Neokolonializm współczesny - mit czy rzeczywistość (doświadczenia Polski - wybrane aspekty)

• Autorzy: Mirosław Jodko

Warianty tytułu

Contemporary Neocolonialism - Myth or Reality (Polish Experience - Selected Aspects)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W ostatnich latach termin neokolonializm używany jest coraz częściej na określenie działań podejmowanych wobec krajów niemających za sobą kolonialnej przeszłości. Podmiotom zagranicznym zarzuca się stosowanie ekonomicznych i politycznych praktyk neokolonialnych wobec niektórych krajów UE. Przykładem tego jest deklaracja V. Orbana że "dla zagranicznych firm na Węgrzech zakończyła się era kolonizacji - Węgry nie będą dłużej kolonią dla zagranicznych firm". Podobne opinie wypowiadane są także w związku z obecnością kapitału zagranicznego w Polsce. W niniejszym artykule dokonano próby zdefiniowania współczesnego neokolonializmu oraz przedstawienia mechanizmu praktyk neokolonialnych na przykładzie Polski. W tym kontekście przedmiotem bliższej analizy jest zaangażowanie kapitału zagranicznego w sektorze ubezpieczeń emerytalnych oraz w sektorze bankowym. Analiza dokonana na podstawie literatury przedmiotu dowodzi, że w przypadku ubezpieczeń emerytalnych można zasadnie mówić o praktykach neokolonialnych. Natomiast ocena działalności podmiotów zagranicznych w sektorze bankowym wymaga przeprowadzenia dalszych, dokładniejszych badań. Podkreślić należy, że przypadki praktyk określanych mianem neokolonialnych nie kwestionują pozytywnej roli kapitału zagranicznego. Zwracają natomiast uwagę na konieczność prowadzenia polityki zmierzającej do wykorzystania kapitału zagranicznego zgodnie z interesem narodowym.(abstrakt oryginalny)

EN

Over the recent years the term "neocolonialism" has been used more and more frequently to describe activities used in the countries with no colonial past. Foreign entities are being accused of following neocolonial economic and political practices towards certain EU countries. Victor Orban's statement saying: "For foreign companies the era of colonialism in Hungary has come to an end. Hungary will not be a colony for foreign companies any longer" may be seen as an example. There are similar opinions regarding the presence of foreign capital in Poland. This article is an attempt at giving a definition of contemporary neocolonialism and a presentation of neocolonial practices based on Poland's example. The involvement of foreign capital in pension insurance and banking sectors is analysed in greater detail. The analysis based on subject bibliography proves that in case of pension insurance one may justifiably speak of neocolonial practices. Nevertheless, the assessement of foreign capital activity in the banking sector is not possible without further, more detailed research. It should be emphasised that practices described as neocolonial do not put into question the positive role of foreign capital. They draw attention, however, to the fact that a policy which aims at using foreign capital in accordance with national interest needs to be employed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kapitał zagraniczny; System bankowy; System emerytalny

EN

Foreign capital; Banking system; Pension schemes

• Czasopismo: Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 214
• Strony: 143-154

Twórcy

autor

Mirosław Jodko

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Bartol M., Rapkiewicz M., Skutki repolonizacji sektora bankowego, Fundacja Republikańska, Warszawa, 4.07.2013.
• Dzierżawski K., Krótki kurs ekonomii praktycznej, Zysk i S-ka, Warszawa 2006.
• Grabowski B., Złudzenia szczęśliwego emeryta, Forsal.pl, dostęp: 19.01.2013.
• Kieżun W., Patologia transformacji, Wydawnictwo Poltext, Warszawa 2013.
• Kieżun W., Postkolonialna Polska nie wykorzystuje swoich zasobów, "Nowe Państwo" 2014, nr 4.
• Oręziak L., OFE do likwidacji? II filar jest niekorzystny dla przyszłych emerytów i doprowadzi do bankructwa Polski, gazetaprawna.pl, dostęp: 6.03.2013.
• Oręziak L., OFE to neokolonializm w białych rękawiczkach, "Nowa Konfederacja" z 15.10.2013.
• Słownik języka polskiego, t. II, PWN, Warszawa 1988.
• Szczęch A., Kształtowanie systemu emerytalnego w Polsce. Analiza istniejących rozwiązań i budowa systemu docelowego, praca doktorska, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2013.
• Varga I., Jak skolonizowano Węgry, "Nasz Dziennik" z 28-29.09.2013.