Kilka uwag o pokoleniowej sytuacji współczesnej polskiej młodzieży

• Autorzy: Witold Wrzesień

Warianty tytułu

Some Remarks on the Generational Situation of Contemporary Polish Youth

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pokoleniowa sytuacja współczesnej polskiej młodzieży jest dość szczególna i stanowi efekt zarówno przemian w skali makro, do których wypada zaliczyć dominację kultury konsumpcyjnego kapitalizmu, szybki skok cywilizacyjny (głównie rozwój technologii komunikacyjnych), globalizację, akcesję do UE, jak i mikro - dotychczas niewystępujące w podobnej skali zmiany wzorów socjalizacyjnych. Na pokoleniową sytuację interesujących nas dzisiaj młodych Polaków (roczniki 1990-1997), przypuszczalnie stanowiących pierwsze kohorty nowej grupy pokoleniowej, składają się przede wszystkim trzy elementy: 1) socjalizacyjne "wykorzenienie z historii"; 2) nieustanne poddawanie niespotykanemu dotychczas, intensywnemu, wieloźródłowemu wpływowi bodźców zewnętrznych oraz 3) fakt, że żyje w świecie zróżnicowanych form uzależnień i ulega im. Warto będzie się wskazanym cechom w najbliższych latach uważnie przyglądać, gdyż odnoszę wrażenie, że pierwszy raz od wielu lat obserwujemy wyraźne znamiona zupełnie nowej jakości młodzieżowej pokoleniowości, i to nie tylko w swoich regionalnych wcieleniach, lecz również w wymiarze globalnym. (abstrakt oryginalny)

EN

The generational situation of contemporary Polish youth is quite special and is the result of changes both on the macro scale, which include the dominance of the culture of consumer capitalism, the rapid progress of civilisation (mainly the development of communication technologies), globalisation, accession to the EU and on the micro scale - unique, and intense changes in patterns of socialisation. The generational situation of young Poles (born 1990-1997), presumably representing the first cohorts of a new generational group, has three prime components: 1) a societal break with historic roots; 2) the continual, intensive, multi-source, but until now rare, impact of external stimuli; and 3) the fact that they live in a world with a variety of addictions and become dependent on them. In my opinion we should in the future observe carefully all the features discussed in this article, because for the first time in many years we have seen clear signs of a completely new quality in the sense of identity of the young generation, not only in their regional incarnations, but also on a global scale. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Młodzież; Pokolenia; Globalizacja; Konsumpcja; Uzależnienie

EN

Youth; Generation; Globalization; Consumption; Addiction

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1
• Strony: 229-241

Twórcy

autor

Witold Wrzesień

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• B. Pawlaczyk, Rola hormonów w regulacji homeostazy organizmu człowieka, "Homines Hominibus" 6, 2010.
• B.C. Jobst, B.C. MacDonald, Zaburzenia zachowania pochodzenia czołowego, w: S.C. Schachter, G.L. Holmes, D.G.A. Kasteleijn-Nolst Trenite (red.), Padaczka. Aspekty behawioralne w teorii i praktyce, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2009.
• B.R. Barber, Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, tłum. H. Jankowska, Muza, Warszawa 2008.
• C. Guerreschi, Nowe uzależnienia, Salwator, Kraków 2010.
• CBOS, Poakcesyjne migracje zarobkowe. Komunikat z badań, BS/166/2013, Warszawa 2013.
• D. Morańska, M. Jędrzejko, Cyfrowi Tubylcy - socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych, Oficyna Wydawnicza Aspra-Jr, Warszawa 2013.
• D.M. Sanbonmatsu et al., Who Multi-Tasks and Why? Multi-Tasking Ability, Perceived Multi-Tasking Ability, Impulsivity, and Sensation Seeking, PLOS ONE, 23 stycznia 2013.
• G. Zaltman, Jak myślą klienci. Podróż w głąb umysłu rynku, Forum, Poznań 2004.
• H. Gardner, K. Davis, The App Generation: How Today's Youth Navigate Identity, Intimacy, and Imagination in a Digital World, Yale University Press, New Haven 2013.
• H. Świda-Ziemba, Urwany lot. Pokolenie inteligenckiej młodzieży powojennej w świetle listów i pamiętników z lat 1945-1948, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2003.
• H. Świda-Ziemba, Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych, ISNS UW, Warszawa 1999.
• J. Drożak, J. Bryła, Dopamina - nie tylko neuroprzekaźnik, "Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej" 59, 2005.
• J. Garewicz, Pokolenie jako kategoria socjofilozoficzna, "Studia Socjologiczne" 1983, nr 1.
• J. Landrowski, Biologiczne mechanizmy stresu, w: A. Bilikiewicz et al. (red.), Psychiatria, t. 1: Podstawy psychiatrii, Wyd. Medyczne Urban & Partner, Wrocław 2002.
• J. Zweig, Your Money and Your Brain: How the New Science of Neuroeconomics Can Make You Rich, Simon & Schuster, New York 2007.
• J.W. Wiktor, Reklama - między perswazja a manipulacją. Etyczne kontrowersje wokół komunikacji marketingowej, w: L. Garbarski (red.), Kontrowersje wokół marketingu w Polsce - tożsamość, etyka, przyszłość, Wyd. WSPiZ im. Leona Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa 2004.
• K. Zięba, Granice etycznych praktyk marketingowych w zakresie nowych form promocji, w: L. Garbarski (red.), Kontrowersje wokół marketingu w Polsce - tożsamość, etyka, przyszłość, Wyd. WSPiZ im. Leona Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa 2004.
• K.C. Berridge, T.E. Robinson, What is the role of dopamine in reward: hedonic impact, reward learning, or incentive salience?, "Brain Research Reviews" 28, 1998.
• M. Filiciak et al., Młodzi i media. Nowe media a uczestnictwo w kulturze, SWPS, Warszawa 2010.
• N. Carr, Płytki umysł. Jak internet wpływa na nasz mózg, tłum. K. Rojek, Helion, Gliwice 2012.
• N. Ogińska-Bulik, Uzależnienie od czynności. Mit czy rzeczywistość?, Difin, Warszawa 2010.
• S. Weinschenk, Why We're All Addicted to Texts, Twitter and Google, 2012, www.psychologytoday.com.
• T. Klingberg, The Overflowing Brain: Information Overload and the Limits of Working Memory, Oxford University Press, Oxford 2008.
• T. Mazowiecki, Przeszłość odkreślamy grubą linią. Przemówienie Tadeusza Mazowieckiego w Sejmie, "Gazeta Wyborcza" z 25 sierpnia 1989 r.
• W. Wrzesień, Czy pokoleniowość nam się nie przydarzy? Kilka uwag o współczesnej polskiej młodzieży, "Nauka" 2007, nr 3.
• W. Wrzesień, Europejscy Poszukiwacze. Impresje na temat współczesnego pokolenia polskiej młodzieży, PWN, Warszawa 2009.
• W. Wrzesień, Jednostka - rodzina - pokolenie. Studium relacji międzypokoleniowych w rodzinie, WN UAM, Poznań 2003.
• W. Wrzesień, Modyfikacje wzorów socjalizacyjnych w rodzinie w czasach nałogowych konsumentów, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 76, 2014, z. 3.

Identyfikatory

DOI

10.14746/rpeis.2016.78.1.18