Cechy morfologiczne współczesnego cyklu koniunkturalnego w interpretacji ekonomii postkeynesowskiej

• Autorzy: Ryszard Barczyk
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cykle koniunkturalne występujące w okresie powojennym w wysoko rozwiniętych gospodarkach kapitalistycznych są rezultatem działania nie tylko czynników krótko i średniookresowych lecz także są one wynikiem długookresowych, strukturalnych przemian, mających miejsce w tych gospodarkach. Deformacja cykli i to zarówno w zakresie mechanizmu jak i morfologii, będąca skutkiem tych uwarunkowań, spowodowała konieczność przebudowy istniejących dotychczas hipotez teoretycznych, wyjaśniających te procesy. W literaturze przedmiotu występuje duże zróżnicowanie teorii wyjaśniających współczesne cykle koniunkturalne. Ogół tych rozważań jest konsekwencją istnienia w teorii ekonomii dwóch koncepcji wyjaśniających: ekonomii wywodzącej się z nurtu stworzonego przez J.M. Keynesa oraz neoklasycznej teorii produkcji, podziału i wzrostu gospodarczego. Stąd też podstawowe kryterium grupowania modeli wyjaśniających procesy wahań cyklicznych jest konsekwencją istnienia powyższych kierunków teoretycznych. Przyjmuje się tutaj bowiem, że istnieją dwie grupy modeli: oparte o założenie wewnętrznej niestabilności badanego układu gospodarczego; oparte o założenie wewnętrznej stabilności analizowanego systemu. Wśród modeli z "wewnętrzną niestabilnością" dominujące znaczenie odgrywają analizy, należące do tzw. kierunku postkeynesowskiego, w których źródłem powstawania wahań cyklicznych jest strefa popytu. W tym przypadku główną funkcję wyjaśniającą odgrywają zbudowane przez P.A. Samuelsona a rozwinięte przez J.R. Hicksa połączone mechanizmy mnożnika inwestycyjnego i akceleratora. Rozważania zbudowane na bazie tej koncepcji teoretycznej są współcześnie podstawowym ujęciem w ramach którego następuje dalszy rozwój. Ogólnym celem opracowania jest zbadanie implikacji, wynikających z postkeynesowskich hipotez teoretycznych, dotyczących współczesnych cykli koniunkturalnych dla cech morfologicznych tych procesów, tj. określenie stopnia w jakim rozważania te wyjaśniają budowę zewnętrzną oraz cechy fluktuacji cyklicznych. Znajomość tych uwarunkowań jest ważna zarówno ze względów poznawczych jaki praktycznych. Po pierwsze, na ich podstawie można określić stopień rozwoju, a tym samym stopień skonkretyzowania postkeynesowskiej teorii wahań cyklicznych. Po drugie, wnioski dotyczące cech budowy zewnętrznej cykli koniunkturalnych można wykorzystywać do budowy poprawnych diagnoz, a przede wszystkim prognoz zmian aktywności gospodarczej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Cykl koniunkturalny; Gospodarka kapitalistyczna; Keynesizm; Teoria produkcji; Ekonomia neoklasyczna; Wahania koniunkturalne

EN

Business cycles; Capitalist economy; Keynesian theory; Theory of production; Neoclassical economy; Business fluctuations

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 177 Studia nad strukturą współczesnej gospodarki kapitalistycznej
• Strony: 64-83

