Edukacja finansowa osób starszych jako instrument ograniczania ryzyka wiktymizacji na rynku bankowym i parabankowym

• Autorzy: Małgorzata Solarz , Magdalena Rogalska

Warianty tytułu

Financial Education Of Senior Citizens As An Instrument for Reducing The Risk of Victimization on The Banking and Shadow Banking Market

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule została postawiona i pozytywnie zweryfikowana hipoteza badawcza - edukacja finansowa, będąc istotnym instrumentem podnoszenia świadomości finansowej, przyczynia się do ograniczania ryzyka wiktymizacji osób starszych, a tym samym zapobiega ich wykluczeniu finansowemu. Wykorzystane metody badawcze: krytyczna analiza literatury przedmiotu, metody statystyczne i sondaż diagnostyczny umożliwiły realizację celów artykułu, do których należą: zdiagnozowanie poziomu świadomości finansowej osób starszych oraz przedstawienie wybranych działań edukacyjnych skierowanych do polskich seniorów, które mają minimalizować ryzyko wiktymizacji występujące na rynku bankowym i parabankowym. Niezbędne do dokonania analiz dane empiryczne pochodzą z raportu OECD i badań własnych przeprowadzonych z wykorzystaniem ankiety w listopadzie 2015 r. na próbie 50 osób starszych zamieszkałych na Dolnym Śląsku(abstrakt oryginalny)

EN

The following research hypothesis was put forward and positively verified in the article - financial education constitutes an important instrument for reducing the risk of senior citizens' victimization, which prevents their financial exclusion. The following research methods were used: critical analysis of the subject literature, statistical methods and the diagnostic survey, which allowed the realization of the article objectives among which the following are included: diagnosing the level of financial awareness of senior citizens and presenting the selected educational activities addressed to Polish seniors, which aim at minimizing the risk of victimization occurring at the banking and shadow banking market. The empirical data necessary to perform the analyses originate from the OECD report and the author's survey studies carried out in November 2015 within the sample of 50 senior citizens residing in Lower Silesia region(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja finansowa; Finanse osobiste; Wykluczenie finansowe; Rozwój zrównoważony

EN

Financial education; Personal finance; Financial exclusion; Sustainable development

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 478 Finanse i rachunkowość na rzecz zrównoważonego rozwoju - edukacja, etyka, innowacje. Finanse
• Strony: 392-406

Twórcy

autor

Małgorzata Solarz

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Magdalena Rogalska

• e-mail: [e-mail]

