Nowelizacja ustawy o służbie cywilnej z dnia 30 grudnia 2015 r. w kontekście wymogu neutralności politycznej członków korpusu służby cywilnej

• Autorzy: Adam Banaszkiewicz

Warianty tytułu

The Amendment to the Civil Service Act of 30 December 2015 in the Context of the Requirement of Political Neutrality of Civil Servants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł odnosi się do niektórych elementów treści nowelizacji ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, jaka została dokonana ustawą z dnia 30 grudnia 2015 r. W jednym z przepisów tej nowelizacji został zmieniony sposób doboru kandydatów na wyższe stanowiska w służbie cywilnej, przy jednoczesnym stwierdzeniu, że na mocy nowych przepisów osoby zajmujące te stanowiska będą stanowiły część korpusu służby cywilnej. Wolny i konkurencyjny nabór został zastąpiony powołaniem, którego w niektórych przypadkach dokonują podmioty piastujące swe funkcje z nadania politycznego, co rodzi pytanie, czy nie wpłynie to na sposób funkcjonowania osób powołanych, przede wszystkim zaś na kryteria ich doboru. Autor przypomina najpierw samą istotę służby cywilnej, która w Polsce sięga swą tradycją 1922 r. W dalszej kolejności przedstawia ideę utworzenia, sens istnienia oraz historię przedmiotowej służby w Polsce, oprócz ustawy z 1922 r., wspominając o ustawach z 1996, 1998 i 2006 r. i krótko nawiązując do politycznego tła ich uchwalenia, a następnie odnosi się do aktualnego stanu prawnego. W kluczowej części artykułu autor przypomina, jak ważna jest polityczna neutralność, będąca jedną z zasad, na których służba cywilna powinna opierać swoje działanie. Zapewnia ona funkcjonowanie w ramach służby cywilnej profesjonalnej i kierującej się w swych działaniach tylko interesem publicznym kadry, co stanowi konieczny warunek prawidłowej realizacji stojących przed tą służbą zadań. Na koniec autor formułuje również opinię dotyczącą tego, do czego może prowadzić odejście od tej zasady. (abstrakt oryginalny)

EN

Article refers to some elements of the content of the amendment of the Act of 21 November 2008 on the civil service, which was made by the law of 30 December 2015. In one of the provisions of the amendment changed the manner of selection of candidates for senior positions in the civil service. At the same time the person it-holders were included in the civil service corps. Free and competitive recruitment was replaced by vocation, which in some cases is undertaken by entities performing their functions on the political way. The question is whether it will not affect the operation of these people, and above all, on the criteria for their selection. First the author reminds the essence of the civil service, which in Poland goes back to its tradition of 1922. Subsequently, it presents the concept of creation, the meaning of existence and the history of this service in Poland. It begins by the Act of 1922 and indicates Acts of 1996, 1998 and 2006, briefly referring to the political realities of their adoption. Then he refers to the current legal status. In the key part of the article the author points out the importance of political neutrality, which is one of the principles on which civil servants should base their action. It ensures the functioning of the civil service professional and directing its activities in the public interest only, which is a prerequisite for the proper implementation of tasks of this service. Apart from that he expressed an opinion, what will be the effects in case of deviation from this principle (at the same time, then it may be motivated by a purposeful activity). (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Służba cywilna; Neutralność polityczno-militarna; Państwo prawne; Regulacje prawne

EN

Civil service; Military-political neutrality; State governed by the rule od law; Legal regulations

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2016
• Numer: Vol. 25, nr 4
• Strony: 9-24

Twórcy

autor

Adam Banaszkiewicz

• Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze

Bibliografia

• Banaszkiewicz A., Prawo urzędnicze. Zarys wykładu, Wrocław 2010.
• Grosse T., Rekrutacja i selekcja do służby cywilnej w państwach Unii Europejskiej, "BSC" 1999, nr 3.
• Izdebski H., Kulesza M., Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Warszawa 2000.
• Jagielski J., Rączka K., Komentarz do ustawy o służbie cywilnej, Warszawa 2001.
• Jurczuk A., Korpus polityczny Rzeczypospolitej Polskiej i etyczne uwarunkowania jego prac, "Samorząd Terytorialny" 2001, nr 12.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483 ze zm.).
• Liszcz T., Prawo urzędnicze, Lublin 2005.
• Rydlewski G., Służba cywilna w Polsce. Przegląd rozwiązań na tle doświadczeń innych państw i podstawowe akty prawne, Warszawa 2001.
• Safjan M., Wyzwania dla państwa prawa, Warszawa 2007.
• Sanetra W., Status pracowniczy funkcjonariuszy aparatu samorządu terytorialnego, "Acta Universitatis Wratislaviensis" 1993, nr 1470.
• Sokolewicz W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, Warszawa 2001.
• Sokolewicz W., Partie polityczne w polskim prawie konstytucyjnym: wczoraj, dziś, jutro, "Studia Prawnicze" 1991, nr 4.
• Stelina J., Prawo urzędnicze, Warszawa 2009.
• Ura E., Prawo urzędnicze, Warszawa 2004.
• Ustawa z dnia 17 lutego 1922 r. o państwowej służbie cywilnej (t.j. Dz.U., nr 21, poz. 164 ze zm.).
• Ustawa z dnia 12 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U., nr 24, poz. 142).
• Ustawa z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych (t.j. Dz.U. z 1982 r., nr 31, poz. 214 ze zm.).
• Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U., nr 89, poz. 402 ze zm.).
• Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (t.j. Dz.U., nr 88, poz. 553 ze zm.).
• Ustawa z dnia 18 grudnia 1998 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U. z 1999 r., nr 49, poz. 483 ze zm.).
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o służbie zagranicznej (t.j. Dz.U., nr 128, poz. 1403 ze zm.).
• Ustawa z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej (t.j. Dz.U., nr 170, poz. 1218 ze zm.).
• Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2008 r., nr 223, poz. 1458 ze zm.).
• Ustawa z dnia 30 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o służbie cywilnej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r., poz. 34).
• Wyrok TK z dnia 28 kwietnia 1998 r., K 3/99, OTK 1999, nr 4.
• Wyrok TK z dnia 10 kwietnia 2002 r. (K 26/00), http://prawo.money.pl/orzecznictwo/trybunal-konstytucyjny/wyrok;z;dnia;2002-04-10,k,26,00,1586,orzeczenie.html [dostęp: 19.05.2016].
• Wyrok TK z dnia 12 grudnia 2002 r., K 9/02.
• Zarządzenie nr 114 Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 października 2002 r. w sprawie ustanowienia Kodeksu Etyki Służby Cywilnej, "Monitor Polski" 2002, nr 46.
• Zasada neutralności politycznej, "Przegląd Służby Cywilnej" 2014 (czerwiec), https://dsc.kprm.gov.pl/sites/default/files/dt_psc_330mc_20141_0.pdf [dostęp: 18.05.2016].

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2016.25.4.9