Twórcy

autor

Ryszard Barczyk

Bibliografia

• A. Aftalion, Les Crises P'eriodiques de Surproduction, Paris 1913.
• A. Minsky, A Linear Model of Cyclical Growth. w: Readings in Business Cycles, George Allen London 1966.
• A. Smithies, Economic Fluctuations and Growth, w: Readings in Business Cycle, George Allen London 1966.
• A. Spiethoff, Die wirtschaftlichen Weschsellagen. Aufschwung, Krise, Stockung, Tubingen-Zurich 1955.
• A.E. Ott, Einfuhrung in die dynamitsche Wirtschaftstheorie, Gottingen 1963.
• A.F. Burns, W.C. Mitchell, Measuring Basiness Cycles. Studies in Business Cycles, No 2, NBER New York 1946.
• Brockhaus Enzyklopadie, Zwolfter, Band, Wiesbaden 1971.
• E. Langmantel, Spatphasen der Hochkonjunktur, CIRET Studien, No 23, Munchen 1976.
• G. Haberler, Prosperitat und Depresion. Eine theoretische Untersuchung der Konjunkturbewegungen, J.C.B. Mohr (Paul Siebeck) Verlag Tubingen 1955.
• G.J. Tichy, Indikatoren der osterreichischen Konjunktur, Wien 1972.
• G.J. Tichy, Konjunkturschwankungen. Theorie, Messung Prognose, Springer-Verlag Berlin-Heidelberg-New York 1976.
• G.J. Tichy, Neuere Entwicklungen in der Konjunkturtheorie, IFO-Studien. Zeitschrift fur empirische Wirtschaftsforschung. No 3/1982 Munchen.
• H. Chenery, Overcapacity and the Acceleration Principle, Econometrica, Vol. XX No 1/1950.
• H. Guitton, Les mouvements conjoncturales, Dallos Paris 1971.
• H.J. Vosgerau, Konjunkturtheorie. W: Handworterbuch der Wirtchaftswissenschaft, Vierter Band, Stuttgart-New York 1978.
• I. Mintz, Dating American Growth Cycles, w: The Business Cycle Today. Ed. V. Zarnowitz, NBER New York 1972.
• J. Duessenbery, Business Cycles and Economic Growth, New York-Toronto-London 1958.
• J. Kromphardt, Uber den heutigen Stand der Konjunkturtheorie, Jahrbuch fur Nationalokonomie und Statistik, Band 193/1978.
• J. Kromphardt, Wochstum und Konjunktur, Grundlagen ihrer theoretischen Analyse und wirtschaftspolitischen Steuerung, Gottingen 1972.
• J.R. Hicks, A Contribution to the Theory of Trade Cycle, Oxford 1950.
• J.R. Meyer, D.H. Weinberg, On the Classification of Economic Fluctuations, Exploration in Economic Research, Vol. II No 2/1975.
• K. Stock, Verfahren zur statistischen Analyse zyklischer Schwankungen, IFO-Schnelldienst, No 35-36/1979, Munchen 1979.
• K. Zając, Zarys metod statystycznych, PWE Warszawa 1976.
• Koniunktura gospodarcza, red. naukowa Z. Kowalczyk, PWE Warszawa 1982.
• P.A. Samuelson, Interactions between the Multiplier and the Principle of Acceleration, The Review of Economic Statistics, Vol XXI/1939.
• R. Barczyk, Ewolucja postkeynesowskiej teorii wahań cyklicznych, w: Zagadnienia koniunktury gospodarczej, AE Poznań (w druku).
• R.C.D. Allen, Teoria makroekonomiczna. Ujęcie matematyczne, PWN Warszawa 1975.
• R.C.O. Matthews, Postwar Business Cycles in the United Kingdom. w: Is the Business Cycle Obsolate?, New York 1969.
• R.F. Harrod, The Trade Cycle, Oxford 1936.
• R.M. Goodwin, The Nonlinear Accelerator and the Persistence of Business Cycles, Econometrica, 1951 Vol. XIX.
• Słownik wyrazów obcych, red. naukowy I. Tokarski, PWN, Warszawa 1980.
• W. Assenmacher, Lehrbuch der Konjunkturtheorie, Munchen-Wien 1984.
• W. Bartmann, Grundlagen der Konjunkturanalyse, Teil I. Grundlagen der Konjunkturtheorie, Bielefeld 1976.
• W.A. Johr, Die Konjunkturschwankungen, Band II, J.C.B. Mohr (Paul Siebeck) Verlag Tubingen 1952.