Identyfikacja i analiza trendów rozwojowych w przemyśle spożywczym w Polsce

• Autorzy: Małgorzata Miśniakiewicz

Warianty tytułu

Identification and Analysis of Future Trends in Food Industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przemysł spożywczy jest sektorem, którego specyfika wyraźnie przejawia się w działaniach innowacyjnych, przy czym jego poziom innowacyjności w Polsce jest relatywnie niski. Silna pozycja konsumenta na rynku, coraz powszechniejsza świadomość wpływu żywności na zdrowie, konserwatyzm żywieniowy Polaków, skracanie cyklu życia produktów i przedsiębiorstw oraz związana z tym konieczność nieustannej obserwacji rynku, identyfikacji potrzeb i szybkiego dostarczania produktu zgodnego z preferencjami konsumentów to czynniki, które najsilniej warunkują działania innowacyjne w produkcji żywności. Niezwykle istotny jest także przyspieszony przepływ wiedzy i informacji przyczyniający się do postępu technologicznego, wzrost czynników pozacenowych w budowie konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym coraz wyższe wymagania jakościowe, procesy globalizacji i liberalizacji, które spowodowały, że na danym rynku konkurują nowe przedsiębiorstwa. Efektem działań proinnowacyjnych powinny być konkretne nowe produkty, nowe technologie, nowe metody organizacyjne bądź strategie marketingowe, które mają szansę stać się bardzo ważnym czynnikiem rozwoju ekonomicznego polskich firm. W artykule na podstawie analizy źródeł wtórnych dokonano identyfikacji trendów rozwojowych w przemyśle spożywczym, ze zwróceniem szczególnej uwagi na zachodzące w Polsce i Europie zmiany demograficzne kształtujące trendy w żywieniu człowieka i krajową konsumpcję produktów żywnościowych. Do ich weryfikacji wykorzystano m.in. wyniki badań o charakterze Foresight'u technologicznego oraz ekspertyzy w zakresie strategicznej wizji rozwoju polskiego przemysłu spożywczego ze wskazaniem priorytetowych kierunków prac B+R na okres najbliższych lat - perspektywa 2030 roku. Za najistotniejsze kierunki rozwoju sektora spożywczego uznano produkcję żywności funkcjonalnej, ekologicznej, minimalnie przetworzonej, tradycyjnej, lokalnej, wygodnej, HoReCa, niskokalorycznej, spersonalizowanej - Polska jest w stanie w tych obszarach wypełnić niszę istniejącą na rynku. (abstrakt oryginalny)

EN

Food industry is a sector, which specificity strongly influences innovation activities, whereas the level of its innovation in Poland is relatively low. The strong position of consumer on the market, more widespread awareness of the impact of food on health, Poles nutritional conservatism, shortening of the life cycle of products and companies, and the related need for constant observation of the market, identifying the needs and quick delivering an product in accordance with the preferences of the consumers are the factors that most strongly affect innovation in food production. Extremely important is also accelerated flow of knowledge and information contributing to technological progress, growth of non-price factors in the construction of the competitiveness of enterprises, including higher and higher quality requirements, globalization and liberalization processes, which cause new businesses competition on the market. The effects of pro-innovative activities should be specific new products, new technologies, new organizational methods, or marketing strategies, which have a chance to become a very important factor in the economic development of Polish companies. In an article the future trends in the food sector were identified and analysed based on secondary sources, with special attention to demographic and social changes taking the place in Poland and Europe shaping trends in human nutrition and domestic consumption of food products. For their verification there were used the results of a foresight and technological expertise in the strategic vision of the development of the Polish food industry with an indication of the priority directions of R&D for the sector in the perspective of 2030. As the most important directions of development of the food industry the production of functional food, organic, minimally processed, traditional, local, convenient, HoReCa, low-calorie, personalized food were determined. Polish food industries in these areas are able to fill in a niche existing on the market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemysł spożywczy; Innowacyjność przemysłu; Produkty żywnościowe; Preferencje konsumenta

EN

Food industry; Industry innovation; Food products; Consumer preferences

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2017
• Numer: z. nr 51
• Strony: 385-397

