Czy warto rezygnować z OFE? Stopa zwrotu i ryzyko kapitałowej części systemu emerytalnego w Polsce w latach 1999-2013

• Autorzy: Paweł Mikołajczak , Piotr Bajak

Warianty tytułu

Is it Worth Abandoning OFE? The Rate of Return and Risk of the Capital of the Pension System in Poland in the Years 1999-2013

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Otwarte Fundusze Emerytalne są jednym z trzech filarów polskiego systemu emerytalnego zreformowanego w 1999 roku. Comiesięczne składki pobierane z wynagrodzenia stanowią kapitał inwestowany przez Fundusz, głównie w obligacje skarbowe i akcje notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Funkcjonowanie OFE na rynku kapitałowym może wiązać się zarówno z prawdopodobieństwem krótkoterminowego spadku wartości składek, jak i długoterminowym wzrostem ich wartości. Od 2014 roku OFE stał się instrumentem dobrowolnym. Każdy pracujący i odprowadzający składki emerytalne może zdecydować, czy chce skorzystać z usług funduszu. Zmiany w systemie OFE wzbudziły szereg pytań i kontrowersji wokół przyszłości kapitałowego filaru emerytalnego w Polsce. Celem głównym niniejszego opracowania jest weryfikacja różnic stóp zwrotu OFE oraz próba oszacowania ryzyka kapitałowej części systemu emerytalnego w Polsce. Zgodnie z wyżej zdefiniowanym celem pracy postawiono główną hipotezę badawczą, zgodnie z którą z punktu widzenia klienta OFE nie ma znaczenia wybór otwartego funduszu emerytalnego pod względem jego rentowności. W celu weryfikacji hipotezy posłużono się analizą korelacji liniowej, regresji liniowej, analizy ANOVA oraz testów na normalność rozkładu stóp zwrotu OFE. Horyzont badawczy obejmuje lata 2000-2013.(abstrakt oryginalny)

EN

Open Pension Funds are one of the three pillars of the Polish pension system which was reformed in 1999. Monthly dues collected from the remuneration are to be the capital invested by the Fund, mostly in treasury bonds and shares listed on the Stock Exchange in Warsaw. The functioning of the funds on the capital market can be associated with both the probability of short-term decline in the value of contributions, as well as a long-term increase in value. Since 2014, Open Pension Funds have become an unsolicited instrument. Everyone who works and makes contributions can decide whether he wants to use the services of the fund. Changes in the system of Open Pension Funds have raised a number of questions and created controversy over the future of the capital pension pillar in Poland. The main objective of this study is to verify the differences in rates of return created by Open Pension Funds and attempt to estimate the risks to the capital of the pension system in Poland. According to the aforementioned defined aim of the study hypothesized research, the hypothesis of this paper states that from the point of view of a customer, the choice of an open pension fund is irrelevant in terms of its profitability. The hypotheses of the study were verified through the use of linear correlation analysis, linear regression, ANOVA and tests for normality distribution of rates of return funds. The scope of the research covers the years 2000-2013.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

System emerytalny; Stopa zwrotu; Fundusze emerytalne; Kapitał; Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE)

EN

Pension schemes; Rate of return; Pension funds; Capital; Open Pension Funds (OPF)

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 6
• Strony: 103-111

Twórcy

autor

Paweł Mikołajczak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

autor

Piotr Bajak

• Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Bibliografia

• Antonów K. (2002), Finansowe aspekty ubezpieczeń społecznych, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne", nr 11.
• Bugaj R. (2004), Ocena reformy ubezpieczeń społecznych, "Gospodarka Narodowa", nr 1-2.
• Golinowska S. (red.) (1997), Reforma systemu emerytalno-rentowego, Warszawa.
• Grzebieniak A., (2007), Polski system ubezpieczeń społecznych - zalety i wady, Studia Gdańskie, t. IV, Gdańsk.
• Kołodko G. W., Tomkiewicz J. (2014), Repartycyjny i kapitałowy system emerytalny. Synergia czy antagonizm?, "Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie", nr 1.
• Łuszczyk M. (2015), Zmiany w funkcjonowaniu Otwartych Funduszy Emerytalnych - implikacje dla finansów publicznych w Polsce, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• Nowicki D. K., 2014, Kapitałowy system emerytalny po zmianach - wybrane aspekty prawne, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa.
• Olejnik I., (2009), Otwarte fundusze emerytalne w opinii konsumentów, "Wiadomości Ubezpieczeniowe", nr 4.
• Orenstein, M.A., (2013), Prywatyzacja emerytur. Transnarodowa kampania na rzecz reformy ubezpieczenia społecznego, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Oręziak L., (2014), OFE - Katastrofa prywatyzacji emerytur w Polsce, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, Warszawa.
• Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Dz. U., 1998, nr 137, poz. 887.
• Ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem systemu ubezpieczeń społecznych, Dz. U., 2011, nr 75.
• Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, Dz. U., 1997, nr 139, poz. 934 z późn. zm.
• Wieteska S. (2011), Tendencje kształtowania się wysokości opłat pobieranych przez Otwarte Fundusze Emerytalne, Folia Oeconomica, nr 254, Łódź.
• Wiktorow A. (1996), System emerytalno-rentowy - przesłanki i możliwości reformowania, "Transformacja Gospodarki", nr 65, Gdańsk.