Problemy i wybrane metody badań ekonomicznych nad środowiskiem naturalnym

• Autorzy: Piotr Jankowski
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Istotnym obiektem badań we współczesnej ekonomii niezależnie od tego czy mówimy o szkole neoliberalnej, instytucjonalnej czy marksowskiej jest problem optymalnej - z punktu widzenia strategii maksymalizacji wzrostu gospodarczego, alokacji zasobów ludzkich, kapitałowych i przyrodniczych. Tak postawiony problem wynika z powszechnie przyjętego założenia o ograniczoności (skąpości) zasobów będących podstawowymi elementami procesu gospodarowania. Do niedawna jeszcze zakres przedmiotowy i przestrzenny badawczych zainteresowań ekonomistów, dotyczących sformułowanego problemu, których granice z pewnym przybliżeniem wyznaczało pojęcie "skąpość" był w stosunku do codziennej sfery życia i działalności człowieka ograniczony gdyż obejmował zasoby ludzkie, kapitałowe i zasoby przyrody będące przedmiotem wymiany towarowo-pieniężnej. Zakres pojęcia "skąpość" nie obejmował natomiast zasobów środowiska naturalnego (przyrody) stanowiących zasoby wolne, ogólnodostępne i nie będące przedmiotem wymiany towarowo-pieniężnej. Przyczyną zawężonego rozumienia pojęcia "skąpość" było traktowanie zasobów środowiska naturalnego za występujące w nieograniczonej ilości i nieograniczenie dostępne, stąd nie podlegające wycenie, a więc w klasycznym rozumieniu nie będące przedmiotem zainteresowań teorii ekonomii. Stan ten jednak zaczął się zmieniać od połowy naszego stulecia będąc konsekwencją szybkiego uprzemysłowienia i ekspansji gospodarczej, a od czasu słynnego raportu U Thanta (1969 rok) zaczęto coraz powszechniej uznawać, że zasoby środowiska naturalnego uznawane dotychczas za nieograniczenie dostępne (wolne) przestają nimi w istocie być. Pojęcie skąpości zostało w teorii ekonomii zastąpione pojęciem "nowa skąpość" (new scarcity), które obejmuje swoim zakresem oprócz zasobów tradycyjnie traktowanych jako ograniczone również zasoby środowiska naturalnego. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Środowisko przyrodnicze; Zasoby naturalne; Ekonomia; Metodologia ekonomii; Metodologia badań; Alokacja zasobów; Zanieczyszczenie środowiska

EN

Natural environment; Natural resources; Economics; Economic methodology; Research methodology; Resource allocation; Environmental pollution

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1986
• Numer: nr 126 Studia i przyczynki młodych pracowników nauki
• Strony: 69-81

Twórcy

autor

Piotr Jankowski

• Akademia Wychowania Fizycznego w Poznaniu

Bibliografia

• D.R. Helliwell: A Methodology for the Assessment of Priorities and Values in Nature Conservation. Merlewood Research and Development Paper 1971 no. 28.
• H. Roos, G. Streibeł: Umweltgestaltung und Oekonomie der Naturressourcen. Berlin: Verlag Die Wirtschaft 1979.
• H. Siebert: Oekonomische Theorie der Umwelt. Tubingen 1978.
• H.T. Odum: Environment, Power and Society. New York: John Wiley and Sons. 1971.
• J. Semkow: Ekonomia a ekologia. Warszawa: PWN 1980.
• P. Nijkamp, J. Spronk: Multiple Criteria Analysis. Gower, Hampshire 1981.
• P. Nijkamp: Environmental Policy Analysis, Operational Methods and Models, New York: John Wiley and Sons 1980.
• P. Nijkamp: Theory and Application of Environmental Economics. North-Holland 1977.
• S. Zarzycki: Metody ekonomicznej wyceny zasobów wodnych. Gospodarka Wodna 1978 nr 4.
• V. Chankong, Y.Y. Haimes: Multiobjective Decision Making. North-Holland 1983.