Teoretyczne podstawy analizy wykorzystania zdolności produkcyjnych w przemyśle

• Autorzy: Czesław Glinkowski

Warianty tytułu

Theoretical Basis for the Analysis of Utilization of Production Capacity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu wskazuje się na złożoność problematyki związanej z analizą wskaźników wykorzystania zdolności produkcyjnej. Wskaźniki te są zdaniem autora jedyną syntetyczną miarą pozwalającą określić wielkość i ogólny charakter rezerw produkcyjnych. Dzięki temu stanowią one istotną informację mogącą ułatwić podejmowanie decyzji w zakresie bieżącego sterowania produkcją. Jednym z najważniejszych problemów w analizie wskaźników wykorzystania zdolności produkcyjnej jest prawidłowa ocena relacji zdolności produkcyjna - produkcja planowana - produkcja wykonana. W badaniu tych relacji wyodrębniono trzy grupy sytuacji modelowych. W pierwszym wypadku wszystkie trzy badane wielkości są sobie równe. Mamy tu do czynienia z pełnym wykorzystaniem zdolności produkcyjnej. Istotnym elementem w ocenie takiego modelu jest ustalenie poprawności wyliczenia czynników określających zdolność produkcyjną oraz planu produkcji. W drugiej grupie zdolność produkcyjna jest mniejsza od produkcji planowanej, wykonanej lub obydwu tych wielkości. Podstawę oceny tej grupy sytuacji modelowych stanowić może jedynie wcześniejsze określenie przyczyn umożliwiających wystąpienie takich sytuacji. Wpływ niektórych z tych przyczyn należy ocenić pozytywnie. Są wśród nich również i takie, które należy ocenić jednoznacznie negatywnie. Cechą charakterystyczną trzeciej grupy modeli jest występowanie rezerw produkcyjnych. W analizie tej grupy modeli należy wyróżnić rezerwy planowane obejmujące tzw. rezerwy celowe i rezerwy konieczne oraz takie, które świadczą o niegospodarności i powstały w wyniku stosowania niewłaściwego stylu i metod w bieżącym sterowaniu produkcją. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper shows the complexity of the problems connected with the analysis of indices of utilization of production capacity. These indices are in the authors's opinion the only synthetic measure which allows determination of the volume and the general character of capacity reserves. Therefore they constitute essential information which can facilitate taking decisions as to the current steering of production. One of the most important questions in the analysis of indices, of utilization of production capacity is the correct evaluation of the relations: production capacity - planned production - performed production. Three groups of model situation were differentiated when these relations were studied. In the first case the three values are equal. Here we have to do with full utilization of production capacity. An essential element in the evaluation of such model is estalishing the correctness of calculation of factors which determine production capacity and the plan of production. In the second group production capacity is smaller than planned production, performed production or than both these volumes. The basis for evaluation of this group of model situations can only be the previous determination of reasons which make their occurrence possible. The influence of some of these reasons can be estimated positively. However there are some reasons which should be evaluated as explicitly negative. The characteristic feature of the third group of models is the occurrence of capacity reserves. In the analysis of this group of models planned reserves which embrace the so-called intentional reserves and necessary reserves as well as such reserves which betray careless management and which resulted from using improper way and methods in current steering of production should be differentiated. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Zdolność wytwórcza przedsiębiorstwa; Produkcja przemysłowa; Produkcja; Przedsiębiorstwo przemysłowe; Planowanie produkcji; Rezerwy

EN

Production capacity of the company; Industrial production; Production; Industrial enterprises; Production planning; Reserves

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1983
• Numer: nr 104 Prace z zakresu ekonomiki produkcji
• Strony: 33-42

Twórcy

autor

Czesław Glinkowski

Bibliografia

• Podstawowe założenia reformy gospodarczej (projekt), Warszawa 1981.
• C. Glinkowski, Badanie rezerw produkcyjnych dla potrzeb bieżącego sterowania działalnością przedsiębiorstw przemysłowych. Doskonalenie kadr kierowniczych, Warszawa 1981, z. 4.
• M. Malicki, Problem lepszego wykorzystania istniejących zdolności produkcyjnych, Gospodarka Planowa, 1967, nr 8-9.
• C. Glinkowski, Metody i zasady oceny rezerw zdolności produkcyjnych branży i ich weryfikacj w przemyśle ziemniaczanym, (praca doktorska niepublikowana), Poznań 1974.
• R. Telech, Określenie optymalnej rezerwy zdolności produkcyjnej w planowaniu krótkookresowym, Ekonomika i Organizacja Pracy, 1970, nr 1.