Znaczenie monopolizacji w postkeynesowskich teoriach cenotwórstwa

• Autorzy: Paweł Umiński

Warianty tytułu

The Significance of the Monopoly Degree in Post-Keynesian Pricing Theories

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł jest teoretyczną podstawą empirycznych analiz cen prowadzonych zgodnie z ekonomią postkeynesowską. Postkeynesiści, ze względu na krytyczny realizm jako metodologiczną podstawę ekonomii postkeynesowskiej, wyróżniają trzy teorie ustalania ceny przez przedsiębiorstwa - ceny administrowane (administered proces), cenotwórstwo oparte na kosztach normalnych (normal cost prices) i cenotwórstwo oparte na narzucie (mark up prices). Szczególną uwagę w artykule poświęcono tym elementom wymienionych teorii, które wskazują na stopnień koncentracji działalności jako czynnik istotny przy ustalaniu ceny. Przeprowadzona analiza wskazuje na niewielkie znaczenie stopnia koncentracji w postkeynesowskich teoriach ustalania ceny. Jedynie w teorii cenotwórstwa opartego na narzucie, którego początek dały prace Michała Kaleckiego, stopień koncentracji ma znaczenie explicite. W teorii cenotwórstwa opartego na kosztach normalnych stopień koncentracji ma wpływ jedynie na marżę zysku, a w teorii cen administrowanych nie ma takiej jednoznacznej relacji. Stopień monopolizacji nie wpływa na zmienność cen według żadnej z analizowanych teorii. Zaznaczyć także należy, że w postkeynesowskich doktrynach ustalania ceny, kluczowe znaczenie odgrywa zmienna reprezentująca stronę podażową, tj. koszty produkcji. Powodem zmian cen są zmiany kosztów lub zmiany strategii przedsiębiorstwa, a nie zmiany popytu. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is a theoretical basis for the empirical analysis of prices conducted in accordance with Post-Keynesian economics. Post-Keynesians, taking into consideration critical realism as a methodological base of Post-Keynesian economics, distinguish three pricing theories: administered prices, normal cost prices and mark up prices. In this article, a particular attention is paid to those elements of the three theories that indicate the significance of industry concentration in price setting. The analysis which has been carried out indicates a modest significance of concentration in Post-Keynesian pricing theories. Only the in mark up theory, which originated from Michał Kalecki's works, concentration matters explicitly. In the normal cost prices theory, the monopoly degree matters only in the profit rate, and in the administered prices theory there is no such clear relation. None of the theories discussed confirmed the impact of the monopoly degree on the variability of prices. It should be pointed out that in Post-Keynesian price theories, it is the variable which represents the supply side (e.g. the production costs) which is of key importance. The reason for a price change is not the change in the demand but the change in the costs or in the strategy of the enterprise. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ceny; Monopol; Postkeynesizm; Teoria cen

EN

Prices; Monopoly; Post-Keynesian economics; Pricing theory

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 1
• Strony: 211-222

Twórcy

autor

Paweł Umiński

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• A.A. Berle, G.C. Means, The Modern Corporation and Private Property, Macmillan, New York 1932.
• A.P. Lerner, The concept of monopoly and the measurement of monopoly power, "The Review of Economic Studies" 1(3), 1934.
• A.S. Eichner, The Megacorp and Oligopoly: Micro Foundations of Macro Dynamics, CUP, Cambridge 1976.
• F.S. Lee, From Post-Keynesian to historical price theory, Part I: Facts, theory and empirically grounded pricing model, "Review of Political Economy" 6(3), 1994.
• F.S. Lee, Marginalist controversy and Post Keynesian price theory, "Journal of Post Keynesian Economics" 13(2), 1990-1991.
• F.S. Lee, Post Keynesian Price Theory, CUP, Cambridge 2003.
• F.S. Lee, The modern corporation and Gardiner Means's critique of neoclassical economics, "Journal of Economic Issues" 24(3), 1990.
• F.S. Lee, Theory creation and the methodological foundation of Post-Keynesian microeconomics, "Cambridge Journal of Economics" 26, 2002.
• G. Means, Big business, administered prices, and the problem of full employment, "Journal of Marketing" 4(4), 1940.
• G.C. Means, Price inflexibility and the requirements of a stabilizing monetary policy, "Journal of the American Statistical Association" 30(190), 1935.
• GyunCheolGu, Pricing, price Stability, and Post Keynesian Price Theory, University of Missouri - Kansas City 2012, (nieopublikowana).
• J. Boehlke, Firma we współczesnej myśli ekonomicznej: studium teoretyczno-metodologiczne, WN UMK, Toruń 2010.
• J. Osiatyński, Mikroekonomiczne podstawy makroekonomii Kaleckiego, "Ekonomista" 1989, nr 3.
• J.G. Lopez, M. Assous, Michał Kalecki, PTE, Warszawa 2011.
• J.K. Galbraith, Economics and the Public Purpose, Penguin, Hormondsworth 1973.
• J.M. Keynes, Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza, WN PWN, Warszawa 2011.
• J.M. Keynes, The General Theory of Employment, "Quarterly Journal of Economics" 1937, February.
• M. Kalecki, Teoria dynamiki gospodarczej, wyd. 3, PWN, Warszawa 1986.
• M. Lavoie, Foundations of Post-Keynesian Economic Analysis, Edward Elgar, 1992.
• N. Shapiro, M. Sawyer, Post Keynesian price theory, "Journal of Post Keynesian Economics" 25(3), 2003.
• P. Arestis, Post Keynesian economics: towards coherence, "Cambridge Journal of Economics" 20(1), 1996.
• P. Arestis, S.P. Dunn, M. Sawyer, Post Keynesian economics and its critics, "Journal of Post Keynesian Economics" 21(4), 1999.
• P. Davidson, Is probability theory relevant for uncertainty? A post Keynesian perspective, "Journal of Post Keynesian Economics" 5(1), 1991.
• P. Davidson, Post Keynesian Macroeconomic Theory, Second Edition - A Foundation for Successful Economic Policies for the Twenty-First Century, Edward Elgar 2011.
• P. Davidson, Reality and economic theory, "Journal of Post Keynesian Economics" 18(4), 1996.
• P. Downward, A realist appraisal of Post-Keynesian pricing theory, "Cambridge Journal of Economics" 24, 2000.
• P.J. Reynolds, Kalecki's degree of monopoly, "Journal of Post Keynesian Economics" 5(3), 1983.
• P.W.S. Andrews, A reconsideration of the theory of the individual business, "Oxford Economic Papers" 1(1), 1949b.
• P.W.S. Andrews, Manufacturing Business, Macmillan, London 1949.
• P.W.S. Andrews, Some aspects of competition in retail trade, "Oxford Economic Papers" 2(2), 1950.
• R.L. Hall, C.J. Hitch, Price theory and business behaviour, "Oxford Economic Papers" 1939, May, nr 2.
• S.C. Dow, Post Keynesianism as political economy: a methodological discussion, "Review of Political Economy" 2(3), 1990.
• T. Lawson, Abstraction, tendencies and stylised facts: a realist approach to economics analysis, "Cambridge Journal of Economics" 13, 1989.
• T. Lawson, The nature of post Keynesianism and its links to other traditions, "Journal of Post Keynesian Economics" 16(4), 1994.
• W.J. Samuels, S.G. Medema, Gardiner C. Means's institutional and Post-Keynesian economics, "Review of Political Economy" 1(2), 1989.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2017.79.1.15