Analiza symulacyjna stabilności rankingów otrzymanych metodą PROMETHEE w warunkach niepewności z wykorzystaniem R

• Autorzy: Piotr Namieciński

Warianty tytułu

Simulation Analysis of Stability of PROMETHEE Results under Uncertainty Utilizing R

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Preferencje decydenta określane są w metodzie PROMETHEE za pomocą wag. Dokładne określenie ich wartości nastręcza jednak znacznych trudności, przez co wprowadzany jest czynnik niepewności względem ostatecznych rankingów. W artykule tym badany jest wpływ losowych zaburzeń wag kryteriów na stabilność rankingów w zależności od struktury wyjściowej macierzy ocen porównywanych obiektów. W tym celu przeprowadzone zostały trzy eksperymenty symulacyjne przy użyciu specjalnie przygotowanego pakietu R. Wyniki badań wykazały, że im silniej skorelowane są ze sobą kryteria ocen, tym ostateczne rankingi są mniej wrażliwe na wahania wartości wag. Dodatkowo wykazano brak statystycznych zależności pomiędzy doborem obiektów a stabilnością rankingów metody PROMETHEE.(abstrakt oryginalny)

EN

The way how decision-maker's preferences are described is the one of most important source of uncertainty in PROMETHEE method. In this paper analyzed how random disruption of weights influence on stability of complete ranking. Stochastic simulation was used. Computations was made in R. The results shows dependency between stability and structure of evaluation matrix. If criteria was more correlated each other, stability was higher. Moreover, there was no statistical evidence on dependency between stability and correlation of objects.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wielokryterialne podejmowanie decyzji; Symulacja; Macierze; Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności

EN

Multiple-criteria decision making; Simulation; Matrix; Decision making under uncertainty

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 235
• Strony: 169-181

Twórcy

autor

Piotr Namieciński

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Brans J.P. (1996), The space of freedom of the decision maker. Modelling the human brain, "European Journal of Operational Research".
• Brans J.P., Mareschal B. (2005), PROMETHEE methods [w:] J. Figueira, S. Greco, M. Ehrgott (eds.), Multiple Criteria Decision Analysis: State of the Art Surveys, Springer, New York.
• Cavalcante C.A.V., de Almeida A.T. (2007), A multi-criteria decision-aiding model using PROMETHEE III for preventive maintenance planning under uncertain conditions, "Journal of Quality in Maintenance Engineering", Vol. 13.
• Corrente S., Figueira J.R., Greco S. (2014), The SMAA-PROMETHEE method, "European Journal of operational Research", Vol. 239(2).
• Durbach I., Stewart T. (2012), Modeling uncertainty in multi-criteria decision analysis, "European Journal of Operational Research", Vol. 223.
• Górecka D. (2009), Wielokryterialne wspomaganie wyboru projektów europejskich, TNOiK "Dom Organizatora", Toruń.
• Hyde K., Maier H.R., Colby C. (2003), Incorporating Uncertainty in the PROMETHEE MCDA Method, "Journal of Multi-Criteria Decision Analysis", Vol. 12.
• Lahdelma R., Hokannen J., Salminen P. (1998), SMAA - Stochastic multiobjective acceptability analysis, "European Journal of Operational Research", Vol. 106.
• Miszczyńska D. (2002), Wielokryteriowy ranking Otwartych Funduszy Emerytalnych [w:] Trzaskalik T. (red.), Modelowanie preferencji a ryzyko '01, AE w Katowicach, Katowice.
• Nowak M. (2005), Investment Project Evaluation by Simulation and Multiple Criteria Decision Aiding Procedure, "Journal of Civil Engineering and Management", Vol. 11.
• R Core Team (2013), R: A language and environment for statistical computing, R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria, http://www.R-project.org/.
• Trzaskalik T (red.) (2014), Wielokryterialne wspomaganie decyzji. Metody i zastosowania, PWE, Warszawa.