Bibliografia

• ANZ Survey of Adult Financial Literacy in Australia, 2008, ANZ Banking Group, Melbourne, http://www.anz.com/Documents/AU/Aboutanz/AN_5654_Adult_Fin_Lit_Report_08_Web_Report_full.pdf (10.02.2017).
• Bieńkowska E., 1999, Osoby starsze grupą o podwyższonym stopniu ryzyka wiktymizacji, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 1, s. 111-117.
• Bieńkowska E., 2000, Wiktymologia. Zarys wykładu, Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa.
• Borys G., 2012, W kierunku finansów zrównoważonego rozwoju, [w:] Famulska T (red.), Szkice o finansach. Księga jubileuszowa prof. zw. dr hab. Krystyny Znanieckiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice, s. 43-51.
• Communication from the commission - financial education, 2007, Commission of European Communities, COM(2007), 808 final, Brussels, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52007DC0808&from=EN (10.02.2017).
• Frączek B., 2013, Obszary badań w zakresie poziomu wiedzy i edukacji finansowej społeczeństwa w Polsce i na świecie, [w:] Innowacje w bankowości i finansach, Studia Ekonomiczne Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 173, Katowice, s. 118-128.
• Hastings J.S., Mitchell O.S., 2001, How financial literacy and impatience shape retirement wealth and investment behaviors, National Bureau of Economic Research, Working Papers, no. 16740, Cambridge, MA, http://www.nber.org/papers/w16740.pdf (01.02.2017).
• Hołyst B., 2011, Wiktymologia, LexisNexis, Warszawa.
• Klaus W., Woźniakowska-Fajst D., 2012, Związki między wiktymizacją oraz ubóstwem i wykluczeniem społecznym, Archiwum Kryminologii, t. XXXIV, s. 43-89.
• KNF (Komisja Nadzoru Finansowego), 2014, Sprawdź, komu powierzasz, http://www.knf.gov.pl/sprawdz_komu_powierzasz.html (28.01.2017).
• KNF (Komisja Nadzoru Finansowego), 2015, Senior w świecie finansów, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Senior_w_swiecie_finansow.pdf (28.01.2017).
• Kuć M., 2010, Wiktymologia, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010.
• Kuchciak I., Marcinkowska M., Świeszczak K., Świeszczak M., 2014, Edukacja finansowa i inkluzja bankowa w realizacji koncepcji Silver Economy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Lusardi A., Tufano P., 2009, Debt Literacy, Financial Experiences, and Overindebtedness, National Bureau of Economic Research, Working Paper, no. 14808, Cambridge, MA, http://www.nber.org/papers/w14808.pdf (1.02.2017).
• Mirska N., 2009, Podatność wiktymizacyjna a samoocena i optymizm, Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka, nr 1-2, s. 136-138.
• NBP (Narodowy Bank Polski), 2015, Telewizja Polska SA, projekt pt. "Czytaj umowy", Portal Edukacji Ekonomicznej, https://www.nbportal.pl/edukacja-w-nbp/projekty-zakonczone/2015/telewizja-pol-ska-s.a.,-projekt-pt.-czytaj-umowy (31.01.2017).
• NBP (Narodowy Bank Polski), 2016a, O finansach w bibliotece..., IV edycja, Portal Edukacji Ekonomicznej, https://www.nbportal.pl/edukacja-w-nbp/projekty-zakonczone/2016/o-finansach-w-biblio-tece-iv-edycja (31.01.2017).
• NBP (Narodowy Bank Polski), 2016b, Domowa Ekonomia, Portal Edukacji Ekonomicznej, https://www.nbportal.pl/edukacja-w-nbp/projekty-zakonczone/2016?result_29489_result_page=4 (31.01.2017).
• NBP (Narodowy Bank Polski), 2016c, Nowoczesne i bezpieczne finanse seniora, Portal Edukacji Ekonomicznej, https://www.nbportal.pl/edukacja-w-nbp/projekty-zakonczone/2016/nowoczesne-i-bez-pieczne-finanse-seniora-v-edycja (31.01.2017).
• OECD, 2005, Improving financial literacy: analysis of issues and policies, http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/2105101e.pdf?expires=1430429648&id=id&accname=ocid53014339&checksum=A1FC7C81B5F5F2DB0F31F832A2AC10EA (1.02.2017).
• OECD/INFE (OECD International Network on Financial Education), 2016, International Survey of Adult Financial Literacy Competencies, http://www.oecd.org/daf/fin/financial-education/OECD-
• INFE-International-Survey-of-Adult-FInancial-Literacy-Competencies.pdf (12.02.2017).
• Opar A., 2016, Podatność wiktymizacyjna - przesłanki i formy przeciwdziałania wiktymizacji, Rozprawy Społeczne, t. X, nr 2, s. 24-30.
• PRI (Policy Research Initiative), 2005, Why Financial Capability Matters, Synthesis Report prepared by Social and Enterprise Development Innovations for the PRI Project "New Approaches for Addressing Poverty and Exclusion", Report on "Canadians and Their Money: A National Symposium on Financial Capability", Financial Consumer Agency of Canada, Ottawa.
• Rawls J., 1971, A Theory of Justice, Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts.
• Rogall H., 2010, Ekonomia zrównoważonego rozwoju. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
• Schafer S., 1968, The Victim and His Criminal. A Study in Functional Responsibility, Random House, New Yok.
• Sen A., 1999, Development as Freedom, Oxford University Press, Oxford.
• SKEF (Stowarzyszenie Krzewienia Edukacji Finansowej), 2017, Senior na plus 2! Warsztaty edukacji finansowej dla osób 55 plus, https://www.skef.pl/senior-plus-2-warsztatyhttpswww-skef-pl-edukacji-finansowej-dla-osob-55-plus (28.01.2017).
• Stan wiedzy finansowej Polaków, 2009, http://www.citibank.pl/poland/kronenberg/polish/files/fk_badania_01.pdf (10.02.2017).
• Szatur-Jaworska B. (red.), 2008, Stan przestrzegania praw osób starszych w Polsce. Analiza i rekomendacje działań, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Warszawa.
• Van Rooij, M., Lusardi A., Alessie R., 2007, Financial literacy and stock market participation, National Bureau of Economic Research, Working Papers, no. 13565, Cambridge, Massachusetts, http://www.nber.org/papers/w13565.pdf (1.02.2017).

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2017.478.36