Twórcy

autor

Małgorzata Miśniakiewicz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Cacak-Pietrzak G., 2015, Żywność ekologiczna w Polsce - przetwórstwo oraz rynek, "Przemysł Spożywczy", nr 9, https://doi.org/10.15199/65.2015.9.7.
• Czajkowska K., Kowalska H., 2014, Nowe produkty spożywcze - stan i tendencje rozwojowe, "Przemysł Spożywczy", nr 12.
• Gantner A., Tomaszewska-Pielacha M., Gutkowska K, 2015, Reformulacje produktów żywnościowych, "Przemysł Spożywczy", nr 10.
• Handel detaliczny artykułami spożywczymi w Polsce 2015. Analiza rynku i prognozy rozwoju na lata 2015-2020, Raport PMR, http://www.pmrpublications. com/product/Handel-detaliczny-artykulami-spozywczymi-w-Polsce-2015 (stan na dzień 25.04.2016 r.).
• Krajewska M., 2015, Współpraca banków żywności z darczyńcami, "Przemysł Spożywczy", nr 8.
• Laskowski W., Świstak E., 2014, Zmiany we wzorcach spożycia żywności w Polsce, Wydawnictwo Laskowski, Warszawa, s. 108-109.
• Marnowanie żywności w Polsce i Europie, 2012, Raport Federacji Polskich Banków Żywności, Warszawa.
• Michalczuk L., 2013, Perspektywy rozwoju polskiego przemysłu spożywczego w świetle badań foresightowych, "Innowacyjne Mleczarstwo", nr 1.
• Michalczuk L. (red.), 2011, Żywność i żywienie w XXI wieku. Scenariusze rozwoju polskiego sektora rolno-spożywczego, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Łódź, http://eedri.pl/pdf/Scenariusz_v9.pdf (stan na dzień 15.03.2016 r.).
• Poczta W. i in., 2012, Analiza potrzeb i kierunków wsparcia sektora przetwórstwa, przetwarzania, wprowadzania do obrotu i rozwoju produktów rolnych w Polsce w latach 2014-2020, Ekspertyza współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 opracowana na zalecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Poznań, http://ksow.pl/fileadmin/user_upload/ksow.pl/pliki/ANALIZY_ekspertyzy/Ekspertyza_Przemysl_spozywczy_POCZTA_Poznan.pdf (stan na dzień 28.04.2016 r.).
• Rocznik Statystyczny Przemysłu, 2004-2014, GUS, Warszawa.
• Szczepaniak I., 2016, Ekonomiczna ocena innowacyjności polskiego przemysłu spożywczego, "Przemysł Spożywczy", nr 2, https://doi.org/10.15199/65.2016.2.1.
• Tereszczuk M., 2016, Handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi w 2015 r., "Przemysł Spożywczy, nr 3, https://doi.org/10.15199/65.2016.3.1.
• Waszkiewicz-Robak B., Kulki K., Bazarnik M., 2015, Żywność funkcjonalna szansą rozwoju nauki o żywności i żywieniu oraz zapewnienia bezpieczeństwa żywności [w:] Trendy w żywieniu człowieka, red. M. Karwowska, W. Gustaw, Wydawnictwo Naukowe PTTŻ, Kraków.
• Zielińska E., Karaś M., Jakubczyk A., 2015, Owady w diecie człowieka - niekonwencjonalne źródło pełnowartościowego białka [w:] Trendy w żywieniu człowieka, red. M. Karwowska, W. Gustaw, Wydawnictwo Naukowe PTTŻ, Kraków.
• Zmiany preferencji Polaków w zakresie konsumpcji żywności, Raport 2015 Banku BGŻ BNP Paribas przygotowany we współpracy z firmą badawczą GfK, Warszawa.
• Żmija D., 2014, Innowacyjność przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce [w:] Agrobiznes 2014. Rozwój agrobiznesu w okresie 10 lat przynależności Polski do Unii Europejskiej, red. nauk. A. Olszańska, J. Szymańska, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 361, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2017.3.30