Klasy społeczno-ekonomiczne a normatywne wizje gospodarki

• Autorzy: Juliusz Gardawski

Warianty tytułu

Socio-Economic Classes and Normative Visions of the Economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł poświęcony jest wieloletnim badaniom wizji gospodarki dobrze urządzonej, prowadzonych w SGPiS/SGH; składa się ze wstępu i dwóch części. Wstęp poświęcony jest zagadnieniom metodologicznym: strukturalnej heterogeniczności społeczeństwa, homologii między normatywną wizją ładu społeczno-gospodarczego a pozycją społeczno-ekonomiczną, roli teorii racjonalnego wyboru, spójności mentalności ekonomicznej. Część pierwsza omawia teorie struktury społecznej, które w kolejnych okresach inspirowały badania prowadzone w SGPiS/SGH: marksizm i neomarksizm, inspiracje Webera, teorię Bourdieu, nowe teorie klasowe itd. Druga część omawia wnioski z wybranych badań wizji gospodarki dobrze urządzonej, począwszy od końca lat 80., kończąc na wstępnych wynikach badań prekariatu z 2016 roku. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is devoted to long-running studies of the vision of a well-ordered economy conducted by teams of socio-economists from SGPiS / SGH. The introduction is focused to methodological issues: the structural heterogeneity of society, the homology between the normative vision of socioeconomic order and the socioeconomic position, the role of the rational choice theory, the coherence of economic mentality. The first part discusses the theories of social structure, which in subsequent periods inspired research conducted at SGPiS / SGH: Marxism and neo-Marxism, Weber's inspirations, Bourdieu's theory, new class theories, etc. The second part discusses the conclusions of selected research projects of visions of well-ordered economy carried out from the end of the 80s to 2016. The article is ended by the preliminary results of the 2016- 2017 precariat research project. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klasa społeczna; Nierówności społeczne; Prekariat; Teoria racjonalnego wyboru (TRW)

EN

Social class; Social inequality; Precarity; Rational choice theory

• Czasopismo: Kultura i Rozwój
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 1(2)
• Strony: 73-119

