Wpływ systemu wartości na wielkość kapitału społecznego

• Autorzy: Andrzej Matysiak
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem tego referatu będą niektóre wątki naszkicowane w artykule pt. Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy. W artykule pod tym tytułem starałem się odpowiedzieć na pytanie: czy metafora Adama Smitha o "niewidzialnej ręce" może być zredukowana do działania rynku, czyli do twierdzenia o "niewidzialnej ręce rynku"? Nie chcę zmienić ani modyfikować tamtej odpowiedzi, ponieważ w dalszym ciągu uważam, że funkcje niewidzialnej ręki pełni w gospodarce rynkowej kapitał społeczny. Dyskurs ten pragnę uzupełnić problematyką aksjologiczną, która była tam w zasadzie nieobecna. W związku z tym głównym celem moich rozważań jest próba odpowiedzi na pytanie: jaką rolę odgrywa system wartości i przekonań normatywnych uczestników rynku w koordynacji działań zbiorowych. Mam nadzieję, że referat ten stanowi pewną całość, która może być zrozumiała bez konieczności lektury wcześniejszej publikacji. W pierwszej części referatu konkretyzuję pojęcie koordynacji rynkowej. Dowodzę, że nadrzędną rolę w koordynacji rynkowej odgrywają reguły gry, którymi są niejako podporządkowane pieniądze i ceny. Wskazuję na konieczność odróżnienia reguł działania od zasad regulatywnych, które tylko korygują czynności i działania podejmowane niezależnie od nich. W drugiej części artykułu uzasadniam tezę o obiektywnym charakterze systemu wartości gospodarki rynkowej. Następnie pokazuję wpływ systemu wartości na efektywność działań zbiorowych. Dowodzę, że od systemu wartości zależy wielkość kapitału społecznego. Deficyt zaufania wynikający z oportunizmu i braku wzajemności skłania do minimalizacji współpracy, co ostatecznie prowadzi do mniejszego dobrobytu. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Teoria działań zbiorowych; Kapitał społeczny; System wartości

EN

Theory of collective action; Social capital; Value system

• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 985 Działania zbiorowe - teoria i praktyka
• Strony: 57-73

Twórcy

autor

Andrzej Matysiak

• Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu

Bibliografia

• Balcerowicz L.: Wolność i rozwój. Ekonomia wolnego rynku. Kraków: Wydawnictwo "Znak" 1995.
• Bell D.: Kulturowe sprzeczności kapitalizmu. Warszawa: PWN 1994.
• Blau P.M.: Wartości pośredniczące w wymianie w strukturach złożonych. [w:] M. Kempny, J. Szmatka: Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów. Warszawa: PWN 1999.
• Bourdieun O.: Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Warszawa: Oficyna Naukowa 2001.
• Chmielecki A.: Rzeczy i wartości. Humanistyczne podstawy edukacji ekonomicznej. Warszawa: PWN 1999. Warszawa: PWN 1999.
• Dahl A.R.: Demokracja i jej krytycy. Kraków: Wydawnictwo "Znak" 1995.
• Fukuyama F.: Wielki Wstrząs. Warszawa: Bertelsmann Media 2000.
• Fuller L.L.: Moralność prawa. Warszawa: PIW 1978.
• Giddens A.: Poza lewicą i prawicą. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka 2001.
• Gouldner: Norma wzajemności. [w:] M. Kempny, J. Szmatka: Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów. Warszawa: PWN 1992.
• Hayek F.: Indywidualizm i porządek ekonomiczny. Kraków: Wydawnictwo "Znak" 1995.
• Jawłowska A.: Kultura w okresie przełomu lat dziewięćdziesiątych. [w:] Do i od socjalizmu. Red. A. Siciński. Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN 1998.
• Kempny M., Szmatka J.: Współczesne teorie wymiany społecznej. Zbiór tekstów. Warszawa: PWN 1992.
• Kmita J.: O kulturze symbolicznej. Warszawa: COMUK 1982.
• Kołakowski L.: O prawie naturalnym. [w:] IUS et Lex nr 1. Wydawnictwo WINGTOCH.
• Matysiak A.: Wpływ kapitału społecznego na mechanizm rynkowy. "Ekonomista" 2000 nr 4.
• Matysiak A.: Źródła kapitału społecznego. Wrocław: Wyd. AE 1999.
• Merton R.K.: Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Warszawa: PWN 1982.
• North D.C.: Institutional Change and Economic Performance. New York 1990.
• Novak M.: Wolne osoby i dobro wspólne. Kraków: Wydawnictwo "Znak" 1998.
• Putmam R.D.: Demokracja w działaniu. Kraków: Wydawnictwo "Znak" 1996.
• Schumpeter J.A.: Kapitalizm. Socjalizm. Demokracja. Warszawa: PWN 1995.
• Searle J.R.: Umysł - język - społeczeństwo. Filozofia i rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo WAB 1999.
• Seldon A.: Capitalism. Oxford: Blackwell 1990.
• Sztompka P.: Prologomena do teorii zaufania. ]w:] Idee a urządzanie świata społecznego. Red. E. Nowicka i M. Chałubiński. Warszawa: PWN 1999.