Dysfunkcje udziałów w podatkach państwowych w aspekcie zmniejszającej się samodzielności dochodowej samorządu terytorialnego w Polsce

• Autorzy: Ryta Dziemianowicz

Warianty tytułu

Dysfunctions of Shares in State Income Taxes in The Aspect of Decreasing The Revenue Autonomy of The Local Government in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Udziały w państwowych podatkach dochodowych (PIT i CIT) w polskim systemie prawnym są zaliczane do kategorii dochodów własnych samorządu terytorialnego. Jednocześnie są to dochody transferowe, niespełniające podstawowych atrybutów tzw. podatków zdecentralizowanych, charakterystycznych dla tej kategorii dochodów. W odniesieniu do tych źródeł dochodów jednostki samorządu terytorialnego nie dysponują żadnymi elementami władztwa podatkowego. W tym sensie stanowią one jedynie ich "atrapę". Celem artykułu jest ocena obowiązującego w Polsce systemu podatków samorządowych, ze szczególnym uwzględnieniem udziałów w państwowych podatkach dochodowych w aspekcie samodzielności dochodowej samorządu terytorialnego. Opracowanie jest jednocześnie próbą odpowiedzi na pytanie: Czy polski system podatków samorządowych rzeczywiście realizuje postulaty zawarte w Konstytucji RP oraz EKSL? Tekst przygotowano na podstawie studiów literaturowych oraz analizy danych publikowanych przez Ministerstwo Finansów i GUS(abstrakt oryginalny)

EN

Shares of in state income taxes (PIT and CIT) in the Polish legal system are included in the category of local government income. At the same time, these are transfer income, not having the basic attributes of the so-called decentralized taxes, typical of this category of income. With regard to these sources of income, local government units have no elements of taxing power at their disposal. In a sense they are only their "dummy". The aim of this article is to evaluate the local government tax system in Poland, with particular focus on the shares in state income taxes in the aspect of revenue autonomy of the local government. At the same time, the study is an attempt to answer the following question: Does the Polish system of local government taxes actually fulfil the postulates contained in the Constitution of the Republic of Poland and the European Charter of Local Self-Government? The text was prepared on the basis of literature studies and analysis of the data published by the Ministry of Finance and the Central Statistical Office(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Podatki lokalne; Podatki; Podatek dochodowy

EN

Local government; Local taxes; Taxes; Income tax

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 485 Relacje fiskalne państwo - samorząd terytorialny
• Strony: 90-107

Twórcy

autor

Ryta Dziemianowicz

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• Borodo A., 2004, Samorząd terytorialny. System prawnofinansowy, Wydawnictwo Prawnicze Lexis Nexis, Warszawa.
• Czarny A., 2016, Założenia i realizacja samodzielności dochodowej wybranych jednostek samorządu terytorialnego, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis, Oeconomica, vol. 329, nr (84)3, s. 41-52.
• Dowgier R., 2007, Stanowienie miejscowego prawa podatkowego w Polsce. Materiały konferencyjne: Days of Public Law, Brno 2007, s. 5, http://www.law.muni.cz/sborniky/Days-of-public-law/files/pdf/sprava-finance/Dowgier.pdf (19.01.2015).
• Druk nr 1732, Sejm IV kadencji, http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/wgdruku/1732/$file/1732.pdf (15.04.2017).
• Dziemianowicz R., Budlewska R., 2015, Czy tax expenditures stosowane w podatkach państwowych mają wpływ na dochody JST? Przyczynek do dyskusji, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 404, s. 67-85.
• Dziemianowicz R., Poniatowicz M., 2016, Udziały samorządu terytorialnego w państwowych podatkach dochodowych w aspekcie postulatów teoretycznych federalizmu fiskalnego, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Lublin - Polonia, vol. L 1, sectio H, s. 295-303.
• Europejska Karta Samorządu Lokalnego z 15 października 1985 r., Dz.U. 1994, nr 124, poz. 607; sprostowanie: Dz.U. 1996, nr 154, poz. 1107.
• Gajl N., 1996, Modele podatkowe. Podatki lokalne, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Głuchowski J., 1998, Polskie prawo podatkowe, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
• Goronowski W., 1998, Systemy podatkowe (kryteria klasyfikacji), [w:] Podstawowe zagadnienia prawa finansowego i polityki finansowej w Polsce w latach 1989-1997, red. E. Chojna-Duch, Wydawnictwo "KiK" Konieczny i Kruszewski, Warszawa.
• Harasimowicz J., 1988, Finanse i prawo finansowe, PWE, Warszawa.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483.
• Kosikowski C., 2003, Potrzeba - zakres - warunki - metody polskiego systemu podatkowego, [w:] Kierunki reformy polskiego systemu podatkowego, red. A. Pomorska, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Majchrzycka-Guzowska A., 2000, Finanse i prawo finansowe, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa.
• Mastalski R., 2012, Prawo podatkowe, C.H. Beck, Warszawa.
• Ministerstwo Finansów, 2016, Raport: Preferencje podatkowe w Polsce, nr 6, s. 18-20.
• Neneman J., Swianiewicz P., 2013, Koncepcje, warianty i konsekwencje wprowadzenia PIT-u komunalnego w Polsce, Ekspertyza BGK, Warszawa.
• Ofiarski Z., 2012, Władztwo daninowe oraz administrowanie podatkowymi źródłami dochodów własnych gmin - czy podział kompetencji jest jeszcze potrzebny?, Zeszyty Naukowe Administracji AJD w Częstochowie, nr 1, s. 137-151.
• Ofiarski Z., 2016, System (zbiór) podatków samorządowych - wstępne propozycje uprządkowania, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Lublin - Polonia, vol. L,1, sectio H, s. 265-274.
• Opinia w sprawie projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Druk nr 1732), M. Kulesza, 2003, http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk4.nsf/Opwsdr?OpenForm&1732 (15.04.2017).
• Opinia zlecona, uwagi do rządowego projektu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego z 2003 r. (druk nr 1732), W. Miemiec, http://orka.sejm.gov.pl/rexdomk4.nsf/Opwsdr?OpenForm&1732 (15.04.2017).
• Poniatowicz M., 2015, Determinanty autonomii dochodowej samorządu terytorialnego w Polsce, Nauki o Finansach, nr 1(22), s. 11-30.
• Tegler E., 1992, Funkcje systemu podatkowego i ocena jego sprawności, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Iuridica, nr 54, s. 101-118.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, t.j. Dz.U. 2015, poz. 513 ze zm.
• Wójtowicz K., 2014, Udział w podatkach państwowych a problem stabilności finansowej jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Lublin - Polonia, vol. XI.VIII.2, sectio H, s. 135-143.
• Wyrok TK z dnia 28 czerwca 2001 r., sygn. U8/00. http://otk.trybunal.gov.pl/orzeczenia/teksty/otkpdf/2001/u_08_00.pdf (10.04.2017).

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2017.485.08