Twórcy

autor

Juliusz Gardawski

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Beck, U. (2004 [1986]). Społeczeństwo ryzyka. W drodze do nowoczesności (tłum. S. Cieśla). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Bocheński, M. (2006). Marksizm - leninizm. Nauka czy wiara? Komorów: Antyk Marcin Dybowski.
• Bott, E. (1957). Family and Social Network. London: Tavistock.
• Bottero, W. (2005). Stratification: Social division and inequality. London: Routledge.
• Bourdieu, P. (2005 [1979]). Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia (tłum. P. Biłos). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Bourdieu, P., Wacquant, L.J.D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej (tłum. A. Sawisz). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Bradley, H. (1999). Gender and Power in the Workplace. Analysing the Impact of Economic Change. Houndmills: Macmillan Press LTD.
• Bradley, H. (2008). Płeć. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
• Cebula, M. (2013). Społeczne uwarunkowania gustów i praktyk konsumpcyjnych. Zbieżność pozycji społecznych i stylów życia czy autonomizacja kultury? Studia Socjologiczne, 2, 97-125.
• Devine, F. (2004). Talking about class in Britain. W: F. Divine, M. Waters (red.), Social Inequalities in Comparative Perspective (s. 191-213). Malden: Blackwell Publishing.
• Domański, H. (2004). Struktura społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Domański, H. (2015). Czy są w Polsce klasy społeczne? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Eyal, G., Szelenyi, I., Townsley, E. (1998). Making Capitalism without Capitalists: Class Formation and Elite Strudels in Post-Communist Central Europe. London: Verso.
• Gardawski, J. (1989). Robotnicy wobec procesu reformowania gospodarki i samorządności. W: J. Polakowska-Kujawa, J. Gardawski (red.), Ruch związkowy i samorządowy. Historia, współczesność, perspektywy (s. 120-135). Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
• Gardawski, J. (1992). Robotnicy 1991. Świadomość ekonomiczna w czasach przełomu. Warszawa: Fundacja im. Friedricha Eberta w Polsce.
• Gardawski, J. (1996). Przyzwolenie ograniczone. Robotnicy wobec rynku i konkurencji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, Friedrich Ebert Stiftung.
• Gardawski, J. (2001). Powracająca klasa. Sektor prywatny w III Rzeczpospolitej. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii PAN.
• Gardawski, J. (red.) (2009). Polacy pracujący a kryzys fordyzmu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Gardawski, J., Gilejko, L., Żukowski, T. (1994). Związki zawodowe w przedsiębiorstwach przemysłowych. Warszawa: Fundacja im. Friedricha Eberta, Przedstawicielstwo w Polsce.
• Gardawski, J. i zespół (2013). Rzemieślnicy i biznesmeni. Właściciele małych i średnich przedsiębiorstw prywatnych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Gdula, M., Sadura, P. (2012). Style życia i porządek klasowy w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grusky, D., Sørensen, J. (1998). Can class analysis be salvaged. American Journal of Sociology, 5, 1187-1234.
• Hausner, J. (1992). Postsocjalistyczne państwo w procesie ustrojowej transformacji. W: J. Hausner (red.), Studia nad systemem reprezentacji interesów (s. 7-37), t. 1. Kraków: Akademia Ekonomiczna w Krakowie.
• Janicka, K. (1976). Ruchliwość międzypokoleniowa i jej korelaty. Z badań nad ludnością miejską. Wrocław: Ossolineum.
• Koralewicz-Zębik, J. (1974). Systemy wartości a struktura społeczna. Wrocław: Ossolineum.
• Kozarzewski, P. (2006). Prywatyzacja w krajach postkomunistycznych. Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN.
• Lee, D.J., Turner, B.S. (red.) (1996). Conflicts about Class. Debating Inequality in Late Industrialism. London: Longman.
• Lenin, W.I. (1956). Dzieła, t. 29. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Lockwood, D. (1975). Sources of variation in working-class images of society. W: M. Bulmer (red.), Working-Class Images of Society. London: Routledge and Kegan Paul.
• Marciniak, W. (2001). Rozgrabione Imperium. Upadek Związku Sowieckiego i powstanie Federacji Rosyjskiej. Kraków: Arcana.
• Marshall, G., Rose, D., Newby, H., Vogler, C. (1989). Social Class in Modern Britain. London: Unwin Hyman.
• Nisbet, R.A. (1959). The decline and fall of social class. Pacific Sociological Review, 2, 11-17.
• Nordlinger, E.A. (1967). The Working Class Tories. London: Mac Gibbon and Kee. Nolke, A., Vliegenthart, A. (2009). Enlarging the varieties of capitalism: The emergence of dependent market economies in East Central Europe. World Politics, 61 (4), 670-702.
• Ossowski, S. (1968). Struktura społeczna w społecznej świadomości. W: S. Ossowski, Dzieła, t. 5 (s. 200-201). Warszawa: PWN.
• Ost, D. (2007). Klęska "Solidarności". Gniew i polityka w postkomunistycznej Europie (tłum. H. Jankowska). Warszawa: Muza.
• Pahl, R. (1989). Is the emperor naked? Some questions on the adequacy of sociological theory. International Journal of Urban and Regional Research, 13, 4.
• Pakulski, J. (2005). Hasło "Śmierć klas". W: Encyklopedia socjologiczna. Suplement (s. 335-339). Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Pakulski, J., Waters, M. (1996a). The Death of Class. London: Sage.
• Pakulski, J., Waters, M. (1996b). Misreading status as class: A reply to our critics. Theory and Society, 25, 731-736.
• Pakulski, J., Waters, M. (1996c). The reshaping and dissolution of social class in advanced society. Theory and Society, 25, 667-691.
• Parkin, F. (1972). Class Inequality and Political Order. London: Paladin.
• Savage, M. (2000). Class Analysis and Social Transformation. Buckingham: Open University Press. Cyt. za: W. Bottero (2005). Stratification: Social division and inequality. London: Routledge.
• Savage, M., Divine F. i in. (2013). A new model of social class. Findings from the BBC's Great British Class Survey Experiment. Sociology, 47 (2), 219-250.
• Schmitter, P., Lehmbruch, G. (red.) (1979). Trends toward Corporatist Intermediation. Beverly Hills: Sage.
• Skeggs, B. (1997). Formations of Class & Gender. Becoming Respectable. London: Sage.
• Swedberg, R. (1998). Max Weber and the Idea of Economic Sociology. Princeton: Princeton University Press.
• Słomczyński, K.M. (1972). Zróżnicowanie społeczno-zawodowe i jego korelaty. Wrocław: Ossolineum.
• Ślęzak, E. (2008). Skuteczność programów ograniczania społecznego wykluczenia w Polsce i Wielkiej Brytanii. Niepublikowana praca doktorska (promotor A. Karwińska), UE, Kraków.
• Turner, B.S. (1996). Capitalism, classes and citizenship. W: D.J. Lee, B.S. Turner (red.), Conflicts about Class. Debating Inequality in Late Industrialism (s. 254-262). London: Longman.
• Weber, M. (2004). "Obiektywność" poznania społeczno-naukowego i społeczno-politycznego. W: M. Weber, Racjonalność, władza, odczarowanie (tłum. M. Holona) (s. 133-195). Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Wesołowski, W. (red.) (1970). Zróżnicowania społeczne. Wrocław: Ossolineum.
• Wesołowski, W., Słomczyński, K.M. (1990). Nowe spojrzenie na badania struktury społecznej ludności miejskiej w latach 1964-1980. Co warto kontynuować, co warto zmienić. W: A. Giza-Poleszczuk, E. Mokrzycki (red.), Teoria i praktyka socjologii empirycznej. Warszawa: IFiS PAN.
• Wright, E.O. (1976). Class boundaries in advanced capitalist society. New Left Review, 98, 3-41.
• Zagórski, K., Koźmiński, A. (2015) Społeczeństwo w czasach kryzysu i niepewności ekonomicznej: założenia, pojęcia, hipotezy. W: K. Zagórski i in., Postawy ekonomiczne w czasach niepewności. Ekonomiczna wyobraźnia Polaków 2012-2014. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ziółkowski, M. (2006). Teoria strukturalistycznego konstruktywizmu i teoria strukturacji. W: A. Jasińska-Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski (red.), Współczesne teorie socjologiczne, t. 2 (s. 631-633). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Identyfikatory

DOI

10.7366/KIR.2017.1.2.05