bettman J.R. (1979), An Information Processing Theory of Consumer Choice, Addison - Wesley, MA.
• Burgiel A. (2014), Społeczne zjawiska w zachowaniach polskich konsumentów. Oddziaływania społeczne, naśladownictwo, ostentacja i snobizm, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Bywalec Cz. (2010), Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, C.H. Beck, Warszawa.
• Callebaut J. (1994), The Naked Consumer: The Secret of Motivational Research in Global Marketing, Censydiam Institute, Antwerp.
• Gajewski S. (1994), Zachowanie sie konsumenta a współczesny marketing, Wydawnictwo UŁ, Łódź.
• Grzega U. (2012), Poziom życia ludności w Polsce - determinanty i zróżnicowania, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Hansen F. (1972), Consumer Choice Behavior: A Cognitive Theory, The Free Press, NY.
• Howard J.A., Sheth J.N. (1969), The Theory of Buyer Behavior, Wiley, NY.
• Janoś-Kresło M., Mróz B., red. (2006), Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Kassarjian H.H. (1971), Personality and Consumer Behavior: A Review, "Journal of Marketing Research", No. 8.
• Katona G. (1975), Psychological Economics, Elsevier Scientific Publishing Co., Amsterdam.
• Kiełczewski D. (2005), Przedsiębiorstwo a kształtowanie proekologicznych wzorców konsumpcji, [w:] A. Wasiak, G. Dobrzański (red.), Zrównoważony rozwój w przedsiębiorstwie i jego otoczeniu, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok.
• Kieżel E., red. (1999), Rynkowe zachowania konsumentów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Kieżel E., red. (2003), Zachowania konsumentów - determinanty, racjonalność, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Kieżel E. (2004), Racjonalność konsumpcji i zachowań konsumentów, PWE, Warszawa.
• Kieżel E., red. (2007), Ochrona interesów konsumentów w Polsce w aspekcie integracji europejskiej, Difin, Warszawa.
• Kieżel E., red. (2010), Konsument i jego zachowania na tynku europejskim, PWE, Warszawa.
• Kieżel E., Smyczek S., red. (2011), Zachowania polskich konsumentów w warunkach kryzysu gospodarczego, Placet, Warszawa.
• Kieżel E., Smyczek S., red. (2012), Zachowania rynkowe kobiet - wybory i determinanty, Placet, Warszawa.
• Kieżel E., Smyczek S., red. (2015), Zachowania konsumentów. Procesy unowocześniania konsumpcji, Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Kołodko G. (2009), Światowy kryzys i jego implikacje dla Polski, Master of Business Administration, lipiec - sierpień.
• Malysa-Kaleta A. (2011), Kierunki oraz determinanty przemian konsumpcji w Polsce i Czechach na tle procesów integracji europejskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Katowice.
• Mruk H. (2011), Nowe trendy w zachowaniach konsumentów szansą rozwoju regionu, "Handel Wewnętrzny", nr 2.
• Nicosia F.M. (1996), Consumer Decision Processes: Marketing and Advertising Implications, Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
• Sherry Jr. J.F. (1991), Postmodern Alternatives: The Interpretive Turn in Consumer Research, [w:] T.S. Robertson, H.H. Kassarjin (red.), Handbook of Consumer Research, Prentice Hall, Englewood Cliffs, NJ.
• Smyczek S. (2007), Modele zachowań konsumentów na rynku usług finansowych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Szumniak J. (2016), Nowe możliwości biznesowe na tynkach najniższego poziomu globalnej piramidy ekonomicznej, Portal Forum Odpowiedzialnego Biznesu, http://www.odpowiedzialnybiznes.pl/artykul-nowe-mozliwoci-biznesowe-na-rynk-160.htm (data dostępu: 20.05.2017).
• Światowy G. (2006), Zachowania konsumenta. Determinanty oraz metody poznania i kształtowania, PWE, Warszawa.
• Veblen T. (1998), Teoria klasy próżniaczej, Muza, Warszawa.
• Zaltman G., Pinson C.R.A, Angelmar R. (1973), Metatheory and Consumer Research, Dryden Press, Hinsdale.